Các rủi ro đã bị thổi phồng và không có cơ sở để nói chiến thắng của Trump sẽ làm chệch hướng tăng trưởng kinh tế Việt Nam, quốc gia vốn có chính sách ngoại giao cây tre rất khéo léo.
Sự kiện Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ tác động đến Việt Nam thế nào?
Đánh giá về chiến thắng của Donald Trump, ông Michael Kokalari, Giám đốc Phân tích Kinh tế Vĩ mô của VinaCapital cho rằng, sự kiện này sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
“Dù có nhiều lo ngại trên thế giới, nhưng các rủi ro đối với Việt Nam đang bị phóng đại”, - đại diện VinaCapital khẳng định.
Trong bài viết mới công bố, đại diện VinaCapital cho hay, sau cuộc bầu cử, dư luận quốc tế đang đổ dồn sự chú ý vào các chính sách sắp tới của chính quyền mới, dự kiến ra mắt vào tháng 1/2025.
Dù nhiều quốc gia lo ngại về tác động kinh tế từ nhiệm kỳ mới của ông Trump, đại diện VinaCapital cho rằng những rủi ro này đã bị thổi phồng và không có cơ sở để lo ngại rằng “chiến thắng của ông Trump sẽ làm chệch hướng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam”.
“Chúng tôi tin rằng thực tế những gì sắp xảy ra cũng bình thường và mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Mỹ sẽ vẫn không bị tác động nhiều trong bối cảnh ông Trump tái đắc cử."
Nhà kinh tế đưa ra nhận định này dựa vào một số lý do chính.
Thứ nhất, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua tràn ngập những tuyên bố mạnh mẽ và cường điệu, khiến công chúng dễ tiếp nhận thông tin mang tính chất vận động chính trị hơn là khách quan. Điều này đã tạo ra những lo ngại thái quá về tác động kinh tế của nhiệm kỳ mới.
Thứ hai, mối đe dọa về thuế quan từ ông Trump bị phóng đại. Cả 2 ứng viên Tổng thống đều cam kết đưa sản xuất trở lại Mỹ, nhưng mức thuế 60% mà ông Trump tuyên bố có thể chỉ là đòn bẩy trong đàm phán, đặc biệt là với Trung Quốc.
“Trump đã hứa hẹn mức thuế cao để thu hút tầng lớp lao động - một nhóm cử tri quan trọng của ông - nhưng thực tế, đội ngũ cố vấn kinh tế hiểu rõ những hệ quả tiêu cực của thuế quan quá cao, bao gồm việc đẩy giá trị đồng USD lên, làm khó khăn cho mục tiêu đưa sản xuất về Mỹ”, - chuyên gia chỉ rõ.
Chưa kể, Phó Tổng thống đắc cử JD Vance cũng nhận thức sâu sắc về vấn đề đồng USD bị định giá quá cao - yếu tố làm việc đưa sản xuất trở lại Mỹ thêm khó khăn.
Trong khi nền kinh tế Mỹ có thể đối mặt với tình trạng “lạm phát đình trệ” tồi tệ nhất kể từ thập niên 1970, ông Trump hiểu rõ tác động của thuế quan đối với lạm phát, do đó sẽ ít có khả năng đưa ra các quyết định làm gia tăng thêm gánh nặng này.
Trump cũng đã chứng tỏ rằng sẽ không đặt lý tưởng lên trên yếu tố kinh tế. Do đó rất ít khả năng ông sẽ thực hiện các hành động làm gia tăng lạm phát, đặc biệt khi lý do chính khiến ông tái đắc cử là sự bất mãn của cử tri đối với nền kinh tế.
Chính sách ngoại giao của Việt Nam rất khéo léo
Giám đốc Phân tích Kinh tế Vĩ mô của VinaCapital cũng đã nêu một số nhận định về quan hệ thương mại Việt - Mỹ dưới thời ông Trump.
Điển hình như việc tân Tổng thống Mỹ không có lý do nhắm vào Việt Nam, nhất là khi hàng hóa "Made in Vietnam" được người tiêu dùng Mỹ chấp nhận.
Cùng với đó, Việt Nam cũng có thể giúp Mỹ giảm phụ thuộc vào Trung Quốc trong các mặt hàng có giá trị cao.
“Chúng tôi không nhìn thấy bất kỳ sự phản đối nào từ người dân Mỹ trước các sản phẩm hàng tiêu dùng made in Vietnam”, - đại diện VinaCapital khẳng định.
Ngược lại, Việt Nam có thể được xem là một đối tác hữu ích trong việc giúp Mỹ thoát khỏi việc phụ thuộc vào hàng hóa giá rẻ.
Điều này là bởi mức lương cao và sự khan hiếm công nhân có tay nghề sẽ hạn chế nỗ lực của Mỹ trong việc đưa các công việc sản xuất trở về, chỉ tập trung vào những sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Theo ông Kokalari, so với năm 2016, ông Trump hiện đã có kinh nghiệm và đội ngũ cố vấn hiểu biết hơn, giúp ông điều hành chính sách thương mại một cách tập trung hơn.
Thực tế, 8 năm trước, Trump thực sự không nghĩ rằng mình sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016.
Tuy nhiên, đến cuối cùng, Trump đã bước vào Nhà Trắng mà không chuẩn bị đầy đủ cho những thử thách phía trước - theo lời ông tự thuật và trả lời các cuộc phỏng vấn.
Lần này khác hẳn. Bản thân Trump có sự hiểu biết tốt hơn về cách thức hoạt động của chính quyền và có những doanh nhân thành đạt tư vấn. Vì vậy ông sẽ có một cách tiếp cận tập trung hơn đối với các vấn đề thương mại.
“Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì đà phát triển ổn định dưới chính quyền ông Trump”, - nhà kinh tế của VinaCapital bày tỏ tin tưởng.
Đặc biệt, theo ông Kokalari, chính sách "Ngoại giao cây tre" khéo léo của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ tốt với các cường quốc đã giúp đất nước đạt được nhiều thành tựu, và không có lý do gì để tin rằng điều này sẽ thay đổi.
“Mặc dù Mỹ có thể áp thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu, nhưng khả năng áp thuế cao (20-30%) đối với hàng hóa Việt Nam là rất thấp”, - chuyên gia chỉ rõ.
Thậm chí, nếu Mỹ áp thuế toàn diện (5-10%) đối với hàng hóa từ tất cả các quốc gia ngoài Trung Quốc, Việt Nam vẫn giữ được lợi thế về dòng vốn FDI so với các đối thủ.
Các yếu tố thu hút FDI vào Việt Nam, đã mang lại hàng tỷ USD, sẽ tiếp tục duy trì. Tuy nhiên, chuyên gia của VinaCapital cũng khuyến nghị, Việt Nam cần chủ động xem xét cách giảm thặng dư thương mại với Mỹ trước khi vấn đề này trở thành mối lo ngại lớn đối với chính quyền mới.
Về thặng dư thương mại lớn với Mỹ (khoảng 100 tỷ USD), Việt Nam có thể giải quyết bằng cách tăng mua các sản phẩm giá trị cao từ Mỹ như LNG và động cơ máy bay, theo Giám đốc Phân tích Kinh tế Vĩ mô của VinaCapital.
Chuyên gia của VinaCapital nhắc lại, Mỹ đang mở rộng mối quan hệ kinh tế tích cực với Việt Nam, ở cấp cao nhất của Chính phủ Mỹ.
Hơn nữa, ông Trump là một người theo chủ nghĩa dân túy và Việt Nam thì lại được cử tri Mỹ đánh giá cao.