Động thái “nóng” này được kỳ vọng sẽ giảm chênh lệch giá vàng Việt Nam và thế giới trong bối cảnh thị trường vàng diễn biến khó lường.
Ngân hàng Nhà nước đấu thầu vàng kể từ 2013
Ngân hàng Nhà nước ngày 15/4 cho biết đang hoàn tất công tác chuẩn bị đấu thầu vàng miếng trở lại nhằm tăng nguồn cung cho thị trường.
Đây là lần đầu tiên nhà điều hành trở lại đấu thầu vàng sau 11 năm (kể từ 2013).
Nêu cụ thể về kế hoạch đấu thầu vàng, đại diện lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết, sẽ gửi thông báo trước một ngày đấu thầu.
Mọi công tác chuẩn bị cho phiên đấu thầu vàng miếng đã sẵn sàng. Mục tiêu là nhằm can thiệp kịp thời, xử lý ngay và luôn tình trạng giá vàng miếng trong nước và giá vàng quốc tế chênh lệch ở mức cao, đảm bảo thị trường vàng hoạt động an toàn, ổn định, lành mạnh, công khai, minh bạch, hiệu quả, đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Sau khi công bố giá sàn, tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng bắt đầu điền vào đơn thầu.
Các đơn vị có 30 phút để quyết định, khối lượng và giá mua. Khoảng một tiếng sau, khi đóng thầu, Ngân hàng Nhà nước sẽ công bố kết quả.
Các doanh nghiệp sẽ phải đặt cọc để tham gia đấu thầu, muộn nhất là vào 17 giờ ngày nhận thông báo thầu.
Hòm phiếu là một trong những vật quan trọng nhất phiên đấu thầu. Hòm phiếu là nơi để các đơn vị tham gia đấu thầu vàng miếng bỏ đơn dự thầu, tropng đó, có thông tin về khối lượng hoặc mức giá bỏ thầu.
Cũng sẽ có màn hình giá vàng quốc tế và giá vàng trong nước theo thời gian thực để làm cơ sở cho các đơn vị tham gia tính toán phương án bỏ thầu.
Theo Ngân hàng Nhà nước, hiện có 26 đơn vị bao gồm cả ngân hàng thương mại và doanh nghiệp kinh doanh vàng thiết lập quan hệ giao dịch vàng miếng với Ngân hàng Nhà nước.
Trong số đó, đến nay, có khoảng 15 đơn vị đủ điều kiện tham gia đấu thầu. Loại vàng được mang ra đấu thầu là vàng miếng SJC.
Lấy vàng từ kho dự trữ để đấu thầu thay vì cấp phép nhập khẩu là hợp lý
Cuối giờ sáng 15/4, giá vàng miếng SJC tại Việt Nam đã vượt mốc 85 triệu đồng/lượng. Giá vàng thế giới cũng vượt trên 2.358 USD/ounce.
Đáng chú ý, mức chênh lệch giữa giá mua-bán vàng trong nước tăng lên mức cao chưa từng có khiến người mua chịu rủi ro lớn. Với giá bán ra hiện nay, vàng miếng SJC vẫn cao hơn thế giới gần 14 triệu đồng/lượng.
Theo đại diện một tổ chức tín dụng, việc Ngân hàng Nhà nước lấy vàng trong kho dự trữ ngoại hối ra tăng cung để bình ổn thị trường mà chưa cấp phép nhập khẩu vàng là hợp lý, đặt trong bối cảnh tỷ giá tăng cao và dự trữ ngoại hối lại có hạn như hiện nay.
Đấu thầu vàng cũng được đánh giá là giải pháp đảm bảo tính công khai, minh bạch, bình đẳng về quyền lợi của các thành viên tham gia, tuân thủ đúng quy định của pháp luật và bảo đảm lợi ích của Nhà nước.
Phiên đấu thầu vàng đầu tiên được tổ chức ngày 28/3/2013. Chỉ trong năm này, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức tới 76 phiên đấu thầu vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu đạt 1.819.900 lượng trên tổng số 1.932.000 lượng chào thầu.
Vào thời điểm đó, giá vàng SJC đắt hơn vàng thế giới khoảng 4,2 triệu đồng/lượng.
Giới chuyên gia kỳ vọng, động thái trở lại đấu thầu vàng của Ngân hàng nhà nước sẽ kéo giảm mức chênh lệch quá lớn hiện nay giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới.
Tăng cường thanh tra thị trường vàng
Phát biểu với báo chí trước đó về thị trường vàng đang rất nóng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho hay, Ngân hàng Nhà nước đã chuẩn bị sẵn sàng các phương án can thiệp để bình ổn thị trường vàng.
Riêng với thị trường vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng cung để tập trung xử lý tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng Việt Nam và thế giới.
Còn với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, Ngân hàng Nhà nước khẳng định tạo điều kiện tối đa nhằm đảm bảo đủ nguyên liệu cho các hoạt động sản xuất để xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ.
Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các doanh nghiệp triển khai sử dụng hóa đơn điện tử trong giao dịch mua bán vàng nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý.
Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước cũng thực hiện công tác kiểm tra hoạt động kinh doanh vàng của các doanh nghiệp, tốc chức tín dụng trên cả nước trong các năm 2022, 2023.
Với nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước đã có báo cáo tổng kết, đánh giá quá trình thực hiện nghị định và cũng đề xuất một số phương hướng chỉnh sửa, bổ sung thời gian tới.
Theo Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà, Ngân hàng Nhà nước thực hiện ngay công tác nắm tình hình, thanh tra, kiểm tra, giám sát theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
“Ngân hàng Nhà nước xử nghiêm các hành vi buôn lậu vàng qua biên giới, trục lợi, đầu cơ, thao túng giá vàng”, - Phó Thống đốc bày tỏ.
Đối với hoạt động thanh tra, Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành đã thành lập xong đoàn thanh tra và theo Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà, sẽ triển khai ngay trong tháng 4 này.