Báo cáo của Trường Đại học Thương mại cũng chỉ ra những yếu tố thuận lợi và khó khăn trong phát triển kinh tế Việt Nam năm 2024.
Việt Nam có nhiều thuận lợi phát triển kinh tế năm 2024
Báo Đầu tư cho biết, Trường Đại học Thương mại mới đây đã công bố Báo cáo thường niên Kinh tế và Thương mại Việt Nam 2023: “Chuyển đổi số với phát triển bền vững”. Trong báo cáo, các chuyên gia chỉ ra những xu hướng tích cực tới thương mại Việt Nam trong năm nay 2024.
Theo đó, một trong những dự báo tích cực, tác động tới tăng trưởng thương mại của Việt Nam là hoạt động kinh tế phục hồi mạnh mẽ và lạm phát giảm ở Mỹ. Tăng trưởng của Mỹ có thể sẽ mạnh hơn dự kiến khi áp lực lạm phát giảm và chính sách tiền tệ được nới lỏng, qua đó thúc đẩy hoạt động toàn cầu.
Tại hội thảo công bố báo cáo, PGS.TS. Phan Thế Công, Trưởng Khoa Kinh tế, cho rằng Việt Nam có nhiều cơ hội, thuận lợi về thương mại khi tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA), đặc biệt là những FTA thế hệ mới.
Bên cạnh đó, các tín hiệu tích cực từ đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại, cùng với các cải cách về chính sách thương mại và hải quan giúp nâng cao hiệu quả quản lý xuất nhập khẩu, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp.
Chưa hết, Việt Nam còn sở hữu vị trí địa lý thuận lợi cho việc xuất nhập khẩu hàng hóa với các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ, EU, ASEAN, Nhật Bản hay Hàn Quốc.
Và cả những khó khăn
Ở chiều ngược lại, báo cáo cũng chỉ ra những yếu tố kém thuận lợi cho thương mại Việt Nam trong năm nay.
"Tình hình thương mại Việt Nam năm 2024 vẫn được đánh giá là tương đối khó khăn khi sự hồi phục kinh tế của các nước đối tác của Việt Nam diễn ra chậm hơn so với dự kiến ban đầu. Nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao nên chịu tác động lớn từ diễn biến quốc tế, kéo theo những khó khăn cho những ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn như dệt may, gỗ, điện tử…", báo Đầu tư dẫn báo cáo.
Những vấn đề nội tại tồn đọng như chất lượng lao động chưa được cải thiện, tăng trưởng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có xu hướng chậm lại, việc ứng dụng công nghệ cao còn hạn chế… cũng góp phần cản trở đà tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Là nước tham gia nhiều FTA với yêu cầu cao, phải thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về thuế quan, mở cửa thị trường lẫn sở hữu trí tuệ, Việt Nam hiện không còn được hưởng các ưu đãi đặc thù cho giai đoạn chuyển đổi như trước đây.
3 kịch bản thương mại Việt Nam
Báo cáo của Trường Đại học Thương mại đưa ra 3 kịch bản về thương mại của Việt Nam trong năm 2024.
Theo kịch bản cơ sở, tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 5,78% năm 2024 và GDP bình quân đầu người theo USD đạt khoảng 4.607 USD/người/năm. Với kịch bản này, chỉ số CPI bình quân năm 2024 so với cùng kỳ khoảng 3,71%.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 760,15 tỷ USD, tăng 11,62% so với năm 2023, trong đó xuất khẩu tăng 10,84%; nhập khẩu tăng 12,46%.
Thứ hai là kịch bản tăng trưởng cao. Theo đó, tăng trưởng kinh tế tăng 6,21% năm 2024 và GDP bình quân đầu người theo USD đạt khoảng 4.659 USD/người/năm. Chỉ số CPI bình quân năm 2024 so với cùng kỳ khoảng 4,23%.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 790,56 tỷ USD, tăng 16,08% so với năm 2023, trong đó xuất khẩu tăng 15,28%; nhập khẩu tăng 16,95%.
Cuối cùng là kịch bản tiêu cực: Tăng trưởng năm 2024 của Việt Nam tăng 5,21% và GDP bình quân đầu người theo USD đạt khoảng 4.556 USD/người/năm. Chỉ số CPI bình quân năm 2024 so với cùng kỳ khoảng 3,34%.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 737,35 tỷ USD, tăng 8,27% so với năm 2023, trong đó xuất khẩu tăng 7,52%; nhập khẩu tăng 9,08%.
Hướng tới mục tiêu phát triển xuất nhập khẩu bền vững với cơ cấu cân đối, hài hòa, phát huy lợi thế cạnh tranh, các chuyên gia kiến nghị cần thực hiện nhiều chính sách, bao gồm: phát triển thị trường xuất khẩu; phát triển bền vững nguồn hàng xuất khẩu; xúc tiến thương mại, xúc tiến xuất khẩu; phát triển chuỗi cung ứng; phát triển cơ sở hạ tầng thương mại và dịch vụ logistics phục vụ hoạt động ngoại thương; hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu...
Về việc phát triển bền vững nguồn hàng xuất khẩu, cần tập trung phát triển nền sản xuất xanh sạch, bền vững, tuần hoàn; đổi mới cơ cấu hàng hóa, đa dạng hóa hàng hóa, hỗ trợ sản xuất trong các lĩnh vực mới và công nghệ trọng yếu nhằm đẩy mạnh sản xuất trong nước, tạo ra các nhóm hàng xuất khẩu có khả năng cạnh tranh cao, chính sách phát triển thương hiệu hàng hóa Việt Nam xuất khẩu, phát triển sản phẩm xuất khẩu gắn với thương mại xanh, thương mại công bằng.