“Tất cả đều sẽ gặp rắc rối”. Tổng thống Trump chọn hướng leo thang xung đột nội bộ Mỹ
© AP Photo / Yuki Iwamura
Đăng ký
Lần đầu tiên trong lịch sử, chức thị trưởng New York sẽ thuộc về một người Hồi giáo nhập cư từ Uganda, gốc Ấn Độ, theo chủ nghĩa xã hội.
Zohran Mamdani, 34 tuổi, đã công khai thách thức Tổng thống Mỹ ngay trên chính sân nhà của ông và giành chiến thắng với 50,4% phiếu bầu, trong khi tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu đạt 38% – mức cao nhất trong 24 năm trở lại đây. Điều gì đang diễn ra tại “Quả táo lớn,” nay được mệnh danh là “thành phố đỏ”,- trong bài phân tích của Sputnik.
Theo nhu cầu của mỗi người
Ứng cử viên đảng Cộng hòa Curtis Sliwa chỉ giành được 7,1% phiếu – kết quả không có gì bất ngờ, bởi ngay cả ông Trump cũng không ủng hộ người đồng đảng của mình mà kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho ứng cử viên độc lập, cựu thống đốc bang Andrew Cuomo.
“Thích hay không thích ông ấy – thật ra các bạn chẳng có lựa chọn nào khác. Các bạn buộc phải bầu cho ông ấy”, – Tổng thống kêu gọi.
Đồng thời, ông cảnh báo: nếu “ người cộng sản” Mamdani thắng, Nhà Trắng sẽ cắt ngân sách hỗ trợ New York xuống mức tối thiểu.
Cuối cùng, Cuomo – đại diện cho cánh trung hữu – nhận được 41,6% phiếu. Nhiều tờ báo cho rằng chính sự ủng hộ của Trump đã khiến ông bị mất điểm.
Một trong những khẩu hiệu tranh cử nổi bật của Mamdani mang đậm màu sắc cộng sản: “Từ mỗi người theo năng lực, cho mỗi người theo nhu cầu”. Trong quan điểm của ông, New York là thành phố của người nhập cư; thuế với người giàu cần được tăng lên, mức lương tối thiểu phải đạt 30 USD/giờ. Ông cam kết cung cấp miễn phí giao thông công cộng và dịch vụ giữ trẻ, đồng thời đóng băng giá thuê cho hơn một triệu căn hộ. Ông cũng chỉ trích mạnh mẽ hành động của Israel tại Gaza, đến mức từng bị nghi ngờ theo chủ nghĩa bài Do Thái và ủng hộ “Intifada toàn cầu”.
Mamdani giành thắng lợi tại 4 trong 5 quận hành chính, với kết quả áp đảo nhất ở Brooklyn. “Tối nay, các bạn đã trao cho tôi một ủy nhiệm về sự thay đổi: về một kiểu chính trị mới, một thành phố mà chúng ta có đủ khả năng xây dựng, và một chính quyền có thể hiện thực hóa điều đó”,ông tuyên bố trước hàng nghìn người ủng hộ tại buổi ăn mừng sôi động. Ông chính thức nhậm chức vào ngày 1 tháng 1.
Mặt trận cánh tả
Ban đầu, giới tinh hoa đảng Dân chủ tránh xa Mamdani, cho rằng ông quá cấp tiến. Cựu thị trưởng Michael Bloomberg (người sáng lập và sở hữu cổ phần kiểm soát Bloomberg News) cùng tỷ phú Bill Ackman, giống như tổng thống Trump, đều ủng hộ Cuomo. Tuy nhiên, khi thấy các cuộc thăm dò cho thấy Mamdani dẫn điểm, họ đã thay đổi lập trường.
Ackman thậm chí còn nói: “Nếu tôi có thể giúp New York, cứ cho tôi biết cần làm gì”.
Mặt khác,như Daily Mail viết, Mamdani đã nhận được hơn 40 triệu USD từ các tổ chức phi chính phủ có liên hệ với George Soros.
Phe Cộng hòa đã chuẩn bị cho một cuộc đối đầu gay gắt. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cảnh báo: kết quả bầu cử tại New York “sẽ tác động đến toàn nước Mỹ”, vì nó “sẽ củng cố xu thế chuyển đổi đảng Dân chủ thành một lực lượng xã hội chủ nghĩa cấp tiến, có ảnh hưởng sâu rộng trong chính phủ”.
Giáo sư Boris Shiryaev, Trưởng khoa Nghiên cứu Hoa Kỳ thuộc Đại học Tổng hợp Saint Petersburg, cho rằng đây là thêm một dấu hiệu nữa của cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc tại Mỹ – và tình hình đang ngày càng trầm trọng.
“Chiến thắng của Mamdani tự thân nó chưa đủ để thay đổi cán cân quyền lực. Tuy nhiên, những trụ cột truyền thống của nước Mỹ đang bị lung lay. Phe truyền thống đối đầu phe quốc tế chủ nghĩa, cùng với nó, đặt ra vấn đề di cư và cảm giác suy giảm vị thế toàn cầu của Mỹ. Một cuộn dây mâu thuẫn nghiêm trọng đang siết chặt – đe dọa không chỉ người Mỹ mà cả toàn nhân loại” , ông nhận định với Sputnik.
Cùng thời điểm đó, tại các cuộc bầu cử thống đốc ở Virginia và New Jersey, các ứng cử viên dân chủ Abigail Spanberger (cựu nhân viên CIA) và Mikie Sherrill (cựu sĩ quan hải quân, cựu công tố viên) giành chiến thắng áp đảo. Tại Tòa án Tối cao Pennsylvania, 3 thẩm phán dân chủ được tái đắc cử nhiệm kỳ 10 năm. Với tổng số 5 thành viên, phe Dân chủ vẫn giữ đa số và bang này sẽ tiếp tục đấu pháp lý với chính sách của Nhà Trắng.
Ông Trump giải thích kết quả này ngắn gọn: “Tôi không có trên lá phiếu. Thêm nữa là tình trạng chính phủ liên bang đóng cửa”. Đáng chú ý, đợt tê liệt chính phủ hiện tại đã phá kỷ lục về thời gian kéo dài.
Cánh cấp tiến
Ông Vladimir Vasiliev, chuyên gia cao cấp của Viện Nghiên cứu Hoa Kỳ và Canada (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga), cho rằng phe Dân chủ đã cố gắng biến cuộc đua tại New York thành một cuộc trưng cầu dân ý chống Tổng thống Trump.
“Mamdani chính là mũi nhọn trong chiến dịch này – ông phải chứng minh rằng tổng thống có điểm yếu, rằng ông ấy dễ bị tổn thương. Trump đã chấp nhận lời thách đấu. Quan hệ giữa New York và chính quyền liên bang có thể trở thành trục trung tâm của chính trường Mỹ trong thời gian tới. Đồng thời, không loại trừ khả năng tổng thống sẽ tìm lý do để ngăn cản một người theo chủ nghĩa xã hội nhậm chức”, chuyên gia nói với Sputnik.
Cuộc đối đầu với Tổng thống có thể đưa vị thị trưởng đắc cử trở thành nhân vật chính trị tầm cỡ quốc gia – điều mà đảng Dân chủ đang rất thiếu. Các thống đốc Dân chủ đương nhiệm chủ yếu tập trung vào vấn đề địa phương và không đủ sức dẫn dắt chương trình nghị sự liên bang.
“Sự dịch chuyển của đảng sang cánh tả là rõ ràng. Ngay cả Kamala Harris cũng từng bị chỉ trích là ‘quá thiên hữu’ – và vì thế đã thua ông Trump. Với Mamdani thì chắc chắn không ai nghi ngờ điều đó” –, Vasiliev nhấn mạnh.
Dĩ nhiên, những nhân vật như Mamdani khó có thể trở thành tổng thống Mỹ – nhưng cũng không cần thiết phải như vậy, chuyên gia giải thích rõ. Nhiệm vụ của Mamdani là lôi kéo Tổng thống Trump vào xung đột, làm suy giảm uy tín của ông, qua đó giúp đảng Dân chủ củng cố thế lực tại Quốc hội và chuẩn bị cho cuộc đua tổng thống tiếp theo.
