Cùng với quyết định trên, HĐXX kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần kịp thời công bố và phổ biến các thông tư ngay sau khi ban hành để các cơ quan tiến hành tố tụng có cơ sở áp dụng thống nhất theo quy định.
Miễn trách nhiệm hình sự với Thái Khắc Thành
TTXVN cho biết, ngày 17/10, TAND tỉnh Hưng Yên đã mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Thái Khắc Thành (sinh năm 1980, cư trú tại xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.
Phiên tòa được mở dựa trên kháng cáo của bị cáo và kháng nghị của VKSND tỉnh Hưng Yên đối với bản án hình sự sơ thẩm ngày 8/8/2025 của TAND khu vực 5 - Hưng Yên. Chủ tọa phiên tòa là Thẩm phán Phạm Ngọc Thành. Tham gia bào chữa cho bị cáo có 5 luật sư thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội.
Trước đó, tại phiên xét xử sơ thẩm ngày 8/8, TAND khu vực 5 - Hưng Yên đã tuyên phạt bị cáo Thành 6 năm tù cùng phạt bổ sung 30 triệu đồng về tội danh nói trên. Sau khi nhận bản án, ngày 13/8, bị cáo gửi đơn kháng cáo xin được giảm nhẹ hình phạt.
Căn cứ quy định của pháp luật và hồ sơ vụ án, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng sau đó đã có văn bản kiến nghị Viện trưởng VKSND tỉnh kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8/8/2025 của TAND khu vực 5 - Hưng Yên theo quy định, đồng thời ra Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo Thái Khắc Thành từ "Tạm giam" sang "Cấm đi khỏi nơi cư trú."
Ngày 13/8, VKSND tỉnh Hưng Yên kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị TAND tỉnh Hưng Yên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại theo đúng quy định.
Bị cáo Thái Khắc Thành tại phiên tòa
© Ảnh : TTXVN - Phạm Thế Duyệt
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Thành khẳng định hành vi phạm tội của mình là có thật, tuy nhiên cho rằng pháp luật hiện hành đã thay đổi, do đó đề nghị được miễn trách nhiệm hình sự. Đại diện Viện Kiểm sát tham gia phiên tòa cũng thay đổi nội dung kháng nghị, đề nghị HĐXX sửa bản án sơ thẩm và miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo.
Sau khi xem xét toàn bộ hồ sơ, tranh tụng tại tòa và căn cứ quy định pháp luật, HĐXX phúc thẩm nhận định: bị cáo Thái Khắc Thành bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Tuy nhiên, đến thời điểm xét xử sơ thẩm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT, trong đó hành vi của bị cáo không còn được xem là nguy hiểm cho xã hội.
Theo toà, dù thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, nhưng đến ngày 16/7/2025 mới được đăng Công báo trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ, và chưa được gửi đến các cơ quan tiến hành tố tụng để rà soát những trường hợp đang bị tạm giữ, tạm giam, điều tra, truy tố, xét xử hoặc thi hành án. Vì vậy, cấp sơ thẩm đã không áp dụng Thông tư 27 khi xét xử bị cáo.
Sau khi nghị án, căn cứ điểm a, khoản 1, Điều 29 Bộ luật Hình sự, HĐXX phúc thẩm quyết định miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Thái Khắc Thành về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, đồng thời hủy bỏ biện pháp “cấm đi khỏi nơi cư trú” đã áp dụng trước đó.
HĐXX cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau khi ban hành các thông tư mới, cần kịp thời đăng Công báo và gửi đến các cơ quan liên quan để bảo đảm được áp dụng đúng quy định. Đồng thời, toà cũng kiến nghị Chính phủ cho rà soát các văn bản pháp luật đang có nội dung không thống nhất để kịp thời xử lý.
Nội dung vụ án
Theo hồ sơ vụ án, từ năm 2022, Thái Khắc Thành tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội và biết rằng gà lôi trắng là loài động vật hoang dã quý hiếm thuộc diện cần bảo tồn, không được phép nuôi nhốt, mua bán. Dù biết rõ điều đó, Thành vẫn nảy sinh ý định mua giống về nhân nuôi nhằm bán kiếm tiền.
Năm 2024, Thành đã mua trên mạng xã hội một cá thể gà lôi trống từ một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng. Sau đó, qua mạng xã hội, bị cáo liên hệ với một người ở Nghệ An để đổi một con chích chòe lửa lấy hai cá thể gà lôi mái, đưa về nuôi nhốt tại nhà mà không đăng ký với cơ quan chức năng.
Trong quá trình nuôi, hai con gà lôi mái đẻ được 13 trứng, trong đó 10 trứng nở thành gà con, 3 trứng bị hỏng. Đến 26/3/2025, bị cáo bán 10 con gà lôi con cho một người không rõ tên tuổi và địa chỉ, thu được 6 triệu đồng.
Khi đang giao gà tại khu vực thôn Quý Sơn, xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ (nay là phường Vũ Phúc, tỉnh Hưng Yên), bị cáo bị Tổ công tác của Công an tỉnh Thái Bình cũ (nay là Hưng Yên) phát hiện và thu giữ toàn bộ số gà.
Theo Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, có hiệu lực từ 1/7/2025, gà lôi trắng (tên khoa học Lophura nycthemera) được xếp vào nhóm IIB, không còn thuộc nhóm IB theo Nghị định số 84 của Chính phủ như ở thời điểm Thái Khắc Thành bị khởi tố điều tra và truy tố.