Nhiều cán bộ có hành vi vi phạm pháp luật đất đai
Ngày 21/12, Công an TP Cần Thơ cho biết cơ quan điều tra đã phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dânTP Cần Thơ tiến hành tống đạt các quyết định khởi tố bị can, bắt 4 bị can là chuyên viên, lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Bình Thủy.
Cụ thể, 4 cán bộ bị bắt tạm giam gồm: Lê Văn Vũ – Phó trưởng Phòng TN&MT quận Bình Thủy; Huỳnh Trung Thanh, Lê Hồng Khánh và Trần Tuấn Anh cùng giữ chức chuyên viên phòng TN&MT quận Bình Thủy. 4 bị can này có hành vi chuyển mục đích sử dụng đất trái quy định của pháp luật.
Cuối năm 2017, Thanh tra TP Cần Thơ đã có kết luận về những sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất, xây dựng công trình, nhà ở thuộc dự án đường nối Cách mạng tháng Tám đến đường tỉnh 918 và dự án Khu đô thị mới Võ Văn Kiệt (gồm giai đoạn 1 và 2) thuộc quận Bình Thủy.
Theo kết luận của Thanh tra, công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn quận Bình Thủy trong thời gian qua có nhiều sơ hở, yếu kém, cho phép điều chỉnh loại đất, chuyển mục đích sử dụng đất sai quy định, tách thửa, chia lô, bán nền xây dựng nhà không phép, san lấp kênh rạch, lấn chiếm, hình thành nhiều khu dân cư tự phát có cơ sở hạ tầng thấp kém.
Việc để một số hộ tách thửa, chia lô, nhằm hình thành các khu dân cư tự phát không đúng với chủ trương của thành phố. Các sai phạm nêu trên đã vi phạm các quy định về sử dụng đất, quản lý đất đai theo quy định của Luật Đất đai 2013 và Luật Xây dựng 2014 và các nghị định hướng dẫn, thi hành, qua đó cho thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Nguyên nhân chính để xảy ra các sai phạm là do các phòng ban chuyên môn và UBND quận Bình Thủy không tuân thủ nghiêm các quy định của Nhà nước, thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý dẫn đến các sai phạm nêu trên.
Đến tháng 11/2018, Ủy Ban nhân dân (UBND) quận Bình Thủy đã xử lý kỷ luật 13 cán bộ với các hình thức từ “Khiển trách” đến “Giáng chức”. Sau đó, UBND thành phố Cần Thơ đã ra quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với ông Lê Tâm Niệm (Chủ tịch UBND quận) và ông Nguyễn Văn Tuấn (Phó Chủ tịch UBND quận).
Ngày 15/9/2019, cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về hành vi “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” xảy ra tại quận này.
Hành vi vi phạm của cán bộ, công chức trong lĩnh vực đất đai
Theo Điều 97 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, những hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ trong lĩnh vực đất đai của cán bộ, công chức, viên chức gồm các nhóm hành vi như sau:
1) Vi phạm quy định về hồ sơ và mốc địa giới hành chính gồm: Làm sai lệch sơ đồ vị trí, bảng tọa độ, biên bản bàn giao mốc địa giới hành chính; Cắm mốc địa giới hành chính sai vị trí trên thực địa.
2) Vi phạm quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Trong đó có hành vi sau: Không tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kịp thời theo quy định; Không thực hiện đúng quy định về tổ chức lấy ý kiến nhân dân trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; Không công bố quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; không công bố việc điều chỉnh hoặc hủy bỏ việc thu hồi hoặc chuyển mục đích đối với phần diện tích đất ghi trong kế hoạch sử dụng đất mà sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất; không báo cáo thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
3) Vi phạm quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất (Giao đất, giao lại đất, cho thuê đất không đúng vị trí và diện tích đất trên thực địa; Giao đất, giao lại đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng, không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; Giao lại đất, cho thuê đất trong khu công nghệ cao, khu kinh tế, cảng hàng không, sân bay dân dụng không phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt).
4) Vi phạm quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gồm các hành vi: Không thông báo trước cho người có đất bị thu hồi theo quy định; không công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Cụ thể, khi thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng thì phải thông báo trước cho người có đất bị thu hồi như sau: Trước khi có quyết định thu hồi đất, chậm nhất là 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp (đất ở, đất phi nông nghiệp khác) thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thông báo thu hồi đất cho người có đất thu hồi biết.
Tiếp theo là không thực hiện đúng quy định về tổ chức lấy ý kiến đối với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không đúng đối tượng, diện tích, mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người có đất thu hồi; làm sai lệch hồ sơ thu hồi đất; xác định sai vị trí và diện tích đất bị thu hồi trên thực địa; Thu hồi đất không đúng thẩm quyền; không đúng đối tượng; không đúng với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
5) Vi phạm quy định về trưng dụng đất gồm: Thực hiện bồi thường không đúng đối tượng, diện tích, mức bồi thường, thời hạn bồi thường cho người có đất bị trưng dụng; Trưng dụng đất không đúng các trường hợp quy định. Cụ thể, Nhà nước chỉ trưng dụng đất trong trường hợp thật cần thiết để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.
6) Vi phạm quy định về quản lý đất do được Nhà nước giao để quản lý gồm các hành vi sau đây: Để xảy ra tình trạng người được pháp luật cho phép sử dụng đất tạm thời mà sử dụng đất sai mục đích; Sử dụng đất sai mục đích; Để đất bị lấn, bị chiếm, bị thất thoát.
7) Vi phạm quy định về thực hiện trình tự, thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai: Không nhận hồ sơ đã hợp lệ, đầy đủ, không hướng dẫn cụ thể khi tiếp nhận hồ sơ, gây phiền hà đối với người nộp hồ sơ, nhận hồ sơ mà không ghi vào sổ theo dõi; Tự đặt ra các thủ tục hành chính ngoài quy định chung, gây phiền hà đối với người xin làm các thủ tục hành chính; Giải quyết thủ tục hành chính không đúng trình tự quy định, trì hoãn việc giao các loại giấy tờ đã được cơ quan có thẩm quyền ký cho người xin làm thủ tục hành chính; Giải quyết thủ tục hành chính chậm so với thời hạn quy định.
Ngoài ra, từ chối thực hiện hoặc không thực hiện thủ tục hành chính mà theo quy định của pháp luật về đất đai đã đủ điều kiện để thực hiện; Thực hiện thủ tục hành chính không đúng thẩm quyền; Quyết định, ghi ý kiến hoặc xác nhận vào hồ sơ không đúng quy định gây thiệt hại hoặc tạo điều kiện cho người xin làm thủ tục hành chính gây thiệt hại cho Nhà nước, tổ chức và công dân; Làm mất, làm hư hại, làm sai lệch nội dung hồ sơ.
Trong những nhóm hành vi trên, hành vi vi phạm quy định về thực hiện trình tự, thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai như thủ tục cấp giấy chứng nhận; vi phạm quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chuyển mục đích sử dụng đất là những hành vi vi phạm phổ biến nhất.
