Động thái ra tay can thiệp của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
© AFP 2023 / Hoang Dinh Nam
Đăng ký
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam lên tiếng lý giải việc phải can thiệp áp trần lãi suất huy động, room tín dụng đối với các ngân hàng thương mại.
Nhà điều hành lưu ý, trong hệ thống, ngân hàng nhỏ hơn thường có sức cạnh tranh yếu hơn, dễ bị đẩy vào tình trạng nguy hiểm khi buộc phải tham gia cuộc đua lãi suất.
Vì sao NHNN phải can thiệp chính sách tiền tệ?
Mới đây, cử tri đã có kiến nghị gửi Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Theo đó, cử tri nêu quan điểm rằng, nhà điều hành không nên điều hành bằng các mệnh lệnh hành chính, không can thiệp quá sâu vào hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng như áp đặt lãi suất trần tiền gửi, phân phối và quản lý room tín dụng.
Trả lời về vấn đề này, đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khẳng định, các biện pháp trên là phù hợp trong điều kiện hiện tại.
Cụ thể, về lãi suất trần tiền gửi, NHNN cho biết, hiện nay năng lực tài chính, quản trị, điều hành giữa các tổ chức tín dụng ở Việt Nam chưa đồng đều, hệ thống tổ chức tín dụng đang tiếp tục tái cơ cấu và xử lý nợ xấu.
Đồng thời, hệ thống ngân hàng vẫn là kênh chủ lực cung ứng vốn cho nền kinh tế. Khi nhu cầu tín dụng lớn, tăng nhanh thì tự do cạnh tranh sẽ dẫn đến cuộc đua gia tăng lãi suất huy động.
"Các ngân hàng nhỏ hơn thường có sức cạnh tranh yếu hơn có thể sẽ bị đẩy vào tình trạng nguy hiểm khi buộc phải tham gia cuộc đua này", - nhà điều hành chỉ rõ.
Do đó, theo NHNN, việc sử dụng có chọn lọc biện pháp hành chính như trần lãi suất tiền gửi là cần thiết, đã và đang phát huy tác dụng, tạo chốt chặn an toàn cho thị trường tiền tệ.
"Đặc biệt trong bối cảnh thực tế hiện nay, tình hình kinh tế, chính trị thế giới đã và đang có những diễn biến phức tạp, nhiều ngân hàng trung ương tăng lãi suất nhanh và mạnh, các ngân hàng trong nước cũng liên tục điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi trong thời gian qua", - NHNN nhấn mạnh.
Đối với việc quản lý hạn mức tín dụng, NHNN nêu rõ, trong bối cảnh áp lực lạm phát đang có xu hướng tăng, tỷ lệ tín dụng/GDP tại Việt Nam ở mức cao, tiềm ẩn rủi ro đối với hệ thống tài chính, nhiều tổ chức quốc tế cảnh báo tỷ lệ này.
Việt Nam có tỷ lệ tín dụng/GDP thuộc nhóm cao trên thế giới
NHNN dẫn chứng, theo Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ tín dụng/GDP cao nhất trên thế giới.
Moody’s cảnh báo tỷ lệ tín dụng trong nước/GDP và tỷ lệ tổng tài sản của ngân hàng trong nước/GDP đã tăng lên 124% và 187% - là mức cao nhất các quốc gia xếp hạng Ba và Baa, cảnh báo về rủi ro bất ổn vĩ mô.
Vốn đầu tư của nền kinh tế phụ thuộc quá nhiều vào hệ thống ngân hàng, gây thách thức rất lớn cho công tác điều hành chính sách tiền tệ và tín dụng của NHNN khi vừa hỗ trợ phục hồi kinh tế, vừa phải đảm bảo kiểm soát lạm phát.
"Do đó, tăng trưởng tín dụng quá cao không chỉ tiềm ẩn rủi ro bất ổn vĩ mô chung cho nền kinh tế mà còn gia tăng rủi ro đối với từng tổ chức tín dụng, ảnh hưởng đến an toàn của hệ thống ngân hàng", - cơ quan quản lý khẳng định.
Theo NHNN, đây cũng là bài học kinh nghiệm cho ngành ngân hàng sau giai đoạn tăng trưởng tín dụng nóng, dẫn đến những hệ lụy phải xử lý nợ xấu, tái cơ cấu các tổ chức tín dụng.
"Chính vì vậy, việc duy trì công cụ hạn mức tín dụng là cần thiết và phù hợp, nhằm đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng, qua đó góp phần tích cực trong kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, ổn định vĩ mô", - NHNN nhấn mạnh.
Không còn giải pháp nào hiệu quả hơn những gì đã làm
NHNN nhắc lại, tại Hội thảo với các chuyên gia kinh tế và Hội nghị về công tác điều hành tín dụng tháng 9/2022, hầu hết các chuyên gia và tổ chức tín dụng đều đồng thuận đánh giá các giải pháp điều hành tín dụng thời gian qua của NHNN là hiệu quả, phù hợp với thực tiễn, đặc thù của Việt Nam.
"Trong bối cảnh hiện nay thì không có giải pháp nào hiệu quả hơn để đạt được các mục tiêu quan trọng hàng đầu, xuyên suốt trong điều hành chính sách tiền tệ của NHNN là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an toàn hệ thống", - NHNN nêu quan điểm.
Khẳng định với cử tri, Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong thời gian tới sẽ tiếp tục nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng về vai trò, tác động của công cụ hạn mức tín dụng để hoàn thiện giải pháp về điều hành tín dụng phù hợp, hiệu quả cho năm 2023.
Như Sputnik đề cập, khi bàn về công tác điều hành chính sách tiền tệ và kiến nghị chính sách năm 2023, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã nêu rõ, việc quan trọng là phải đảm bảo an toàn hệ thống.
Theo đó, chính sách tiền tệ với bản chất là ngắn hạn nên cần hạn chế sử dụng để giải quyết các vấn đề mang tính trung dài hạn. Chính sách tiền tệ theo đó ngoài việc góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, thì nhiệm vụ quan trọng là phải đảm bảo an toàn hệ thống, bởi vậy xét từ góc độ tổng thể nền kinh tế, các chính sách kinh tế cần có sự cân đối và phối hợp đồng bộ bởi nếu quá phụ thuộc vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng có thể gây hệ lụy và rủi ro trong tương lai vì các chỉ tiêu tiền tệ, tín dụng của Việt Nam đã và đang ở ngưỡng cảnh báo.
25 Tháng Mười Hai 2022, 16:01
Năm 2022, với sự bình tĩnh, chủ động trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và việc thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, chính sách của NHNN, chính sách tiền tệ đã có những đóng góp quan trọng, góp phần củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô của Việt Nam. Cụ thể là góp phần kiểm soát lạm phát ở mức thấp (bình quân 3,15%), tăng trưởng kinh tế phục hồi ở mức cao (8,02%); tín dụng ước tăng khoảng 14,5%; thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định (VND mất giá 3,5%, mặt bằng lãi suất tăng khoảng gần 1%/năm, là mức biến động thấp hơn nhiều so với các nước trên thế giới và khu vực), thanh khoản hệ thống cơ bản được đảm bảo.
Năm 2022, theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, VND mất giá khoảng 3,5% - mức này thấp hơn nhiều so với các đồng tiền khác trên thế giới và khu vực. Đặc biệt, tháng 11/2022, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã đưa Việt Nam ra khỏi Danh sách giám sát nâng cao về thao túng tiền tệ, đồng thời, đánh giá cao công tác điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
