Sputnik Việt Nam cũng đã có một số bài viết về chuyện đó. Hôm nay chúng tôi một lần nữa trở lại chủ đề này theo bài viết trên tờ MK xuất bản ở Moskva.
Đại úy Yury Poyarkov đi công tác Việt Nam từ Moldova, nơi triển khai lực lượng không quân chiến đấu của Quân khu Odessa thời Xô Viết. Các phi công huấn luyện của Liên Xô cần dạy các đồng nghiệp Việt Nam bay trên máy bay tiêm kích MiG-21U.
"Các phi công giàu kinh nghiệm nhất đã được chọn sang Việt Nam làm nhiệm vụ quốc tế, họ là những người có kinh nghiệm bay xuất sắc và có thể dạy cho người khác" — ông Nikolai Kolesnik, chủ tịch Hội cựu chiến binh Nga từng tham gia chiến tranh chống Mỹ ở Việt Nam cho biết. "Tiêu chí tuyển chọn là phi công phải có trình độ chuyên nghiệp cao, tư cách đạo đức tốt, ổn định tâm lý, tình trạng gia đình tốt".
"Cha tôi có thể vào được đội du hành vũ trụ — bà Tatiana nói — Nhiều phi công vũ trụ trong tương lai từng phục vụ với ông. Chúng tôi đều biết cha đi Việt Nam. Chúng tôi viết thư cho cha, gửi cả những bức vẽ trẻ con của chúng tôi, gửi thiệp chúc mừng. Và cha viết thư về nhà mỗi ngày. Đến giờ mẹ tôi vẫn giữ một hộp to đựng các bức thư cha gửi về.
Khi đến Việt Nam cha tôi là phó chỉ huy phi đội không quân, khi ấy ông 36 tuổi. Có thể bay thêm một thời gian nữa và nghỉ hưu. Nhưng cha là người lính có trách nhiệm, là đảng viên. Một khi Tổ quốc kêu gọi "Cần giúp đỡ Việt Nam", ông đã trả lời "Sẵn sàng!"
Tất cả các chuyên gia Liên Xô đều mặc quần áo dân sự. Họ không được mang vũ khí cá nhân. Hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ đều gửi tại đại sứ quán Liên Xô. Các phi công được cấp giấy tờ bằng tiếng Việt, chứng nhận họ là công dân Liên Xô sang giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến chống xâm lược Mỹ. Công dân Việt Nam cần phải giúp đỡ những người Liên Xô đó trong mọi tình huống cần thiết.
Ông Nikolai Kolesnik nói: "Các phi công của chúng ta phải luôn mang theo người giấy chứng nhận này, đặc biệt là khi họ bay. "Để nhận diện, họ cũng được phát phù hiệu gắn vào tay áo và ngực áo, trên đó ghi rõ họ thuộc lực lượng Không quân của Quân đội Nhân dân Việt Nam."
"Đối với cả gia đình, cái chết của ông nội là một bi kịch lớn, — cháu gái của phi công Yury Poyarkov, cô Anna nói — Mọi người đều yêu ông rất nhiều, chờ đợi ông về nước sau chuyến công tác, lên kế hoạch cho tương lai. Nhưng sau đó gia đình nhận được giấy báo rằng ông nội không trở về từ chuyến bay huấn luyện. Nơi máy bay rơi vẫn không được tìm thấy. Con trai Sasha của ông, cha tôi, đã trở thành kỹ sư. Con gái Tatiana của ông là giáo viên. Ông nội chắc rất tự hào về cả hai người con của mình.
Bản thân tôi chỉ thấy ông trong các bức ảnh, không ai biết ông đã chết trong hoàn cảnh nào và điều đó từng xảy ra như thế nào. Tôi muốn biết sự thật. Tôi sử dụng các khả năng của Internet. Nhà địa lý quân sự, nhà toán học Nguyễn Lê Anh đã liên lạc với chúng tôi. Ông trở thành nhân vật chủ chốt trong việc tìm kiếm đội bay quốc tế bị mất tích."
Ông Nguyễn Lê Anh kể với tờ "MK":
"Tôi học tại Khoa Toán Cơ của Đại học Quốc gia Moskva mang tên Lomonosov. Tôi vẫn nhớ các thầy giáo của tôi với tình cảm ấm áp vô cùng. Phi công Poyarkov cũng là giáo viên. Ông đã dạy bay trên chiếc MiG-21 cho bạn tôi, phi hành gia Việt Nam đầu tiên Phạm Tuân. Phạm Tuân kể với tôi rằng ông bay vào không gian được có phần nhờ sự huấn luyện của cơ trưởng Poyarkov. Người Việt Nam thế hệ chúng tôi đều biết ơn Liên Xô, đều nhớ những gì Liên Xô đã dành cho chúng tôi trong gia đoạn đó. Vì vậy, chúng tôi không thể không đáp lại đề nghị của cháu gái phi công Yuri Poyarkov. Phạm Tuân giới thiệu tôi gặp các phi công, một trong số họ là Khánh Duy có biết thông tin về chuyến bay huấn luyện đó. Ông cho biết vụ tai nạn đã xảy ra trong khu vực Vườn quốc gia Tam Đảo hiện nay, cách Hà Nội 55 km. Các tình nguyện viên đã lùng sục từng mét đất trên dốc núi cây cối dày đặc. Chúng tôi tìm thấy hai đoạn dây điện, kéo chúng lên và kéo ra khỏi mặt đất một mảnh thân máy bay, là mảnh buồng lái bên trái của chiếc MiG-21U. Tất nhiên, có những nghi ngờ. Trong khu vực này có rất nhiều máy bay của cả Mỹ và Việt Nam bị rơi. Đây là nơi diễn ra các trận không chiến. Nhưng sau đó, các chuyên gia quân sự cũng như các chuyên viên của Đại học Hàng không dân dụng kỹ thuật Moskva đã xác nhận rằng mảnh vỡ đó thuộc về chiếc máy bay MiG-21U. Ở Việt Nam, chỉ có hai máy bay huấn luyện như vậy. Một chiếc cho đến nay vẫn đứng ở sân bay Nội Bài. Rõ ràng là chúng tôi đã tìm thấy chính chiếc máy bay biến mất vào năm 1971."
Trong tháng 9, một hoạt động tìm kiếm ở vùng núi Tam Đảo được tổ chức dưới sự chỉ huy của Không quân Việt Nam và ban chỉ huy quân sự tỉnh Thái Nguyên. Họ đã được tìm thấy các mảnh vỏ máy bay, phần còn lại của áo bay, giày và mũ bảo hiểm. Và muộn hơn, họ đã tìm thấy các mảnh dù, lốp xe của MiG-21U. Anna Poyarkova được mời đến Đại sứ quán Việt Nam tại Kiev để lấy mẫu DNA. Tuy nhiên, chuyên gia quân sự pháp y cho biết rằng trong các đối tượng phát hiện không có cấu trúc xương. Vì vậy, còn quá sớm để tiến hành xét nghiệm DNA và nhận dạng. Nhưng đội tìm kiếm tin tưởng sẽ thu được kết quả tích cực. Hoạt động tìm kiếm di hài phi công Liên Xô và Việt Nam vẫn đang tiếp tục.