Hòa Phát dự kiến làm đường ray tốc độ 850km/h: “Quá kinh rồi!”

Ông Lã Ngọc Khuê, nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải, cho biết hiện tốc độ cao nhất chỉ khoảng 450km/h, nên nếu Hòa Phát dự kiến nghiên cứu ở mức 850km/h thì "quá kinh rồi".

Báo Tuổi trẻ dẫn lời GS.TS. Bùi Xuân Phong, nguyên Chủ tịch Hội Kinh tế và Vận tải đường sắt Việt Nam, đánh giá việc Hòa Phát hoặc bất kỳ doanh nghiệp Việt Nam nào tham gia làm đường sắt cao tốc đều là "rất đáng ủng hộ".

Theo ông Phong, Việt Nam đã có chủ trương đẩy mạnh nội địa hóa, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân phát triển, nên “không có lý do gì không ủng hộ”. Tuy nhiên, dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam hiện vẫn mới ở giai đoạn đề xuất.

Theo chuyên gia, tốc độ càng cao thì mức hao mòn càng "khủng khiếp". Có thể nói đây là vấn đề phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật rất cao, không phải bất kỳ doanh nghiệp, thậm chí quốc gia nào cũng có thể làm được…

GS.TS. Bùi Xuân Phong nhận định, hiện giờ "không có cơ sở" nào để nói Hòa Phát có thể làm được hay không. Dù vậy, khả năng phải nhập khẩu công nghệ và nhân lực vẫn là rất cao.

Chính vì thế, việc đầu tư sẽ rất tốn kém, đó là chưa kể đến nhiều yếu tố rủi ro khác như dự án bao giờ được triển khai, và khi triển khai thì công nghệ đã đạt đến mức độ nào…

Trước đây, Hoà Phát cũng chỉ mới sản xuất phôi thép, thép xây dựng, thép cuộn cán nóng… Còn với vật liệu có thể sử dụng được cho đường sắt cao tốc thì là "câu chuyện hoàn toàn khác".

Nói về vấn đề này, ông Lã Ngọc Khuê - nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải - cho rằng đường ray đường sắt tốc độ cao có kết cấu không quá phức tạp, nhưng yêu cầu về chất lượng thép rất cao vì độ mài mòn lớn.

Theo ông Khuê, tốc độ cao nhất hiện nay chỉ 450km/h, nên bản thân ông cũng thấy bất ngờ và nếu Hòa Phát dự kiến nghiên cứu làm đường ray tốc độ ở mức 850km/h thì "quá kinh rồi".

Nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đánh giá, tiêu chuẩn ray đường sắt tốc độ cao Việt Nam chưa có, nhưng quốc tế thì đã có. Sau khi doanh nghiệp cho ra sản phẩm, sẽ đưa đi kiểm tra, kiểm định. Nếu đáp ứng các yêu cầu, quy chuẩn thì có đủ điều kiện để tham gia đấu thầu, còn không đạt thì làm lại.

Trường hợp nếu nghiên cứu thành công và làm ra được sản phẩm, thì kể cả nếu Việt Nam không dùng vẫn có thể xuất khẩu. Tuy nhiên, ông Khuê nhấn mạnh việc đầu tư sẽ rất tốn kém, đòi hỏi sự bài bản, chuyên nghiệp từ phía doanh nghiệp.

PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, Trưởng Khoa Vận tải kinh tế Trường đại học Giao thông Vận tải, cho rằng nên khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh nghiên cứu, dấn thân vào những lĩnh vực đòi hỏi công nghệ cao.

Theo ông, sau khi Hòa Phát tuyên bố nghiên cứu sản xuất đường ray cho đường sắt tốc độ cao, đã có không ít ý kiến trái chiều từ dư luận. Có ý kiến nói rằng, thế giới mới chỉ làm tới 500km/h, thì việc doanh nghiệp Việt tuyên bố sẽ nghiên cứu tới 850km/h là "nói quá".

Theo ông Thái, quan điểm này xuất phát từ thực tế là nền công nghệ Việt Nam còn đang hạn chế. Với xuất phát điểm thấp, để đạt được thành tựu như vậy là cực kỳ khó khăn.

Chuyên gia này cũng cho biết hiện tại đừng nên bàn đến chuyện doanh nghiệp có làm được không, vì họ chịu bỏ tiền ra đầu tư, thì hơn ai hết sẽ phải tự tính toán sự khả thi, giá thành, khả năng phát triển…

Tất nhiên, cũng không thể phủ nhận thực tế là từ khi nghiên cứu đến lúc thành hiện thực sẽ là một quãng thời gian "chưa biết đến bao giờ". Dù vậy, ông Thái nói không nên “hạn chế ước mơ”.

Tuy nhiên, chuyên gia này lưu ý một vấn đề, đó là đường ray liên quan đến vấn đề an toàn cao, nên doanh nghiệp cần tham khảo, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, áp dụng công nghệ cao...

Trước đó, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long cũng thừa nhận việc làm đường ray đường sắt cao tốc... là cực kỳ khó khăn.

Theo ông, Hoà Phát có tiềm lực để đầu tư, nhưng thời điểm hiện tại mới chỉ đang giai đoạn nghiên cứu. Các chuyên gia đều từ nước ngoài và có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Để điều này trở thành hiện thực còn rất nhiều bước triển khai.

Tỉ phú hàng đầu ngành thép Việt Nam cũng cho biết, đây là hướng đi phù hợp với hoạt động kinh doanh cốt lõi của Tập đoàn Hoà Phát.