Manila có thể mất độc lập khi sẵn sàng tham gia liên minh quân sự với các nước khác

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Nhật Bản, Australia và Philippines gặp nhau ở Hawaii. Ở đó, như hãng truyền hình NHK Nhật Bản đưa tin, các bộ trưởng “đồng ý tăng cường hợp tác để kiềm chế sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc”. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ chính thức thông báo việc 4 quốc gia thành lập một liên minh khu vực mới với tên gọi không chính thức là «Squad». Như người Mỹ giải thích, nhóm nước mới nhằm mục đích chống lại “sự ép buộc và xâm lược” trên khắp châu Á, cũng như tăng cường khả năng tương thích của quân đội để tương tác hiệu quả hơn trong trường hợp xảy ra xung đột. Hoạt động thực tiễn của liên minh mới là hoạt động tuần tra chung ở Biển Đông.

Nhiều chuyên gia chỉ ra đây không phải là “nhóm” quốc phòng đầu tiên Mỹ thành lập ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong những năm gần đây. Chúng ta hãy nhớ đến liên minh Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc khối AUKUS, được thành lập vào năm ngoái, được thành lập vào năm 2021 bởi Hoa Kỳ, Anh và Úc.

Đối thoại An ninh QUAD, bao gồm Mỹ, Úc, Nhật Bản và Ấn Độ, cũng được nhắc đến. Phải thừa nhận trong khi các nước ASEAN bày tỏ sự cảnh giác nhất định đối với khối quân sự AUKUS, thì thái độ đối với QUAD ở chính các quốc gia này hầu hết là tích cực, như ghi nhận trong các cuộc khảo sát xã hội học gần đây. Điều này có thể được giải thích là do QUAD chủ yếu giải quyết các vấn đề an ninh phi quân sự và mọi người đều nhớ trong đại dịch Covid-19, bốn nước này xây dựng kế hoạch cung cấp cho các nước đang phát triển 1 tỷ vắc xin Covid.

Tại sao sau đó lại cần “điêu khắc” thêm một liên minh mới? Rõ ràng Washington không hoàn toàn hài lòng với vai trò của một thành viên trong nhóm 4 nước như Ấn Độ. Giới lãnh đạo nước này không muốn tham gia vào các hoạt động quân sự của QUAD và nhiều lần bày tỏ không đồng tình với việc nhắm mục tiêu các hoạt động của cơ cấu này chống lại bất kỳ ai, cụ thể là Trung Quốc.

Rõ ràng, Washington quyết định thành lập một nhóm quân sự quyết đoán hơn QUAD. Không ai che giấu sự thật nó rõ ràng nhằm mục đích chống lại chính sách của Trung Quốc ở Biển Đông. Trong trường hợp này, Mỹ tự tin hơn việc họ có thể sử dụng ngân sách quốc phòng và nhân lực quân đội Úc và Philippines trong cuộc xung đột với Trung Quốc.

Rõ ràng Philippines sẽ là đối tác ngoan ngoãn của Washington hơn Ấn Độ. Năm ngoái, Manila mở rộng số lượng căn cứ quân sự trên lãnh thổ mình từ 4 lên 9 căn cứ có thể chứa quân đội Mỹ. Năm ngoái, các cuộc tập trận quân sự quy mô lớn của Mỹ, Nhật Bản, Úc, Philippines và Pháp diễn ra ngoài khơi bờ biển Philippines. Nhân tiện nói thêm chính quyền Philippines muốn thiết lập quan hệ quân sự chặt chẽ với Pháp. Tổ hợp công nghiệp - quân sự Pháp thực sự thích mối quan hệ như vậy với Philippines - Pháp có kế hoạch cung cấp những chiếc tàu ngầm đầu tiên cho nước cộng hòa đảo quốc này.

Chính phủ của Ferdinand Marcos Jr. đang tích cực tham gia liên minh quân sự với các quốc gia khác nhau. Hơn bất kỳ quốc gia ASEAN nào khác, nước này bị lệ thuộc vào Mỹ trong việc thu hút đồng minh vào liên minh chống Trung Quốc, đây là lúc Washington tạo ra tình thế khủng hoảng và sau đó thuyết phục các nước nhỏ nếu không có liên minh với Mỹ thì họ sẽ không thể tồn tại an toàn.

Vị trí này không tôn vinh Philippines. Khu vực và thế giới chăm chú xem nước cộng hòa đảo này hiện đóng vai trò gì. Đây là ý kiến ​​của Li Haidong, giáo sư tại Đại học Quan hệ Quốc tế Trung Quốc:

Mong muốn của các nhà lãnh đạo Philippines hiện nay trong việc thiết lập quan hệ đối ngoại trong lĩnh vực quốc phòng mâu thuẫn với tất cả các văn kiện cơ bản của ASEAN, trong đó có tuyên bố không liên kết với các khối quân sự và trung thành với các biện pháp hòa bình để giải quyết tình huống xung đột. Về hoạt động quân sự của mình, Manila nổi bật trong số các nước ASEAN theo một cách kém cỏi.

Thêm vào đó, rõ ràng là cùng với Washington và Paris, Manila góp phần vào cuộc chạy đua vũ trang và bất ổn trong khu vực.