Đặc xá trong năm 2025 là lớn nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên, các trường hợp gây chú ý dư luận liên quan đến các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn của Việt Nam thời gian qua như ông Đinh La Thăng, ông Nguyễn Đức Kiên, hay ông Trịnh Văn Quyết đều không nằm trong diện đặc xá lần này.
Đặc xá cho 13.920 người
Chiều 29/8/2025, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (Hà Nội), Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Quyết định đặc xá năm 2025 đợt 2 nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Theo Quyết định số 1693/QĐ-CTN do Chủ tịch nước Lương Cường ký ngày 29/8/2025, có 13.915 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 5 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đủ điều kiện được hưởng chính sách đặc xá. Như vậy, tổng cộng 13.920 người sẽ được tha tù trước thời hạn trong đợt đặc xá này. Quyết định có hiệu lực từ ngày 1/9/2025.
Đây là lần đặc xá lớn nhất trong lịch sử. Cụ thể, đặc xá năm 2025 được tổ chức trong hai đợt, gắn với những sự kiện trọng đại của dân tộc. Đợt 1 diễn ra nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), khi Chủ tịch nước đã quyết định đặc xá cho 8.055 phạm nhân và 1 người tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, tổng cộng 8.056 người.
Đợt 2, diễn ra nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, với con số đặc xá 13.920 người, đã nâng tổng số người được hưởng đặc xá trong năm nay lên tới 21.976 người. Đây là con số lớn nhất từ trước đến nay, vượt xa các năm đặc xá trước đó, thể hiện tầm vóc, quy mô và ý nghĩa đặc biệt của chính sách khoan hồng năm 2025.
Theo Thượng tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, tính từ năm 2009 đến nay, đã có 11 lần đặc xá với gần 100.000 phạm nhân được tha tù trước thời hạn. Nhưng riêng trong năm 2025, chỉ với 2 đợt đặc xá, con số gần 22.000 người đã lập kỷ lục mới.
Đáng chú ý, trong số những người được đặc xá lần này có 66 phạm nhân là người nước ngoài, đến từ 18 quốc tịch khác nhau. Điều này tiếp tục khẳng định chính sách nhân đạo của Việt Nam không chỉ dành cho công dân trong nước mà còn áp dụng công bằng với cả những người nước ngoài đang chấp hành án tại Việt Nam.
Không có các ông Đinh La Thăng, Trịnh Văn Quyết
Phát biểu tại họp báo, ông Cấn Đình Tài, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, Trợ lý Chủ tịch nước, nhấn mạnh: đặc xá là một chế định pháp lý được quy định trong Hiến pháp, cụ thể hóa trong Luật Đặc xá năm 2018 cùng các văn bản pháp luật liên quan.
Đây là sự thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam, đồng thời là chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, cho phép tha tù trước thời hạn cho những người bị kết án phạt tù vào các dịp lễ lớn hoặc trong trường hợp đặc biệt.
Đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, học tập, lao động, rèn luyện của phạm nhân trong quá trình chấp hành án.
“Đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào; mọi phạm nhân có đủ điều kiện đặc xá thì đều được xét đặc xá theo quy định của pháp luật, cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay là người có quốc tịch nước ngoài”, theo ông Cấn Đình Tài.
Cũng tại đợt đặc xá này, trước câu hỏi của báo chí, Thứ trưởng Lê Văn Tuyến cho biết, trong quyết định đặc xá lần này, không có phạm nhân nào liên quan đến các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.
Cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết và Cựu Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op Diệp Dũng, không nằm trong danh sách được hưởng đặc xá lần này.
“Theo quyết định đặc xá lần này của Chủ tịch nước, không có tên ông Đinh La Thăng và Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên)”, theo Thứ trưởng Bộ Công an.
Việc này thể hiện sự công bằng, minh bạch và nghiêm minh của chính sách, tránh mọi nghi ngờ về sự dễ dãi hay ngoại lệ đối với các vụ án lớn.
Để triển khai công tác đặc xá năm 2025, Chủ tịch nước đã quyết định thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm Chủ tịch. Thành viên Hội đồng gồm đại diện lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Bộ Công an giữ vai trò cơ quan thường trực của Hội đồng, trực tiếp thẩm tra hồ sơ, rà soát tiêu chuẩn và phối hợp với các cơ quan, trại giam để đảm bảo mọi khâu được thực hiện dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, chặt chẽ và đúng quy định.
Kết quả đặc xá năm 2025 là minh chứng cho sự phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng giữa các cơ quan Trung ương, bộ, ngành, địa phương, đồng thời phản ánh nỗ lực to lớn của cán bộ, chiến sĩ trong công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân.
Trong những năm qua, hàng vạn phạm nhân đã được đặc xá, trở về với gia đình và cộng đồng, hòa nhập xã hội, xây dựng lại cuộc sống mới. Thực tế cho thấy, số lượng phạm nhân được tha tù lớn nhưng không gây ra phức tạp về an ninh chính trị, trật tự xã hội; phần lớn người được đặc xá đã ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện.
Chính sách đặc xá có tác dụng khích lệ tinh thần cải tạo trong trại giam, tạo động lực để phạm nhân tích cực học tập, lao động, chấp hành tốt nội quy, qua đó nuôi dưỡng hy vọng được hưởng khoan hồng của Đảng và Nhà nước.
Đây cũng là thông điệp nhân văn, khẳng định sự nhân đạo trong hệ thống pháp luật Việt Nam, đồng thời góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của Việt Nam trong con mắt bạn bè quốc tế.