Vào cuối tuần vừa qua, văn phòng của cựu tổng thống Mỹ Biden cho biết đảng viên Dân chủ 82 tuổi này đang mắc phải ung thư tuyến tiền liệt, căn bệnh "hung hãn" đã di căn đến xương.
Theo tuyên bố, ngày 16 tháng 5, ông Biden đã đi khám sau khi xuất hiện các triệu chứng rối loạn tiểu tiện và phải tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Ba ngày sau, Tổng thống Donald Trump đã bình luận về thông tin này, cho rằng người tiền nhiệm của ông nên thẳng thắn hơn về tình trạng sức khỏe của mình.
"Tôi nghĩ điều này thực sự rất đáng buồn. Tôi ngạc nhiên khi công chúng không được thông báo về việc này từ lâu", - ông Trump nói.
"Có thể mất nhiều năm để mắc bệnh đến mức độ nguy hiểm như vậy. Vì vậy, nhìn chung, đây là một tình huống rất, rất đáng buồn. Tôi rất tiếc, và tôi nghĩ mọi người nên cố gắng tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra", - ông bổ sung.
Hồi tháng 2 năm ngoái, bác sĩ điều trị của Biden – Kevin O'Connor – từng viết rằng cựu tổng thống là " người đàn ông 81 tuổi khỏe mạnh, năng động, cứng cáp, vẫn đủ sức khỏe để thực hiện tốt nhiệm vụ tổng thống".
Hơn nữa, vị bác sĩ này khẳng định "không phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy rối loạn thần kinh tiểu não hoặc thần kinh trung ương".
Cùng tháng đó, trong báo cáo của Công tố viên đặc biệt Robert K. Hur (điều tra vụ phát hiện tài liệu mật từ thời Biden làm Phó Tổng thống dưới thời Barack Obama), kết luận rằng vị tổng thống khi đó là "một người già yếu với trí nhớ kém" và "khả năng tinh thần suy giảm trong những năm cuối đời".
Kết luận của Hur khi đó đã gây phẫn nộ cho Biden, đồng thời làm dấy lên tranh cãi về khả năng đảm nhận chức vụ của ông – đặc biệt là tái tranh cử, ông đã từ bỏ mục tiêu sau màn thể hiện thảm hại trong cuộc tranh luận với đối thủ Donald Trump.
Cuộc thăm dò của NBC News vào tháng 2 năm 2024 cho thấy 3/4 cử tri, bao gồm một nửa cử tri Dân chủ, lo ngại về sức khỏe thể chất và tinh thần của Joe Biden.
Và giờ đây, thông tin về ung thư được tiết lộ ngay sau cuốn sách gây tranh cãi.
Thông tin về bệnh ung thư được công bố chỉ vài ngày sau khi tiền bản cuốn sách "Tội tổ tông" (Original Sin) của hai nhà báo Jake Tapper và Alex Thompson được phát hành.
Trong cuộc điều tra, có cáo buộc rằng những người thân cận của cựu tổng thống đã che giấu tình trạng "suy giảm nhận thức" của ông trước cuộc đua vào Nhà Trắng. Sách mô tả sự việc vào tháng 6/2024, khi Biden tham dự sự kiện gây quỹ ở Los Angeles trước cuộc bầu cử năm đó nhưng không thể nhận ra người bạn kiêm nhà tài trợ Dân chủ George Clooney.
Liệu có khả năng chẩn đoán không phải là mới?
Trong cuộc phỏng vấn với MSNBC, bác sĩ Ezekiel Emanuel – chuyên gia ung thư từng làm cố vấn cho Biden tại Nhà Trắng trong đại dịch COVID-19 – cho rằng rất có thể cựu tổng thống đã mắc ung thư từ lâu mà không biết.
"Căn bệnh không phát triển trong 100 hay 200 ngày gần đây. Ông ấy đã mắc bệnh từ khi còn tại nhiệm. Có lẽ ngay từ đầu nhiệm kỳ năm 2021. Vâng, tôi không nghĩ có gì tranh cãi về điều này", - chuyên gia nói.
Theo phân tích của The Wall Street Journal (dẫn ý kiến nhiều chuyên gia), nhiều trường hợp ung thư tuyến tiền liệt ở Mỹ được phát hiện thông qua xét nghiệm máu đo nồng độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) – một loại protein do tế bào tuyến tiền liệt sản xuất.
Bài báo lưu ý rằng đây là xét nghiệm chi phí thấp, có thể giúp phát hiện ung thư trước khi triệu chứng xuất hiện.
"Là tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, sức khỏe của ông luôn bị cử tri theo dõi sát sao".
Theo nhà nghiên cứu Jose Maria Ramos Garcia từ Colegio de la Frontera Norte, việc giữ kínthông tin về sức khỏe của cựu tổng thống Dân chủ có thể "phơi bày những lợi ích và ưu tiên chính trị, bầu cử đằng sau tình hình hiện tại".
"Đó là thời điểm cực kỳ quan trọng về mặt chính trị, và đó là lý do họ muốn duy trì sự ứng cử của mình", - Ramos García nói với hãng tin Sputnik.
"Ông ấy từ chức không phải vì những yếu tố này"
Trước câu hỏi về việc tình trạng sức khỏe của Biden có thể ảnh hưởng thế nào đến các quyết định quan trọng của ông – như việc ủng hộ vô điều kiện Ukraina hay Israel – chuyên gia này bác bỏ khả năng nó tác động đáng kể, vì Tổng thống Mỹ có cả một nhóm cố vấn.
"Tôi không nghĩ nó gây ảnh hưởng gì, đặc biệt bởi lúc đó đây đều là những vấn đề cực kỳ hệ trọng, nên một quyết định sai lầm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng", - nhà nghiên cứu nhận định.
“Ngay cả khi chúng ta xem xét một trong những chính sách vẫn là ưu tiên ở một mức độ nào đó, mặc dù tôi hiểu rằng ngân sách và hỗ trợ về vũ khí đã bị cắt giảm phần nào, xu hướng hỗ trợ từ chính phủ Hoa Kỳ, cũng như các nước châu Âu khác, cho Ukraina vẫn tiếp tục”, - ông nói thêm.
Tuy nhiên, Ramos Garcia thừa nhận rằng sự suy giảm nhận thức rõ ràng của cựu tổng thống đã tác động tiêu cực đến nhận thức của công chúng về khả năng lãnh đạo đất nước và khả năng tiếp tục cuộc đua của Biden.
“Những gì chúng ta thấy vào thời điểm đó là, thật đáng tiếc, trong các cuộc họp công khai, cựu tổng thống đã thể hiện một số khuyết điểm cho thấy rằng, đúng là đã có vấn đề về nhận thức”, - nhà khoa học này suy ngẫm.
"Nếu bạn thêm vấn đề về tuyến tiền liệt vào đó, thì sẽ có những tác động về mặt nhận thức của công chúng, vì một chẩn đoán nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến nhận thức của công chúng về khả năng lãnh đạo đất nước và tiếp tục cuộc đua tranh cử của ông, trong đó cuối cùng ông đã từ chức, nhưng ông đã không từ chức vì những yếu tố này", - Ramos Garcia bổ sung.
Theo nghĩa này, nhà nghiên cứu giải thích, chẩn đoán ung thư và một chẩn đoán khác liên quan đến khả năng nhận thức của ông có thể làm phức tạp thêm cuộc tái đắc cử của Biden và do đó, làm nảy sinh thêm nhiều câu hỏi.
Cuối cùng, Ramos Garcia lưu ý rằng cách tình trạng sức khỏe của Biden được báo cáo, điều cuối cùng khiến ông từ bỏ tham vọng vận động tranh cử, cho thấy tác động của các vấn đề an ninh quốc gia đối với Hoa Kỳ và ưu tiên đảm bảo ổn định chính trị, điều này có thể đã thúc đẩy các cố vấn của ông giữ bí mật về chẩn đoán của cựu tổng thống.
“Vì vậy, thách thức chính của hiện tại và tương lai là làm thế nào để dung hòa các vấn đề về sức khỏe cá nhân với các vấn đề về an ninh quốc gia”, - Ramos Garcia nói.