Ít người biết rằng trong thời kỳ tham chiến tại Việt Nam, Mỹ đã đưa tới đây hệ thống tên lửa phòng không tầm trung hiện đại nhất của họ vào thời điểm đó là MIM-23 Hawk nhằm đề phòng các cuộc tấn công đường không của miền Bắc.
Hệ thống tên lửa Hawk bắt đầu phục vụ trong Quân đội Mỹ từ tháng 8/1960, đây là sản phẩm do công ty Raytheon thiết kế, khoảng 40.000 quả tên lửa đã được chế tạo trong suốt thế kỷ 20.
Mỗi khẩu đội Hawk có tổng cộng 6 bệ phóng tên lửa với 18 quả đạn (mỗi bệ lắp 3 đạn). Tất cả đều được đặt trên xe rơ mooc, tuy nhiên việc thu hồi và triển khai khá nhanh vì các thành phần nhỏ gọn.
Tên lửa có thể tiêu diệt mục tiêu ở cự ly 2 — 25 km, độ cao bay tối đa 11.000 m, tốc độ hành trình Mach 2,4. MIM-23A lắp đầu tự dẫn radar bán chủ động — công nghệ hiện đại vào thời điểm đó.
Tuy tầm bắn, độ cao với tới của hệ thống tên lửa Hawk kém nhưng Hawk lại có đầu tự dẫn radar bán chủ động — công nghệ rất mới thời điểm bấy giờ so với thế hệ S-75 và S-125.
Ngoài tên lửa Hawk, trong giai đoạn 1965 — 1972, Mỹ đã đưa pháo phòng không tự hành M42 Duster sang tham chiến tại Việt Nam với dự định đối phó tiêm kích MiG của Không quân Nhân dân Việt Nam.
Hệ thống pháo phòng không tự hành M42 Duster được chế tạo dựa trên khung gầm xe tăng hạng nhẹ M41, chính thức sản xuất từ năm 1952 đến năm 1960 và phục vụ trong biên chế Lục quân Mỹ cho tới năm 1988.
M42 Duster được trang bị khẩu pháo nòng đôi Bofors M2A1 cỡ 40 mm, tốc độ bắn 120 phát/phút/nòng với cơ số 336 viên đạn. Vũ khí phụ gồm súng máy M1919A4 cỡ 7,62 mm hoặc loại M60 cùng cỡ.
Thực tế chiến trường cho thấy M42 Duster chủ yếu đảm nhiệm vai trò hạ nòng bắn yểm trợ hỏa lực cho bộ binh.
Cuối cùng là M163 VADS — hệ thống pháo phòng không tự hành do Mỹ chế tạo từ những năm 1960, chính thức phục vụ quân đội nước này trong giai đoạn 1968 — 1994.
Hệ thống gồm 1 pháo tự động nòng xoay M168 Vulcan Gatling cỡ 20 mm với cơ số 1.100 viên đạn đặt trên khung gầm xe thiết giáp M113.
Pháo M168 có thể bắn từng loạt ngắn 10, 30, 60, 100 viên hoặc tự động hoàn toàn với tốc độ 3.000 phát/phút; tầm bắn hiệu quả đạt 1,5 — 2 km, tối đa 5 km.
M163 VADS được trang bị radar điều khiển hỏa lực tầm ngắn AN/VPS-2 cùng kính ngắm quang học M61 cho phép tác chiến vào ban đêm. Tuy nhiên do pháo thủ phải ngồi trong tháp pháo hở dẫn đến chịu nhiều nguy hiểm trên chiến trường.
Tương tự MIM-23 Hawk, M42 Duster, M163 VADS chủ yếu "ngồi chơi xơi nước" trong quá trình tham chiến tại Việt Nam và nó đã theo chân các đơn vị viễn chinh Mỹ rút về nước sau Hiệp định Paris.
Theo Baodatvet