Bộ mặt thật của TikTok
23:10 06.04.2023 (Đã cập nhật: 23:50 06.04.2023)
© Depositphotos.com / ChinaImages
Đăng ký
Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành vào tháng 5/2023 để thanh tra toàn bộ hoạt động của TikTok tại Việt Nam.
Theo nhà chức trách, TikTok cũng không có biện pháp kiểm soát hiệu quả những nội dung vi phạm liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước; tin giả; nội dung nhảm nhí, độc hại, thậm chí là gây nguy hiểm với trẻ em.
TikTok cũng không kiểm soát các hoạt động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, các loại thuốc kích dục, các thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.
Hàng loạt vi phạm của TikTok
Trong cuộc họp thường kỳ chiều 6/4, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ Thông tin và Truyền thông, cho biết, Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT) đã công bố nhiều hành vi vi phạm của các nền tảng xuyên biên giới tại Việt Nam.
Thực tế những năm trước Bộ TT&TT đã từng chỉ ra các hành vi phạm của Facebook, Youtube, Google.
“Đây là những nền tảng hoạt động ở Việt Nam khá lâu, trên dưới 10 năm. Tuy nhiên, từ năm 2019 đến nay tại Việt Nam nổi lên một nền tảng mạng xã hội mới là TikTok với nhiều vấn đề vi phạm pháp luật”, ông Tự Do nói.
Theo nhà chức trách, TikTok chưa có biện pháp kiểm soát hiệu quả nội dung vi phạm liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước; tin giả; nội dung nhảm nhí, độc hại, gây nguy hiểm với trẻ em.
“Trước đây TikTok có nội dung thuần túy về giải trí. Thế nhưng, bắt đầu từ năm 2022 trở lại đây, trên nền tảng này xuất hiện nhiều nội dung chống phá Đảng, Nhà nước”, đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh.
Vi phạm thứ hai, các nội dung trên TikTok dễ gây nghiện và liên tục tạo ra các xu hướng độc hại. Rồi những nội dung độc hại lại rất dễ tạo thành trend (xu hướng), từ đó ảnh hưởng xấu đến giới trẻ và người dùng.
“TikTok dùng thuật toán phân phối tự động để tạo xu hướng và phát tán nội dung câu view, bất chấp sự phản cảm, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng và giới trẻ”, ông Lê Quang Tự Do cho biết.
TikTok cũng đã mở thêm mảng thương mại điện tử, dẫn đến vi phạm thứ ba là nền tảng không có biện pháp ngăn chặn hiệu quả hoạt động thương mại, kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, các loại thuốc kích dục, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.
Với người làm nội dung hay thường được gọi là "idol", Bộ TT&TT đánh giá nền tảng chưa có biện pháp quản lý hiệu quả. TikTok không quản lý hoạt động của các idol, dẫn đến nhiều người có xu hướng tạo những nội dung nhảm nhí, thiếu văn hóa, nhắm vào sự hiếu kỳ của người xem, thậm chí còn tạo trend để thu lời từ những nội dung này.
“Thời gian gần đây, xuất hiện nhiều người nổi tiếng, các thần tượng mạng trên TikTok. Nền tảng này cho phép người dùng mạng xã hội donate (tặng tiền) cho những thần tượng mạng, nhưng TikTok không khuyến khích những nội dung tốt đẹp”, ông Lê Quang Tự Do cho hay.
Ông cũng lấy ví dụ về một số trò thách đấu trực tuyến xuất hiện trên mạng xã hội gần đây, trong đó "nội dung càng sốc, hở, phản cảm càng được tặng nhiều quà và có khả năng quy đổi ra tiền. Điều đáng nói là TikTok nhận được 70% từ số tiền thu được từ những trò như vậy.
Thứ năm, nền tảng để nội dung vi phạm bản quyền xuất hiện tràn lan, nhất là bản quyền phim.
“Lúc trước, sau khi bị phản ánh, tình trạng vi phạm bản quyền ca khúc trên TikTok có giảm. Tuy nhiên đến nay lại gia tăng vi phạm bản quyền phim”, ông nói.
Tiếp đó, TikTok không có biện pháp quản lý và để người dùng tự ý sử dụng hình ảnh riêng tư, cá nhân để tung tin giả, bôi nhọ, xúc phạm người khác.
“Việc tự ý quay phim, sử dụng hình ảnh khi chưa được sự đồng ý vi phạm điều 32 và Điều 38 Bộ luật Dân sự về quyền của cá nhân đối với hình ảnh, quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình”, ông Do nhấn mạnh.
Hệ luỵ nguy hiểm
Đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông lưu ý, vi phạm không chỉ xảy ra trên TikTok, mà đang dần lan ra một số nền tảng video ngắn khác như Reels của Facebook hay Short của YouTube.
Điều này tạo ra các hệ lụy nguy hiểm như tạo môi trường thuận lợi cho tin giả phát tán, gây thiệt hại về kinh tế và bất ổn cho xã hội.
Theo ông Lê Quang Tự Do, hệ lụy của những sai phạm trên dẫn tới TikTok đã tạo môi trường thuận lợi cho tin giả phát tán, gây thiệt hại về kinh tế và bất ổn cho xã hội.
“TikTok khuyến khích giới trẻ bắt chước, học theo những trào lưu xấu, phản cảm, làm lệch lạc nhận thức, lối sống của giới trẻ, làm băng hoại giá trị văn hóa của dân tộc”, theo đánh giá của Bộ.
Thời gian tới, Bộ TT&TT sẽ yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới phải có trách nhiệm ngăn chặn, gỡ bỏ nội dung, thông tin vi phạm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Trong trường hợp các tổ chức, cá nhân này không thực hiện, cơ quan có thẩm quyền sẽ triển khai các biện pháp kỹ thuật ngăn chặn toàn bộ nội dung, dịch vụ, ứng dụng trên mạng vi phạm pháp luật.
Ông Do cho biết thực tế có tình trạng các mạng xã hội dùng thuật toán "lách" bộ công cụ tự động rà quét, khiến việc phát hiện và xử lý vi phạm gặp khó khăn.
“Với lượng thông tin khổng lồ sản sinh mỗi ngày trên các nền tảng như TikTok, nếu mạng xã hội đối phó, không hợp tác chủ động chặn lọc triệt để bằng thuật toán, việc gỡ nội dung vi phạm sẽ kém hiệu quả”, ông nói thẳng.
Mạnh tay
Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết thời gian tới sẽ triển khai các giải pháp để yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới phải tuân thủ pháp luật Việt Nam.
Bộ TT&TT sẽ phối hợp với Bộ Công thương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Công an, Tổng Cục Thuế kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam, trong đó có việc đánh giá về tác động, ảnh hưởng đối với cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
“Bộ TT&TT sẽ có một đoàn kiểm tra liên ngành vào tháng 5/2023 để kiểm tra toàn bộ hoạt động của TikTok tại Việt Nam”, ông Lê Quang Tự Do thông tin.
TikTok chưa bình luận về các đánh giá của Bộ TT&TT Việt Nam. Trước đó, ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam cho biết nền tảng sẽ cập nhật Tiêu chuẩn cộng đồng vào ngày 21/4 để luôn đảm bảo TikTok là môi trường an toàn, hòa nhập, chào đón mọi người dùng, bên cạnh việc đầu tư vào công nghệ kiểm duyệt.
Cùng với đó, TikTok sẽ thực hiện xóa nội dung và tài khoản vi phạm Tiêu chuẩn cộng đồng. Các nhà sáng tạo sẽ được thông báo về việc bị xóa và nhận được hướng dẫn về cách kháng cáo.
Những nội dung TikTok cho là không phù hợp với nhóm người dùng trên 13 tuổi sẽ không đủ điều kiện được đề xuất tại trang dành cho bạn (For You).
* Meta (mạng xã hội Facebook và Instagram) bị cấm hoạt động ở Nga vì là tổ chức cực đoan.
