Mỹ kết thúc đợt đóng cửa chính phủ dài nhất: Những lần đóng cửa trước kéo dài bao lâu?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký luật chấm dứt đợt đình chỉ hoạt động kéo dài 43 ngày — kỷ lục chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ. Lịch sử các đợt đóng cửa chính phủ Mỹ — trong bài phân tích của Sputnik.
Sputnik
Ngày 13 tháng 11, Tổng thống Trump chính thức ký ban hành luật tiếp tục cấp ngân sách cho chính phủ liên bang đến hết ngày 30 tháng 1 năm 2026.Như vậy, đợt đình chỉ hoạt động kéo dài nhất trong lịch sử chính phủ Mỹ (shutdown) — kéo dài 43 ngày — đã chính thức kết thúc.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, chính phủ đã từng ngừng hoạt động tổng cộng 36 ngày. Đến ngày 22 tháng 10, tổng thời gian các đợt đóng cửa chính phủ Mỹ dưới thời ông đã đạt 57 ngày — vượt qua kỷ lục cũ 56 ngày do Tổng thống Dân chủ Jimmy Carter, vị tổng thống thứ 39 của Mỹ, thiết lập. Tính đến ngày 13 tháng 11, tổng thời gian các đợt shutdown dưới thời ông Trump đã lên tới 79 ngày.
Tổng thống Trump ký thông qua ngân sách chính phủ, chấm dứt 43 ngày chính phủ Mỹ ngừng hoạt động
Trong thời gian đóng cửa chính phủ Mỹ, chỉ những nhân sự thiết yếu đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản — như bác sĩ, quân nhân — cùng một số ít chức danh khác (ví dụ: tổng thống và nghị sĩ) tiếp tục làm việc. Trong shutdown năm 2025, khoảng 1,4 triệu công chức chính phủ đã bị buộc nghỉ không lương hoặc làm việc mà không nhận lương. Chính quyền Mỹ cũng công bố kế hoạch cắt giảm 4.100 vị trí công chức — chủ yếu thuộc các bộ Tài chính, Y tế và Dịch vụ Xã hội, Giáo dục,xây dựng nhà ở và phát triển đô thị. Theo tính toán của Oxford Economics, mỗi tuần shutdown làm chậm tăng trưởng kinh tế từ 0,1% đến 0,2%; nếu kéo dài cả quý, GDP có thể giảm từ 1,2% đến 2,4%.
Ngày 1 tháng 10 , Mỹ chính thức bước vào năm tài chính mới. Vì Thượng viện hai đảng không thể đạt được thỏa thuận và Quốc hội không kịp thông qua luật ngân sách, theo quy định pháp lý Mỹ, các cơ quan nhà nước không được phép chi tiêu mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội — buộc công chức phải nghỉ phép bắt buộc không lương. Nguyên nhân gây ra đợt đình chỉ lần này là bất đồng giữa đảng Dân chủ và Cộng hòa về việc duy trì trợ cấp theo Obamacare và cắt giảm ngân sách cho chương trình bảo hiểm y tế ưu đãi Medicaid.
Đợt shutdown vừa kết thúc là đợt đầu tiên trong gần 7 năm. Trong những năm gần đây, hoạt động chính phủ thường chỉ bị đình chỉ một phần, nhờ các dự luật ngân sách tạm thời (continuing resolution , CR) được thông qua để kéo dài vài tháng trong khi đàm phán. Tuy nhiên, mọi nỗ lực thông qua CR tại Thượng viện — dù là phiên bản của đảng Cộng hòa hay Dân chủ — đều thất bại do bất đồng giữa hai đảng vẫn chưa được giải quyết. Để thông qua ngân sách tạm thời, cần ít nhất 60 phiếu thuận; trong khi đảng Cộng hòa chỉ nắm 53 ghế trong Thượng viện.
Thượng viện Mỹ phê chuẩn gói dự luật nhằm chấm dứt tình trạng chính phủ ngừng hoạt động
Quy trình hiện hành về thông qua ngân sách được Mỹ thông qua năm 1976. Trong 50 năm qua, đất nước đã trải qua 22 đợt shutdown. Đợt đầu tiên xảy ra vào tháng 10 năm 1976 dưới thời Tổng thống Cộng hòa Gerald Ford, khi ông phủ quyết ngân sách vì cho rằng chi tiêu cho y tế và các chương trình xã hội là “không hợp lý”. Dưới thời Tổng thống Dân chủ kế nhiệm ông — Jimmy Carter — đợt đóng cửa chính phủ Mỹ xảy ra 5 lần, tổng cộng 56 ngày, lập kỷ lục mới. Ba lần trong số đó do tranh cãi về việc trong những trường hợp nào thì phá thai được chi trả từ quỹ Medicaid. Sau nhiều cuộc đàm phán căng thẳng, cuối cùng các trường hợp hiếp dâm và loạn luân đã được đưa vào phạm vi chi trả. Năm 1978,ông Carter phủ quyết kế hoạch ngân sách vì có khoản chi cho tàu sân bay hạt nhân — khoản này sau đó bị loại bỏ. Năm 1979, Quốc hội tranh luận về việc tăng lương cho nghị sĩ và quan chức cấp cao, cũng như tài trợ cho phá thai — và cả 2 vấn đề đều được giải quyết.
Dưới thời Tổng thống Cộng hòa Ronald Reagan, đợt đóng cửa chính phủ Mỹ xảy ra 8 lần, tổng cộng 14 ngày. Lần đầu, ông phản đối các đề xuất cắt giảm ngân sách; lần thứ 2, nghị sĩ không kịp thông qua ngân sách; lần thứ3, bất đồng về tài trợ cho việc tạo việc làm mới và chương trình tên lửa; lần thứ 4, do chi tiêu cho giáo dục và cắt giảm viện trợ cho Syria và El Salvador; lần thứ 5 và thứ 6, điểm nghẽn nằm ở ngân sách chống tội phạm và cấp nước; lần thứ 7, liên quan đến điều chỉnh lao động và an sinh cho gia đình có người phụ thuộc; lần thứ 8, do vấn đề hỗ trợ phong trào đối lập tại Nicaragua.
Dưới thời Tổng thống Cộng hòa tiếp theo — George H.W. Bush — đợt đóng cửa chính phủ Mỹ chỉ xảy ra 1 lần. Tháng 10 năm 1990, ông từ chối phê chuẩn ngân sách cho đến khi có các biện pháp cụ thể nhằm giảm thâm hụt. Dưới thời Tổng thống Dân chủ Bill Clinton, shutdown xảy ra 2 lần. Tháng 11 năm 1995, ông phủ quyết ngân sách vì đề xuất tăng phí bảo hiểm Medicare. Tháng 12 cùng năm, 2 bên không thống nhất về cân bằng ngân sách — một phía dùng dự báo kinh tế lạc quan, phía kia dùng dự báo bi quan. Dưới thời George W. Bush, Mỹ không trải qua bất kỳ đợt shutdown nào.
Ở thế kỷ XXI, chính phủ Mỹ ngừng hoạt động dưới thời Tổng thống Dân chủ Barack Obama — năm 2013, hai đảng không thể đạt thỏa thuận về tài trợ cho cải cách y tế Obamacare, vốn giúp mở rộng bảo hiểm y tế cho người nghèo. Dưới thời ông Joe Biden, chính phủ chưa từng đình chỉ hoạt động.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, đóng cửa chính phủ Mỹ xảy ra 2 lần — vào đầu và cuối năm 2018. Lần đầu tiên (ngày 9 tháng 2, chính phủ tạm ngừng hoạt động chỉ 5 giờ), hai đảng không thể thống nhất về chính sách di trú; lần thứ 2, do tranh cãi về ngân sách xây dựng bức tường biên giới với Mexico.
Thảo luận