Tăng cường đối đầu với Trung Quốc, Hoa Kỳ đang theo đuổi mục đích gì?

Theo các chuyên gia được Sputnik phỏng vấn, đây là những động lực chính của vòng xoáy đối đầu mới với Trung Quốc do Mỹ khởi động.

Mục tiêu mới của Pompeo về việc thành lập liên minh quốc tế

Hôm thứ Năm, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã đặt ra một mục tiêu mới cho liên minh quốc tế nhằm kiềm chế Trung Quốc, là liên minh mà hôm thứ Ba ông ta kêu gọi thành lập tại London. Phát biểu tại Thư viện Richard Nixon ở California, nhà ngoại giao Mỹ kêu gọi các đồng minh sử dụng "những cách sáng tạo và quyết đoán hơn" để buộc Trung Quốc thay đổi chính sách. Trên thực tế, Pompeo đã thừa nhận sự gia tăng sức mạnh chính trị và quân sự của Trung Quốc trên thế giới, đồng thời lưu ý rằng nếu "thế giới tự do" không thay đổi thái độ đối với Trung Quốc, thì Trung Quốc sẽ thay đổi thế giới. Ông cũng nói rằng các lực lượng vũ trang Trung Quốc đã trở nên "mạnh mẽ và ghê gớm hơn". 

Mike Pompeo thừa nhận rằng một đồng minh của Mỹ ở NATO không muốn ủng hộ lập trường của Mỹ về Hồng Kông. Đồng minh cụ thể này không được nêu tên, chỉ nêu rằng nước này lo ngại phản ứng trả đũa của Trung Quốc dưới hình thức hạn chế truy cập thị trường của mình.

Chia sẻ quan điểm của mình với Sputnik, Shi Yinhong, giáo sư Viện Quan hệ Quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc Shi Yinhong coi bài phát biểu của Mike Pompeo tại Thư viện Richard Nixon là một nỗ lực mới để gây áp lực với Trung Quốc. 

“Chính quyền Hoa Kỳ đang xây dựng các hành động của mình liên quan đến Trung Quốc dựa trên những tính toán chính trị trước thềm cuộc bầu cử. Đây là chiến lược của Hoa Kỳ nhắm tới tương lai và bản chất của đường lối chính trị. Luận điểm chống Trung Quốc phục vụ lợi ích của Trump trong cuộc bầu cử sắp tới. Theo bài phát biểu của Mike Pompeo tại Thư viện Richard Nixon hôm thứ Năm, chính quyền Trump rõ ràng đang gây áp lực lên Trung Quốc, dùng đến các biện pháp trừng phạt và các biện pháp cưỡng chế để kìm hãm sự phát triển và tăng trưởng hơn nữa của Trung Quốc. Điều này sẽ giúp Hoa Kỳ dễ dàng hơn trong việc duy trì quyền kiểm soát ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và trên toàn thế giới."

Điều gì dẫn đến sự leo thang căng thẳng trong quan hệ Trung-Mỹ?

Leo thang căng thẳng trong quan hệ Trung-Mỹ xuất hiện sau quyết định của Washington về việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston trong tuần này. Phản ứng đối xứng từ phía Trung Quốc là đóng cửa Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành Đô. Đồng thời, như Wang Wenbin (Uông Văn Bân), phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết trong một cuộc họp ngắn tại Bắc Kinh hôm thứ Sáu, một số nhân viên của Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ đã thực hiện các hành động mà phía Trung Quốc coi là can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. 

Trung Quốc coi việc đóng cửa lãnh sự quán ở Houston là một hành động khiêu khích chính trị tiếp theo. Thay vì phát triển hợp tác, Hoa Kỳ đang phá hủy quan hệ Trung-Mỹ, đây là ý kiến của Alexei Biryukov, cộng tác viên chính của Trung tâm An ninh Thông tin và Chính sách Khoa học và Quốc tế tại MGIMO. Trả lời phỏng vấn của Sputnik, ông đã nêu tên các động cơ thầm kín đằng sau các hành động khiêu khích của Mỹ chống lại Trung Quốc.

“Hoa Kỳ đang cãi nhau với một quốc gia đang phát triển rất nhanh về mọi mặt, đang dần mạnh lên và tăng khả năng cạnh tranh trong những lĩnh vực mà trước đây Hoa Kỳ là thủ lĩnh. Cố gắng vô hiệu hóa một đối thủ cạnh tranh toàn cầu là mục tiêu chính của người Mỹ. Nỗ lực vô hiệu hóa một đất nước Trung Quốc đang tiến nhanh, phát triển năng động là bản chất của chiến lược Mỹ. Trung Quốc quan tâm đến việc phát triển quan hệ hữu nghị với tất cả các nước.

Gần đây, Trung Quốc đã đưa ra ý tưởng xây dựng một cộng đồng vận mệnh chung của nhân loại. Quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ cần được xây dựng xung quanh ý tưởng này. Tưởng chừng như đại dịch phải đoàn kết mọi người xung quanh ý tưởng xây dựng một thế giới thịnh vượng cho tất cả chứ không cho riêng một ai. Nhưng người Mỹ không hiểu điều này, họ bắt đầu tìm kiếm ai đó để đổ lỗi. Đây là chiến lược yêu thích của người Anglo-Saxons, bao gồm cả người Mỹ - tìm kiếm ai đó để trút lỗi, kết quả là họ tìm thấy đối thủ cạnh tranh chính của mình là Trung Quốc.

Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ không chịu khuất phục trước áp lực. Người Mỹ đơn giản là không hiểu tâm lý quốc gia của người Trung Quốc, cũng không hiểu chiến lược của Trung Quốc và các ưu tiên của Trung Quốc. Mọi thứ đều xuất phát từ cái nhìn thiển cận và sự kiêu ngạo trong ngoại giao của họ."

Vòng đàm phán mới trong thương mại Mỹ-Trung 

Hoa Kỳ cần những con át chủ bài mới trong vòng đàm phán thương mại tiếp theo với Trung Quốc, Andrei Manoilo, giáo sư Khoa Khoa học Chính trị tại Đại học Quốc gia Matxcơva nhận định trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik:

“Hoa Kỳ dự định sẽ ép thỏa thuận thương mại theo hướng để Trung Quốc đồng ý với tất cả các điều khoản của mình. Để đạt được điều này, vì đàm phán thương mại chưa có kết quả cụ thể, Trump đang tăng mức độ căng thẳng với Bắc Kinh. Ông ta đang gây áp lực lên Trung Quốc để sau đó dùng vị thế của kẻ mạnh đưa ra các điều kiện cho thỏa thuận thương mại. Trump luôn hành động như vậy - đầu tiên ông đưa tình huống đến mức cực đoan, và sau đó đưa ra đề xuất với đối tác của mình vì tin rằng đối tác đã bị dồn vào chân tường và chắc chắn sẽ phải nhượng bộ. Sách lược này sẽ không có kết quả với Trung Quốc."

“Đây là một nỗ lực nhằm chuyển hướng sự chú ý khỏi các vấn đề nội bộ ở Hoa Kỳ, từ tình trạng bất ổn chủng tộc và bạo lực ở từng bang, từ những thiệt hại kinh tế do đại dịch, từ những căng thẳng liên quan đến làn sóng coronavirus thứ hai. Trung Quốc là một cái cớ thuận tiện cho việc này, theo quan điểm của Trump, và ông ta đang lợi dụng nó. Điều quan trọng đối với Trump là ông ta phải bằng bất cứ giá nào chứng tỏ mình là một "chàng trai can đảm" trước đồng bào mình, rằng ông ta có khả năng làm những việc lớn, và các cử tri có thể bình tâm đi theo ông. Rõ ràng là trong lĩnh vực chính trị và kinh tế trong nước, Trump sẽ không thể đạt được kết quả nhanh chóng trước cuộc bầu cử. Trong lĩnh vực chính sách đối ngoại cách dễ nhất là thực hiện một chiến dịch PR. Con bài có thể thắng nhất, theo Trump, là cuộc xung đột với Trung Quốc. Do đó, ông ta đang chơi lá bài Trung Quốc vì cho rằng đây là cách chắc ăn nhất."

Hôm thứ Sáu, thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov đã bình luận về lời kêu gọi của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo thành lập liên minh chống lại Trung Quốc. Ông nhắc lại những lời của tổng thống Putin rằng Matxcơva không bao giờ tham gia vào các liên minh chống lại ai đó, không kết bạn để chống lại nước thứ ba.

“Trung Quốc là đồng minh của chúng ta, đối tác của chúng ta, quốc gia mà chúng ta đang phát triển mối quan hệ có tính chất đối tác đặc biệt”, - ông Dmitry Peskov nói với các phóng viên.