Bộc bạch về đời mình, TS. Lê Kiên Thành cho biết, ông luôn chịu áp lực rất lớn khi là con trai Tổng Bí thư Lê Duẩn.
Sách của Lê Kiên Thành gây sốt
Ngày 14/4, tại TPHCM, ông Lê Kiên Thành, con trai cố Tổng Bí thư Lê Duẩn đã tổ chức ra mắt sách Những khoảnh khắc sống cùng với họa sĩ Nguyễn Thành Chương, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.
Thực tế, đây là lần thứ hai ông Lê Kiên Thành tổ chức lễ ra mắt sách. Ở lần đầu xuất bản, cuốn sách của con trai cố Tổng Bí thư Lê Duẩn đã gây xôn xao và được bán hết sạch chỉ trong một thời gian ngắn. Do đó, Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã quyết định tái bản cuốn Những khoảnh khắc sống.
Theo báo Tiền Phong, lần này, cuốn sách được phát hành với hai phiên bản thường và đặc biệt, được in 4 màu sinh động.
Riêng bản đặc biệt, họa sĩ Thành Chương vẽ tranh độc bản nhằm tặng những bạn đọc sở hữu quyển sách này. Số tiền bán sách đóng góp vào Quỹ phát triển những tài năng trẻ văn học Việt Nam.
Những khoảnh khắc sống gồm hai phần Truyện và Tự sự, tổng hợp 17 bài viết, gần 200 trang của tác giả Lê Kiên Thành với 15 tranh minh họa của họa sĩ Thành Chương.
Phát biểu tại buổi ra mắt sách lần đầu tiên hôm 30/1, ông Thành khẳng định, bản thân ông không phải nhà văn.
“Tôi chỉ kể lại những gì đã đi qua đời mình”, - ông bộc bạch.
Xuyên suốt cuốn sách là “những khoảnh khắc sống”. Các bài viết trong phần “Truyện”, điển hình như “Làng ven sông, Gia đình má Chín Nhơn”, Lê Kiên Thành đã làm sống dậy những năm tháng chiến tranh ở Việt Nam.
Không gian sống xoay quanh những con người thời chiến, làng quê miền Bắc, một gia đình miền Nam, cùng những câu chuyện về đời sống hậu phương, trong khu gia binh… một lần nữa khiến người đọc vô cùng xúc động về sự hy sinh của một thế hệ trong chiến tranh để đánh đổi lấy hòa bình như hiện nay.
Nói về cuốn sách trong cuộc trao đổi với báo Dân Trí, Lê Kiên Thành cho biết, một phần truyện ông sáng tác dựa trên những câu chuyện có thật.
“Chẳng hạn như tôi kể về một ngôi làng ven sông, nơi tôi đi sơ tán và chứng kiến cuộc sống không có đàn ông; cảm xúc của người dân khi nhận tin báo con em mình hy sinh ở chiến trường. Những câu chuyện này là có thật, và tôi sáng tác thêm theo hình dung của mình về người thanh niên ở ngôi làng đó hành quân ra chiến trường, tham gia chiến đấu như thế nào, tin vào điều gì…”, - ông nói.
Phần còn lại mang tính tự sự, kể lại những gì đã xảy ra trong cuộc đời ông, ngày đầu vào quân ngũ ra sao, tình cảm bạn bè, những vui buồn của tuổi trẻ.
“Người Nga có câu nói rất hay, "một người lính tồi là người lính không bao giờ nghĩ mình trở thành nguyên soái". Nghĩa là chúng ta phải có ước mơ, phải có khát vọng sống, đúng không? Thực tại có thể thuận lợi hoặc khó khăn chồng chất, nhưng con người luôn nghĩ rằng mình sẽ tiếp tục sống, sẽ vượt qua và ngày mai sẽ là một ngày mới tốt hơn. Đó là những gì tôi chuyển tải trên từng trang viết của mình”, - con trai cố Tổng Bí thư Lê Duẩn viết.
Những bài khác từ “Hai tiếng sét”, “Bàn học bên Hồ Tây”, “Hương ngọc lan”, “Tâm hồn Nga”... cho thấy những nét đẹp con người từ chiến tranh đến cuộc sống thường nhật.
Phần hai là những hồi ức của TS Lê Kiên Thành về gia đình, bạn bè, người thân qua các bài viết “Bà nội”, “Chị tôi”, “Đồng đội”, “Chú Việt Phương”… Dù là con trai cố Tổng Bí thư Lê Duẩn, nhưng sách mới ra mắt của tác giả Lê Kiên Thành lại hoàn toàn không có bài viết nào nói về ông.
Trả lời vì sao không viết riêng về cố Tổng Bí thư Lê Duẩn, ông Lê Kiên Thành cho rằng: “Bố tôi là bố tôi, nhưng cũng là con người của lịch sử. Mà đã là con người lịch sử thì nên nói về ông ở chỗ chính thống”.
Ấn phẩm do Nhà xuất bản Hội Nhà văn phát hành, gồm phiên bản thường và bản đặc biệt được in bốn màu sinh động, ra mắt chiều 30/1. Với bản đặc biệt, sách có bìa cứng đi kèm hộp.
© Ảnh : Nhà xuất bản Hội Nhà văn
Hình ảnh của đồng chí Lê Duẩn vẫn phảng phất qua những trang sách của Lê Kiên Thành. Chẳng hạn như trong bài viết “Chú Việt Phương”, Lê Kiên Thành viết:
“'Một lần, ngồi cạnh chú trong cuộc tọa đàm nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của cố Tổng bí thư Lê Duẩn, nghe mọi người phát biểu trên diễn đàn, tôi hơi buồn, quay sang nói với chú: 'Để hiểu ba cháu có lẽ vừa phải có trình độ nhưng lại vừa phải có tình cảm, chú ạ!'. Ông nhìn sâu vào mắt tôi, siết nhẹ bàn tay đang nắm chặt, nói: 'Ba đối với chú là một người cha, cháu ạ'. Và hai dòng nước mắt tuôn trên gò má đã nhiều nếp nhăn của chú”.
“Áp lực lớn khi là con trai Lê Duẩn”
Ai cũng biết Lê Kiên Thành là con trai của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn.
Ông từng theo học tại Học viện Kỹ sư không quân Zhukovsky, là nghiên cứu sinh tại Viện Nghiên cứu Hạt nhân Dupna (Liên Xô).
Lê Kiên Thành từng công tác tại Bộ Tư lệnh Không quân Việt Nam, Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc gia thuộc Viện Khoa học Việt Nam.
Từ năm 1993, ông hoạt động trong ngành ngân hàng và sản xuất với vai trò một doanh nhân. Ngoài ra ông từng tham gia ứng cử Đại biểu Quốc hội khoá VIII và là Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM nhiệm kỳ IX.
Lê Kiên Thành cho biết, ở tuổi 70 ông không nghĩ mình sẽ cầm bút sau bao năm lăn lộn với cuộc đời, từng là một người lính, nhà nghiên cứu khoa học, doanh nhân, một người làm công việc chính trị.
Đến khi dịch Covid-19 bùng phát, khi nằm nhà, ông mới có nhiều suy nghĩ, trăn trở về cuộc sống và những gì đã đi qua. Ông chỉ viết trên mạng. Rổi không ngờ, những bài viết ấy lại được chia sẻ nhiều, được yêu thích.
“Bạn bè đã động viên tôi ra sách”, - ông Thành nói lý do viết “Những khoảnh khắc sống”.
Thời gian tới, ông muốn hoàn thiện cuốn hồi ký của mẹ rồi sau đó có thể phối hợp với vài nhà văn khác ra một số tập sách.
Trả lời thẳng về việc “con trai của Tổng Bí thư Lê Duẩn” là danh dự lớn nhất nhưng cũng là áp lực lớn nhất của mình, ông Lê Kiên Thành cho biết, lúc nhỏ cũng như bao đứa trẻ khác, cũng có lúc ông lười học, có lúc gây gổ đánh nhau với bạn nhưng đến khi biết được ba mình là ai thì tự nhiên không còn dám ngỗ nghịch, không dám lên lớp mà không thuộc bài.
“Đi chơi với bạn bè, có miếng bánh bẻ ra chia nhau, tôi luôn dành phần to hơn cho bạn, còn mình chỉ lấy phần bé. Lúc nào tôi cũng phải cố gắng không để người khác nói điều gì đó không hay về mình”, - ông Thành kể.
Ông cũng chia sẻ thẳng thắn, suốt tuổi thơ của mình, lúc nào ông cũng thấy cha ông bận rộn với công việc. Ông làm việc, tư duy suốt ngày, đến mức có lúc còn không nhớ tuổi của con mình…
“Ba tôi ít khi vui đùa với con theo nghĩa một người cha với các con mình. Ông coi các con như đồng chí, như những người bạn. Sau bữa ăn nếu có thời gian ngồi lại với các con, ông thường nói chuyện rất nghiêm túc như kể chuyện ba đi làm cách mạng thế nào, ở tù ra sao? Nhiều khi tôi thích chạy sang nhà khác ở cùng khu chơi vì ở đó tôi có lũ bạn cùng tuổi, và không khí cũng ít nghiêm nghị hơn”, - ông kể lại.
Nhận xét Lê Kiên Thành với cuốn “Những khoảnh khắc sống” đã trở thành “người kể chuyện của thế gian”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh, những nhân vật trong sách đã đi qua hơn nửa thế kỷ. Nhà cửa, ẩm thực, quần áo… đã thay đổi. Nhưng ở đây có một sự bất biến là sự tử tế.
“TS Lê Kiên Thành đã mang sự tử tế hơn 50 năm trước, và lâu hơn nữa, kể lại với chúng ta, phục hồi vẻ đẹp của thời đại ông đang sống, vừa cảnh báo về những gì có thể giết chết vẻ đẹp ấy”, - Chủ tịch Hội nhà văn Nguyễn Quang Thiều cho biết.
Tổng Biên tập NXB Hội nhà văn cho biết, ban đầu, ông Nguyễn Quang Thiều đã có những ngờ vực bởi lâu nay ông Lê Kiên Thành chưa bao giờ viết sách nhưng càng đọc lại càng bị cuốn hút vào các trang bản thảo.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh, những trang viết của Lê Kiên Thành đã đưa ông trở lại những năm tháng cách đây nửa thế kỷ, dẫn người đọc đi tìm lại thứ đã mất, những điều mà bạn trẻ bây giờ có thể không hình dung ra nổi.
“Sau khi đọc, tôi đã ngồi xuống và viết lời tựa cho quyển sách này. Khi bản thảo được đưa ra Hội đồng thẩm định, 100% ý kiến đã đồng ý cho xuất bản”, - ông Thiều nói.
Họa sĩ Thành Chương thì bị thuyết phục bởi những câu chuyện rất đời thường, dung dị, chân thật và nhân văn của “Những khoảnh khắc sống”.
“Hóa ra, môi trường sống của những người con cán bộ lãnh đạo cấp cao như ông Lê Kiên Thành không khác gì môi trường sống của những gia đình như tôi ngày đó. Tôi cũng sống qua những ngày như thế nên tôi hiểu. Và, tôi vẽ không phải chỉ để minh họa cho cuốn sách mà là kể lại một lần nữa các câu chuyện đó bằng hình ảnh”, - họa sĩ Thành Chương bộc bạch.
Hướng đến những người trẻ, tác giả Lê Kiên Thành cổ vũ họ hãy viết, bởi ông, đang ở tuổi gần 70 cũng mới bắt đầu viết. Thế nên người trẻ hãy cứ quan sát cuộc sống và viết.
Được biết, số tiền bán sách sẽ đóng góp vào Quỹ phát triển những tài năng trẻ văn học Việt Nam.