Việt Nam có thể hưởng lợi từ trò chơi bá quyền của Mỹ và Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump có tuyên bố chấn động khi doạ sẽ áp mức thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc (hiệu lực từ 1/11/2025) và cấm xuất khẩu các phần mềm qua quốc gia này khi Trung Quốc đã có động thái hạn chế xuất khẩu đất hiếm và các linh kiện sản xuất điện tử.
Sputnik
Về thông tin này, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, sự mong manh về kinh tế của hai quốc gia có thể khiến các bên nhanh chóng xuống nước để đàm phán và ảnh hưởng căng thẳng thương mại Mỹ - Trung với Việt Nam sẽ “không quá lớn”.
Thêm vào đó, hiện cả Mỹ và Trung Quốc đều đang luẩn quẩn trong trò chơi bá quyền và chịu sức ép tăng trưởng chậm, Chứng khoán Yuanta dự báo kinh tế Việt Nam sẽ đi theo hướng cân bằng, còn thị trường chứng khoán trong nước cũng không bị tác động nhiều.

Trump lại gây chấn động

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục leo thang, thị trường tài chính toàn cầu vừa trải qua một phiên lao dốc mạnh nhất trong nhiều tháng.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân Chứng khoán Yuanta Việt Nam, tác động đối với thị trường chứng khoán Việt Nam (TTCK Việt Nam) được dự báo sẽ không quá tiêu cực, khi nhà đầu tư trong nước vẫn duy trì kỳ vọng tích cực vào kết quả kinh doanh quý III, xu hướng giảm lãi suất của FED và khả năng nâng hạng thị trường.
Trước đó, trong một thông báo trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế 100% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, với hiệu lực từ ngày 1/11/2025.
Trung Quốc và Mỹ nhất trí gia hạn tạm dừng áp thuế
Ngoài ra, Washington sẽ cấm xuất khẩu các phần mềm sang Trung Quốc sau khi Bắc Kinh có động thái hạn chế xuất khẩu đất hiếm và linh kiện điện tử – những mặt hàng đóng vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.
Ngay sau tuyên bố này, các thị trường tài chính quốc tế phản ứng mạnh. Chứng khoán Mỹ cùng thị trường tiền số đồng loạt giảm điểm sâu nhất kể từ ngày 10/4, trong khi các hợp đồng tương lai chứng khoán khu vực châu Á cũng lao dốc hàng loạt.
Tác động lan tỏa nhanh chóng khiến tâm lý giới đầu tư trong nước bị ảnh hưởng, nhiều nhà đầu tư trên các diễn đàn chứng khoán bày tỏ lo ngại VN-Index có thể điều chỉnh mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Hai (13/10).
Những lo ngại này không phải không có cơ sở, bởi VN-Index đã tăng hơn 26% kể từ đầu tháng 7 đến nay. Sau giai đoạn tăng nóng, thông tin bất lợi từ bên ngoài có thể kích hoạt làn sóng chốt lời, tạo tâm lý FOMO bán ra trên diện rộng.
Tuy nhiên, căng thẳng tạm thời được hạ nhiệt khi tối 12/10 (giờ Việt Nam), ông Donald Trump lại đăng tải thông điệp mới trên Truth Social, khẳng định “Mỹ muốn giúp Trung Quốc chứ không phải làm hại Bắc Kinh!”. Giới truyền thông quốc tế cũng cho biết, cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn sẽ diễn ra như kế hoạch.
Ngay sau đó, các hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán Mỹ đồng loạt tăng trở lại, trong đó chỉ số Nikkei 225 tương lai tăng 2,82%.

“Hai bên có thể sẽ sớm xuống nước để đàm phán”

Trao đổi với Nhadautu.vn, ông Nguyễn Thế Minh cho rằng mức độ mong manh về kinh tế của cả hai nền kinh tế hàng đầu thế giới có thể khiến các bên nhanh chóng xuống nước để đàm phán.
Ông phân tích, việc Mỹ chọn thời điểm có hiệu lực thuế mới từ 1/11/2025 là một tín hiệu cho thấy các bên vẫn để ngỏ không gian cho đàm phán. Hiện tại, tăng trưởng GDP quý II/2025 của Trung Quốc chỉ đạt 4,2%, thấp hơn mục tiêu 5%, trong khi nước này vẫn đang chịu áp lực lớn từ khủng hoảng bất động sản và tỷ lệ thất nghiệp thanh niên tăng cao.
Chuyên gia nghi ngờ Mỹ và Trung Quốc sẽ ký thỏa thuận thương mại trong năm nay
Về phía Mỹ, nền kinh tế cũng không ở trong trạng thái thuận lợi. Tăng trưởng GDP giảm xuống còn 1,5%, Chính phủ đối mặt bài toán ngân sách để mở cửa hoạt động trở lại, trong khi đồng USD tiếp tục suy yếu, với chỉ số DXY giảm 9,5% kể từ đầu năm.
Tuy vậy, vị chuyên gia cũng lưu ý rằng căng thẳng này sẽ không kết thúc nhanh chóng, bởi mục tiêu thực sự không chỉ là cán cân thương mại, mà là cuộc cạnh tranh về vị thế công nghệ và quyền lực địa kinh tế toàn cầu.

Việt Nam có thể hưởng lợi trong kịch bản dịch chuyển chuỗi cung ứng

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam được dự báo sẽ chịu tác động cân bằng, thậm chí có hưởng lợi, khi các doanh nghiệp Mỹ cần chuỗi cung ứng ổn định ngoài Trung Quốc.
Ấn Độ hiện đang chịu mức thuế nhập khẩu cao hơn từ Mỹ, do đó khu vực ASEAN, đặc biệt là Việt Nam, có thể trở thành điểm trung chuyển và sản xuất thay thế.
Việt Nam là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Campuchia, vượt Trung Quốc và Nhật Bản
Ở chiều ngược lại, Trung Quốc cũng có lý do để duy trì thương mại ổn định với ASEAN nhằm tránh mất thị phần xuất khẩu, nhất là trong bối cảnh kinh tế nội địa gặp khó khăn. Bên cạnh đó, Mỹ đã đạt được các thỏa thuận thuế quan song phương với khu vực Đông Nam Á và Việt Nam, giúp giảm thiểu rủi ro đối với thương mại khu vực.

Tác động ngắn hạn

Đánh giá về tác động đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, ông Minh cho rằng, hai ngày nghỉ cuối tuần đã giúp thị trường có thời gian “hấp thụ” thông tin và giảm bớt phản ứng tiêu cực. Theo ông, các yếu tố rủi ro nếu có sẽ chỉ tác động ngắn hạn, với xác suất nhịp điều chỉnh nhanh rồi hồi phục trở lại.
“Qua các lần tác động từ căng thẳng địa chính trị và thương mại có thể thấy, mức ảnh hưởng hầu hết chỉ diễn ra trong ngắn hạn và giảm dần theo thời gian”, vị chuyên gia nhận định.
Giám đốc Yuanta Việt Nam cho rằng tác động lần này có thể không lớn, bởi tâm lý nhà đầu tư vẫn kỳ vọng vào kết quả kinh doanh tích cực trong quý III/2025, cùng các yếu tố hỗ trợ mạnh như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm lãi suất và quá trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến triển.
7 “ngôi sao” xuất khẩu của Việt Nam
Ông Minh đánh giá, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc hiện nay khá giống giai đoạn cuối tháng 8/2019. Khi đó, Trung Quốc trả đũa khiến chỉ số S&P 500 giảm mạnh, nhưng sau đó hai bên đạt được thỏa thuận và thị trường hồi phục nhanh chóng.
Trong khi các thị trường toàn cầu đang chịu biến động mạnh bởi những quyết định thương mại mang tính chính trị của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, thị trường Việt Nam được kỳ vọng sẽ duy trì ổn định hơn, nhờ nền tảng vĩ mô tích cực, dòng vốn ngoại ổn định và tâm lý nhà đầu tư đang đặt niềm tin vào tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp cũng như chính sách tiền tệ nới lỏng.
Thảo luận