Gáo nước lạnh của Fed dội vào nguy cơ Mỹ vỡ nợ, Việt Nam chưa cần chạy đua
© Flickr / Tyler Merbler
Đăng ký
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hôm qua đã tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản (0,25%), đưa lãi suất tham chiếu lên 5-5,25%.
Chủ tịch nói thẳng Fed không chắc chắn về khả năng cứu nền kinh tế Mỹ khỏi nguy cơ vỡ nợ nếu không nới trần nợ công.
Ở Việt Nam, việc đồng USD suy yếu giúp giảm áp lực lên tiền Đồng và tạo điều kiện để Ngân hàng Nhà nước có thể tiếp tục giảm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.
Fed không thể bảo vệ nền kinh tế Mỹ khỏi nguy cơ vỡ nợ
Ngày 3/5, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản, nâng mức lãi suất lên khoảng 5 - 5,25%, cao nhất kể từ tháng 8/2007. Không có gì bất ngờ ở lần tăng lãi suất thứ 10 liên tiếp này của Fed kể từ tháng 3/2022 trong mắt các chuyên gia.
Lãi suất của Fed hiện gần bằng với mức trước thềm cuộc khủng hoảng tài chính ở Mỹ 16 năm trước và ở mức mà phần lớn các quan chức Cục Dự trữ Liên bang dự đoán hồi tháng 3/2023 là đủ hạn chế để đưa lạm phát trở về mức mục tiêu mong muốn của Mỹ.
Điểm đáng lưu ý là tuyên bố của Chủ tịch Fed Jerome Powell về việc những rủi ro liên quan đến sự sụp đổ gần đây của một số ngân hàng Mỹ và sự bế tắc về giới hạn nợ của chính phủ Hoa Kỳ đã khiến Fed phải thận trọng hơn trong việc duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ.
Powell đặc cảnh báo rằng, Fed có thể cứu Mỹ khỏi nguy cơ vỡ nợ. Tuyên bố như ‘gáo nước lạnh’ dội vào nguy cơ vỡ nợ của Hoa Kỳ trong bối cảnh đầy khó khăn như hiện nay.
“Tất cả đừng nghĩ rằng Fed có thể bảo vệ nền kinh tế Mỹ khỏi các tác động trong ngắn hạn và dài hạn từ việc vỡ nợ”, - Chủ tịch Fed nói và nhấn mạnh Hoa Kỳ đang trong thời kỳ thiếu chắc chắn. Các tác động lên nền kinh tế Mỹ có thể tiêu cực và khó lường.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen trước đó đã lên tiếng cảnh báo với các nghị sĩ Mỹ rằng Bộ Ngân khố sẽchỉ có thể sử dụng các biện pháp kế toán đặc biệt để giữ nợ công trong giới hạn đến đầu tháng 6 này. Do đó, giới chức Mỹ hiện chỉ còn một tháng để đạt thỏa thuận nâng trần nợ công, tránh việc chính phủ vỡ nợ với nguy cơ ngay trước mắt.
Nêu rõ trongthông cáo sau cuộc họp, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) cho rằng, điều kiện tín dụng thắt chặt hơn đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp nhiều khả năng sẽ đè nặng lên hoạt động kinh tế, thuê lao động và lạm phát.
Trong khi đó, các quan chức Fed thì cho biết sẽ đánh giá xem việc tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ cứng rắn là cần thiết hay không. Cụ thể là sẽ nghiên cứu diễn biến của nền kinh tế, lạm phát và thị trường tài chính trong những tuần và tháng tới để đưa ra những chính sách bổ sung, nhưng cũng không đảm bảo Fed sẽ duy trì mức lãi suất hiện tại trong cuộc họp chính sách tiếp theo vào tháng 6 tới.
Như vậy, nhiều khả năng Fed có thể sẽ dừng tăng lãi suất. Giới quan sát nhận định, điều này cũng có tác động tích cực nhất định đến bối cảnh kinh tế vĩ mô của Việt Nam khi không phải chạy đua theo Fed.
USD suy yếu giúp giảm áp lực lên tiền Đồng
Chứng khoán VNDirect nhận định, việc lạm phát của Mỹ hạ nhiệt, Fed có thể dừng tăng lãi và tiến tới cắt giảm lãi suất sớm nhất là vào nửa cuối năm 2023 do gia tăng nguy cơ nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
“Đây sẽ là yếu tố tích cực trong điều hành kinh tế vĩ mô của Việt Nam khi áp lực từ tỷ giá không còn, Ngân hàng Nhà nước có điều kiện để tiếp tục giảm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế”, - VNDirect lưu ý.
Cũng theo các chuyên gia của Chứng khoán VNDirect, việc đồng bạc xanh yếu đi sẽ làm lợi cho Việt Nam.
“Đồng USD suy yếu giúp giảm bớt áp lực tỷ giá lên VND”, - VNDirect nêu rõ.
Tính đến ngày 24/04/2023, DXY ở mức 101,5 điểm, giảm 3,6% so với trước sự kiện Ngân hàng Silicon Valley (SVB) sụp đổ. DXY giảm kéo theo tỷ giá USD/VND giảm 0,6% so với đầu năm xuống 23.496.
Cũng cần phải nói thêm rằng, nhờ áp lực tỷ giá giảm, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã tăng dự trữ ngoại hối thêm hơn 6 tỷ USD kể từ đầu năm 2023. Qua đó, nâng tổng dự trữ ngoại hối của Việt Nam lên khoảng 92-93 tỷ USD, gần với mức mục tiêu ba tháng xuất khẩu là khoảng hơn 100 tỷ USD.
“Áp lực tỷ giá giảm trong quý II/23 và dự báo tỷ giá USD/VND dao động trong vùng 23.400-23.700 do Fed có thể dừng tăng lãi suất điều hành. Nhờ việc áp lực tỷ giá không còn lớn và dự trữ ngoại hối đã dồi dào hơn trước, NHNN hoàn toàn có điều kiện để giảm thêm lãi suất”, - nhóm chuyên gia của VNDirect tin tưởng.
Hạ lãi suất
Về lãi suất, VNDirect kỳ vọng NHNN sẽ tiếp tục hạ lãi suất điều hành trong nửa cuối năm 2023.
Hiện tại, lãi suất tiền gửi kỳ hạn ba tháng bình quân và kỳ hạn 12 tháng bình quân của nhóm ngân hàng tư nhân giảm lần lượt 51 điểm cơ bản và 19 điểm cơ bản trong kể từ đầu tháng 4/2023.
Tính từ đầu năm 2023, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng bình quân của các ngân hàng thương mại đã giảm gần 50 điểm cơ bản so với mức đỉnh hồi tháng 1/2023.
“NHNN có thể cân nhắc giảm thêm lãi suất điều hành như lãi suất tái cấp vốn, trần lãi suất huy động kỳ hạn dưới 6 tháng thêm 50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm 2023, xác suất cao là trong quý II/2023”, - nhóm phân tích bày tỏ.
VNDirect dự báo lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng bình quân hạ về mức 7,0% trong năm 2023 do ba lý do chính: Nhu cầu tín dụng giảm do tăng trưởng kinh tế giảm tốc và thị trường bất động sản ảm đạm; Chính phủ thúc đẩy đầu tư công qua đó bơm thêm tiền vào nền kinh tế và NHNN có thể giảm thêm lãi suất điều hành nếu FED đảo chiều chính sách tiền tệ trong nửa cuối năm 2023.
Đồng quan điểm khi chia sẻ với Doanh nghiệp và Kinh doanh, chuyên gia kinh tế Nguyễn Hữu Huân cho rằng, lãi suất sẽ tiếp tục giảm mạnh vào quý III bởi chính sách tiền tệ sẽ luôn có độ trễ khoảng từ một đến hai quý nên phải đến quý III/2023, lãi suất mới có thể giảm mạnh.
“Vừa qua NHNN đã giảm 2% lãi suất điều hành, các ngân hàng thương mại cũng đang có động thái để hạ lãi suất. Tuy nhiên, lãi suất cho vay chưa thể giảm mạnh ngay là bởi trước đó, các ngân hàng thương mại đã huy động lãi suất cao với kỳ hạn 6 tháng, 12 tháng”, - ông Huân phân tích.
Cũng cần hiểu rằng, nguồn vốn giá cao như vậy khiến chi phí vốn của ngân hàng cũng cao, kết hợp với chi phí vốn rẻ ở thời điểm hiện tại (lãi suất 6-7%) khiến chi phí vốn bình quân của ngân hàng vẫn ở mức khá cao.
"Đó là lý do vì sao, lãi suất huy động giảm mạnh nhưng lãi suất cho vay chưa thể giảm ngay được mà phải đến quý III khi lãi suất huy động xuống thấp, lãi suất cho vay có điều kiện hạ thêm mà không gây ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng", - TS. Huân nhận xét.
Tuy vậy, TS. Nguyễn Hữu Huân không đồng tình quan điểm ồ ạt giảm lãi suất mà cho rằng cần có độ cân nhắc về thời điểm nhất định bởi nếu chính sách tiền tệ quá nới lỏng, lạm phát có thể quay trở lại và gây tác động tiêu cực đến kinh tế vĩ mô của Việt Nam.
