Hai nhà ngoại giao Mỹ- Trung cãi nhau vì Biển Đông và Việt Nam

Đại sứ Mỹ công khai chỉ trích Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam

Đại sứ Hoa Kỳ tại Hàn Quốc Harry Harris hôm thứ Tư đã chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc khi phát biểu tại Hội thảo Ấn Độ Dương (IOC) mới đây, khiến một nhà ngoại giao Trung Quốc trong hội trường tức giận lên tiếng đáp trả.

Ông Harris đã chỉ trích nặng nề Trung Quốc trong một số vấn đề bao gồm cả việc đối xử với người Duy Ngô Nhĩ, sáng kiến ​​Một vành đai - Một con đường (OBOR) và hành vi của họ ở Biển Đông trong bài phát biểu của mình.

Những phát biểu của ông Harry Harris gay gắt đến mức một quan chức Trung Quốc, ông Wei Hongtian, phải cắt ngang phiên hỏi đáp và bày tỏ sự bất đồng của mình đối với các tuyên bố mạnh mẽ của ông Harris, cựu chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ.

“Chính sách ngoại giao của Trung Quốc là tìm cách buộc các thành viên ASEAN xác định quy tắc ứng xử trong khu vực do Bắc Kinh đưa ra và tuân thủ các tiêu chuẩn của Trung Quốc. Bạn có thể thấy sự đe dọa trong việc quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc bất chấp luật pháp quốc tế. Như Ngoại trưởng Mike Pompeo đã nói - sự bắt nạt của Trung Quốc ở Biển Đông cho thấy sự lựa chọn rộng lớn hơn đối với các quốc gia trong khu vực. Đây chính là thói hăm họa và kiểm soát đối với tự do và luật pháp”, ông Harris nói trong bài phát biểu.

“Chúng tôi không đứng về bên nào trong tranh chấp lãnh thổ. Mặc dù vậy, điều chúng tôi tin tưởng là vùng biển rộng lớn, được gọi là Biển Đông, là vùng biển quốc tế. Những căn cứ quân sự mà Trung Quốc đã tạo ra... với bức tường cát khổng lồ ở giữa Biển Đông đều là bất hợp pháp”, ông Harris nói trước khi bị ông Wei lên tiếng cắt ngang.

Vị chủ tọa điều hành Hội thảo đã cố gắng xoa dịu tình hình bằng cách cho vị quan chức Trung Quốc biết rằng diễn đàn không phải là nơi phù hợp cho các phản bác song phương, nhưng ông Wei vẫn khăng khăng đáp trả những bình luận của Đại sứ Mỹ.

“Về quân sự hóa, tự do hàng hải... ở Biển Đông, Trung Quốc có chủ quyền không thể chối cãi đối với quần đảo Nam Sa (quần đảo Trường Sa của Việt Nam) ở Biển Đông và vùng biển lân cận...”, ông nói trong khi nhắc lại mạnh mẽ yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc.

Đặc phái viên Trung Quốc nói rằng các quốc gia được hưởng tự do hàng hải và hàng không trong khu vực theo luật pháp quốc tế.

“Mọi người đều thích sự tự do hàng hải, không có gì xảy ra ở đó”, ông nói khi người điều hành một lần nữa cố gắng ngăn ông không đưa thêm bất kỳ quan điểm nào tiếp nữa.

Ông Harris đã bắt tay với Wei sau khi ông này rời khỏi sân khấu.

Nhà ngoại giao Mỹ ‘làm xấu mặt’ Trung Quốc?

Ngoài những bình luận về Biển Đông, Đại sứ Mỹ còn tuyên bố rằng “Chính phủ Trung Quốc không giữ lời”.

Ông thẳng thắn chia sẻ trước toàn bộ các đại biểu dự Hội thảo:

“Trung Quốc là một cường quốc, một cường quốc kinh tế và một trung tâm văn hóa hấp dẫn. Hoa Kỳ hợp tác tốt với Trung Quốc trên một số mặt trận quan trọng bao gồm chống cướp biển ở Ấn Độ Dương... Nhưng về cơ bản, Mỹ và Trung Quốc không đồng ý về cách thức tiếp cận trật tự quốc tế hiện nay. Chính phủ Trung Quốc không giữ lời, từ hiệp ước với Anh về Hồng Kông, đến các cam kết với WTO và vấn đề nhân quyền”, ông Harris gay gắt.

“Đó là lý do tại sao chúng tôi đã nói rất rõ trong tầm nhìn Ấn Độ-Thái Bình Dương của mình rằng Hoa Kỳ bác bỏ chính sách đối ngoại dựa trên đòn bẩy và sự thống trị, và thay vào đó tìm kiếm các mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng, bình đẳng và trao đổi công bằng. Bạn có thể thấy sự khác biệt đó trong những giá trị và cách thức Trung Quốc đối xử với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ, công dân của chính họ ở phía Tây Trung Quốc”, ông nói thêm.

Ông đặt câu hỏi về cam kết của Trung Quốc trong hiệp ước đã ký với ASEAN về tranh chấp hàng hải và nói: “Bạn có thể thấy điều đó trong các chính sách “săn mồi” trong sáng kiến ​​Một vành đai – Một con đường của Trung Quốc, bỏ qua các quy tắc quốc tế về minh bạch và lôi kéo nhiều quốc gia vào bẫy nợ khiến họ dễ bị tổn thương nhằm ép buộc và đe dọa chủ quyền của họ”. Tuy nhiên, nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh rằng bất chấp những lo ngại của Mỹ, Washington không tìm cách “kiềm chế Trung Quốc”.

“Hãy để tôi nhấn mạnh, rằng bất chấp những lo ngại của chúng tôi... Hoa Kỳ không tìm cách kiềm chế Trung Quốc. Chúng tôi thích có mối quan hệ kinh tế song phương hữu ích với nhiều quốc gia, nếu không phải với hầu hết các nước trên thế giới. Điều này là đúng đắn và rất tốt”, ông nói.

“Chúng tôi hoan nghênh sự tham gia của Trung Quốc vào trật tự quốc tế dựa trên các quy tắc và chúng tôi thường xuyên nhắc nhở Bắc Kinh về sự thịnh vượng mà trật tự đó đã mang đến cho Trung Quốc, giải phóng hàng trăm triệu người và giúp hàng tỷ người thoát khỏi đói nghèo”, Đại sứ Mỹ tại Hàn Quốc tuyên bố.