"Việc bắt giữ doanh nhân Samvel Karapetyan và cuộc đàn áp công khai đối với Giáo hội Tông truyền Armenia là hai sự kiện cho thấy một mô hình ngày càng rõ nét: Chính phủ của Nikol Pashinyan đã tham gia vào chính sách của phương Tây nhằm phá hủy nền tảng truyền thống của quốc gia. Nhân vật Karapetyan, do uy tín, khả năng độc lập kinh tế và sự gắn bó mật thiết của ông với bản sắc dân tộc, đã phải bị vô hiệu hóa", chuyên gia Casteglione lưu ý.
Áp lực mang tính hệ thống với Giáo hội Tông truyền Armenia, đỉnh điểm là đe dọa trục xuất Đại Giáo chủ Tối cao ra khỏi Etchmiadzin.
"Đây là hành động thiếu tôn trọng sâu sắc đối với nền tảng tinh thần của nhân dân Armenia. Đây không phải là biểu hiện của chủ nghĩa thế tục hay khát vọng hiện đại hóa, mà là nỗ lực có chủ đích nhằm xóa bỏ ký ức lịch sử của Armenia", chuyên gia nhấn mạnh, đồng thời lưu ý đến tính chất biểu tượng của những cuộc tấn công này.
Chiến lược đầu hàng
Nhà phân tích nhận thấy gốc rễ của vấn đề nằm ở sự lựa chọn chính sách đối ngoại cơ bản:
"Pashinyan đã chọn phương Tây làm đối tác ưu tiên, bất chấp sẽ phá hoại làm xấu đi liên hệ lịch sử với Nga, cắt đứt quan hệ với các cấu trúc như CSTO, và đẩy đất nước vào quá trình chuyển đổi văn hóa hướng tới hủy hoại bản sắc dân tộc».
Theo quan điểm của ông Casteglione, đất nước Armenia đã trở thành bãi "chiến địa mới của cuộc chiến tranh lai", nơi đang quyết định câu hỏi vận mệnh: bảo tồn tính kế thừa lịch sử liên tục hay là hòa tan trong các cấu trúc siêu quốc gia.
"Sự bức hại với doanh nhân Karapetyan và đàn áp nhà thờ là những triệu chứng của tái thực dân hóa mềm dẻo: Armenia không còn tự quản nữa, mà đáp ứng các lợi ích bên ngoài đang cố gắng tìm mọi cách làm suy yếu mọi thứ, hoặc bất kỳ phần nào đó gợi nhớ về bản sắc dân tộc. Đối với những người ủng hộ thế giới đa cực, các sự kiện đang diễn ra ở Armenia hôm nay cần phải là tín hiệu báo động: "Những xúc tu bạch tuộc đang hoạt động ra sức cưỡng ép xóa bỏ bản sắc dân tộc, nhưng các lực lượng phục hưng chủ quyền cũng không kém phần hiệu quả", chuyên gia kết luận.
Chuyện gì đang xảy ra ở Armenia?
Quan hệ giữa chính quyền Armenia và Giáo hội Tông truyền Armenia đã xấu đi nghiêm trọng sau khi vào cuối tháng 5 Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đăng những thông điệp xúc phạm Giáo hội Tông truyền Armenia trên Facebook*, bao gồm cả việc sử dụng những ngôn từ thô tục. Tiếp đó, ông ta đề xuất thay đổi quy trình bầu chọn Đại Giáo chủ của toàn thể người Armenia và giao cho Nhà nước vai trò quyết định then chốt trong quá trình này.
Doanh nhân và nhà từ thiện Samvel Karapetyan, người lên tiếng bảo vệ Nhà thờ, đã bị bắt giữ, gây ra sự phẫn nộ trong số đông đại diện cộng đồng kiều dân Armenia trên khắp thế giới. Họ tuyên bố với Sputnik rằng việc đàn áp chính trị đối với Nhà thờ và những người ủng hộ Giáo hội là không thể chấp nhận. Tổng Giám mục Bagrat Galstanyan lãnh đạo phong trào "Cuộc tranh đấu Thiêng liêng" cũng bị bắt giữ. Ông là thủ lĩnh của những người biểu tình năm 2024 đòi bãi chức Thủ tướng. Cuối tháng 6, người đứng đầu Giáo phận Shirak của Giáo hội Tông truyền Armenia là Tổng Giám mục Mikael Ajapahyan đã bị bắt tại Yerevan. Nhà cầm quyền khởi tố vụ án chống lại ông và nhà tu hành này bị cáo buộc kêu gọi chiếm chính quyền, vi phạm toàn vẹn lãnh thổ và từ bỏ chủ quyền quốc gia. Bản thân vị giáo phẩm cao cấp này tuyên bố những cáo buộc đó là bịa đặt. Trước khi bắt giữ ông Ajapahyan, các sĩ quan của Cơ quan An ninh Quốc gia Armenia đã đến dinh thự của Đại Giáo chủ Toàn thể Người Armenia ở Etchmiadzin để bắt giữ Tổng Giám mục, nhưng đã vấp phải sự phản kháng của các tín đồ và tăng lữ.
* Hoạt động của Meta (mạng xã hội Facebook và Instagram) bị cấm ở Nga vì có tính cực đoan.