Không chỉ chịu áp lực từ thị trường thế giới, cầu tín dụng yếu hay nhập siêu lớn từ khu vực kinh tế trong nước và nhu cầu trả nợ vay, thanh toán ngoại tệ là các nguyên nhân tạo áp lực tỉ giá hiện nay.
Đồng Việt Nam đang 'tụt dốc'?
Sáng 4/4, giá mua bán USD tại Vietcombank được niêm yết ở mức 24.760 - 25.130 đồng, tăng tới 710 đồng so với đầu năm, tương ứng 2,9%. Eximbank niêm yết giá mua bán ở mức 24.770 - 25.160 đồng, tăng 770 đồng so với đầu năm, tức tăng 3%. MBBank cũng đang niêm yết 24.830 - 25.190 đồng.
Giá bán USD tại một số ngân hàng còn vượt mức 25.171 đồng được niêm yết tại Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước và gần áp giá trần được phép giao dịch 25.221 đồng.
Tỉ giá cũng dậy sóng với xu hướng tăng trở lại gần đây trên thị trường tự do. Dù chưa về mức đỉnh đã thiết lập (25.700 đồng), song giao dịch USD chợ đen ở mức 25.440 - 25.540 đồng cũng vẫn là mức cao từ trước đến nay.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Mỹ Liên - trưởng phòng khối phân tích Chứng khoán Phú Hưng (PHS), cho biết có nhiều nguyên nhân khiến tỉ giá tăng nóng, bao gồm áp lực từ thị trường thế giới, cầu tín dụng yếu; nhập siêu lớn từ khu vực trong nước và nhu cầu trả nợ vay, thanh toán ngoại tệ.
Chỉ số DXY (USD thế giới) tiếp tục tăng lên mức cao nhất trong hơn 1 tháng trở lại đây khi thị trường cho rằng Fed có thể sẽ phải duy trì lãi suất ở mức cao hơn trong thời gian dài hơn, bất chấp các nền kinh tế khác bắt đầu cắt giảm lãi suất.
Theo thống kê trên Investing.com sáng 4/4, trên thị trường Mỹ chỉ số DXY đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt (EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) đang ở mốc 104,25.
Bà Liên cho biết dù số lần cắt giảm lãi suất theo dự báo của Fed trong năm 2024 vẫn là 3 lần nhưng kèm theo nhiều điều kiện.
"Không loại trừ khả năng Fed sẽ điều chỉnh giảm số lần cắt giảm lãi suất trong năm nay trong các cuộc họp tiếp theo hoặc vẫn duy trì 3 lần cắt giảm lãi suất nhưng dời lại thời điểm cắt giảm lần đầu tiên", chuyên gia dự báo.
Điều này đồng nghĩa lãi suất USD neo ở mức cao lâu hơn và đồng USD thế giới mạnh hơn khi các ngân hàng trung ương lớn cắt giảm lãi suất nhanh hơn Fed. Tiền đồng VND còn chịu nhiều áp lực, đặc biệt khi Việt Nam vẫn duy trì lãi suất ở mức thấp.
Nhập siêu gần 4,5 tỉ USD
Mặc dù từ ngày 11/3, các ngân hàng đã hút tiền qua kênh tín phiếu để kiểm soát tỉ giá, tuy nhiên dựa trên khối lượng gọi thầu và lãi suất trúng thầu, chuyên gia PHS cho rằng chưa thực sự hiệu quả. Trong khi đó, tín dụng suy yếu bất chấp mặt bằng lãi suất liên tiếp thiết lập các mức thấp kỷ lục mới cho thấy tình hình không khả quan như kỳ vọng.
Cung cầu ngoại tệ cũng là một lý do khác gây áp lực tỉ giá Không phủ nhận tăng trưởng xuất nhập khẩu đang rất khả quan trong các tháng đầu năm, nhưng thực tế thặng dư thương mại chỉ ghi nhận ở khu vực doanh nghiệp FDI. Còn khu vực trong nước tiếp tục nới rộng mức thâm hụt.
Tổng cục Thống kê vừa công bố số liệu cho thấy, khu vực trong nước vẫn nhập siêu gần 4,5 tỉ USD trong quý 1/2024. Trong khi đó, lượng vốn giải ngân FDI ghi nhận tích cực nhưng chưa đủ để lấn át các khoản chi ngoại tệ.
Trên thị trường vốn, thị trường có vẻ thiếu vắng các deal M&A, bán vốn nước ngoài trong bối cảnh lãi suất tại các quốc gia phát triển vẫn đang ở mức cao.