Kẻ thủ ác trong paracetamol
Các nhà khoa học từ Đại học Bang Ohio (Mỹ) đã tiến hành một thí nghiệm như vậy với 500 tình nguyện viên. Họ đã cho một nửa số người tham gia nghiên cứu uống thuốc acetaminophen (tên gọi của paracetamol ở Mỹ), một nửa số tình nguyện viên uống giả dược. Và mọi người đã được yêu cầu thổi hơi vào bóng bay để lấy tiền. Phần thưởng phụ thuộc vào kích thước của quả bóng, nhưng, nếu quả bóng vỡ tung thì người đó không nhận được gì. Hóa ra, trong nhóm các tình nguyện viên uống paracetamol đa số người dễ gặp rủi ro và cố gắng thổi hơi vào quả bóng càng nhiều càng tốt làm cho nó bị vỡ tung. Còn những người uống giả dược có thể dừng lại đúng lúc. Kết quả là trong nhóm này không có quả bóng nào bị vỡ.
Sau đó, các tình nguyện viên được đề nghị đánh giá mức nguy cơ của một số sự kiện giả định - ví dụ, nhảy bungee từ độ cao lớn hoặc lái xe mà không thắt dây an toàn. Trong thí nghiệm này, acetaminophen (paracetamol) cũng làm mờ cảm giác nguy hiểm. Những người uống paracetamol thường bày tỏ sự sẵn sàng mạo hiểm - đi xe với tốc độ cao mà không thắt dây an toàn.
Các tác giả nghiên cứu lưu ý rằng, paracetamol làm giảm cảm xúc tiêu cực và giảm lo lắng trước hành vi mạo hiểm. Tại sao điều này xảy ra vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, có chú ý đến việc, ở hầu hết các quốc gia, paracetamol được cung cấp không cần kê đơn và ở một số vùng có tới 25% người dân dùng thuốc này ít nhất một lần trong tuần, điều này có thể gây ra những hậu quả khó chịu cho toàn xã hội, các nhà khoa học nhấn mạnh.
Một thuốc – hai cảm thông
Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Canada, paracetamol có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các chức năng nhận thức. Trong thí nghiệm của họ, các tình nguyện viên dùng paracetamol đã trả lời câu hỏi chậm hơn và dễ mắc sai lầm hơn so với những người được dùng giả dược. Tuy nhiên, hiệu ứng tiêu cực này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn - sau vài giờ tốc độ phản ứng được khôi phục.
Các nhà nghiên cứu Mỹ đã phát hiện ra rằng, acetaminophen (paracetamol) cũng làm suy giảm đáng kể khả năng cảm thông tích cực của con người. Ít nhất trong hai thí nghiệm, các tình nguyện viên sau khi uống thuốc paracetamol khó có thể đọc cảm xúc của người đối thoại và không thể đánh giá nỗi đau của người khác - ví dụ, do một vết thương sâu.
Theo các tác giả của công trình khoa học này, kết quả kỳ lạ như vậy được giải thích bởi những đặc điểm của bộ não con người. Khi cảm nhận được nỗi đau, bất kể của ai, cảm xúc này kích hoạt các vùng não tương tự như trong sự đồng cảm tích cực - niềm vui cho người khác. Đó là lý do tại sao cảm giác giảm đau ảnh hưởng đến sự đồng cảm với người khác.
Cơ chế hoạt động sinh hóa thần kinh của paracetamol vẫn còn là điều bí ẩn. Các nhà khoa học chỉ phát hiện ra rằng, paracetamol không ảnh hưởng đến sự giải phóng của oxytocin - chất dẫn truyền thần kinh chính chịu trách nhiệm về sự đồng cảm. Có thể, paracetamol tác động bằng cách nào đó đến hệ thống cannabinoid đảm bảo thông tin liên lạc giữa các tế bào của hệ thần kinh. Nhưng điều này vẫn chưa được chứng minh.
Loại thuốc biến con người thành kẻ sát nhân
Mối tương quan giữa các biểu hiện hành vi hung hãn và statin, loại thuốc làm giảm mức cholesterol trong cơ thể và do đó giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ, là dễ hiểu hơn.
Cách đây vài năm, các nhà khoa học đã chứng minh rằng, những linh trưởng trong chế độ ăn có ít cholesterol có hành vi cực kỳ thù địch với nhau. Hiệu ứng tương tự cũng được quan sát thấy ở cá rô sông Nile, một loài cá nhiệt đới, được cho ăn statin trong vài ngày. Cholesterol và serotonin trong máu của chúng giảm đi, và hanh vi hung hăng đã gia tăng.
Hành vi kỳ quặc của con người cũng được giải thích bởi mối quan hệ giữa cholesterol và serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc điều chỉnh hành vi. Ví dụ, theo các nhân viên của Đại học California tại San Diego, statin làm tăng sự hung hãn ở những phụ nữ trong thời kỳ hậu mãn kinh.
Gần một nghìn tình nguyện viên có những độ tuổi khác nhau đã dùng statin hoặc giả dược mỗi ngày trong thời gian sáu tháng. Hóa ra, những phụ nữ trên 45 tuổi dùng statin trở nên hung hãn hơn. Nhưng, lạ thay, statin không gây hiệu ứng gì ở đàn ông.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu Canada tin chắc rằng, ảnh hưởng của statin đối với hành vi của bệnh nhân bị phóng đại quá mức. Không có đủ bằng chứng cho thấy những loại thuốc này gây mất trí nhớ, rối loạn giấc ngủ và gây hấn. Và số người thoát khỏi nguy cơ mắc bệnh đột quỵ và cơn đau tim nhờ thuốc này là nhiều hơn đáng kể so với những người phải đối mặt với tác dụng phụ.
