Công nghệ xét nghiệm ADN đã được phát triển cho các mục tiêu cụ thể: xác nhận họ hàng gần gũi nhất, truy tìm tội phạm. Để làm điều này, chỉ cần lấy mẫu máu, nước bọt hoặc những mẫu khác có thể làm mẫu xét nghiệm.
Trước đây phương pháp này là rất đắt tiền, các thiết bị phân tích DNA là rất tốn kém, kho lưu giữ mẫu là rất nhỏ, do đó chỉ có các nhà khoa học mới có thể thực hiện thử nghiệm này.
Bây giờ tất cả mọi người có thể sử dụng dịch vụ đó. Xét nghiệm DNA trị giá từ 5 đến 20 nghìn rúp (tùy thuộc vào loại xét nghiệm và công ty cung cấp dịch vụ) bảo đảm cho khách hàng nhận được thông tin về nguồn gốc dân tộc, trong đó có thể thấy tỷ lệ của dân tộc này hay dân tộc khác, xác định khu vực xuất xứ của tổ tiên, danh sách các "trùng khớp" mức độ khác nhau.
Ở Mỹ, dịch vụ giải bài di truyền phả hệ (các chuyên gia gọi đó là Phân tích phả hệ phân tử) đang trở nên rất phổ biến: những cặp vợ chồng tặng xét nghiệm DNA cho nhau vào ngày sinh nhật; anh chị em chia sẻ phiếu giảm giá của các công ty này nhân lễ Giáng sinh. Theo Hiệp hội phả hệ quốc tế, vào năm 2018 khoảng tám triệu người đã sử dụng dịch vụ này.
Kết quả xét nghiệm được đưa vào cơ sở dữ liệu của công ty hoặc khách hàng tải chúng xuống một trong những cơ sở tìm kiếm người thân. Không có gì đáng ngạc nhiên khi việc phân tích một lượng lớn thông tin mang lại kết quả. Đôi khi kết quả cay đắng. Đối với ai đó, kết quả xét nghiệm DNA xác nhận những câu chuyện của bà ngoại về mối quan hệ với nhân vật lịch sử, đối với ai đó – xét nghiệm DNA phá vỡ cuộc sống, tiết lộ những bí mật gia đình khủng khiếp.
Vào năm 2012, bà Alice Collins Plebuch, người Mỹ 69 tuổi, đã thực hiện xét nghiệm DNA cho vui, để giải bài di truyền phả hệ. Người cha của bà Alice đã lớn lên trong trại mồ côi, và mặc dù bà đã biết anh em của cha mình nhưng vẫn hy vọng sẽ tìm được những người thân khác với sự giúp đỡ của phương pháp di truyền phân tử.
Theo kết quả phân tích, bà Alice là một nửa người Do Thái Ashkenazi, trái với lịch sử gia đình - cha mẹ của bà đều là người nhập cư Công giáo từ Ireland. Lúc đầu, bà Alice nghi ngờ mẹ ngoại tình, nhưng, kết quả xét nghiệm ADN của chị gái và anh trai cho thấy rằng, tất cả họ đều có một người cha Do Thái. Vì vậy, người cha của họ đã mạo nhận là người khác.
Bà Alice đã yêu cầu người anh trai của cha mình làm xét nghiệm DNA. Kết quả là người anh trai không có mối quan hệ với gia đình bà. Nhưng, làm thế nào để giải thích các truyền thống gia đình, nhiều bức ảnh chung?
Vào năm 2015, trong cơ sở dữ liệu xuất hiện cô Jessica Benson từ Bắc Carolina. Theo DNA, cô Jessica và bà Alice thực sự là hai người thân.
Jessica đã lớn lên trong một gia đình Do Thái và rất ngạc nhiên khi biết rằng, cô có nguồn gốc Ailen. Chị hoặc em gái của cha là người Ailen.
Hóa ra, cha của bà Alice và ông của cô Jessica được sinh ra vào ngày 23 tháng 9 năm 1913 tại một bệnh viện ở Bronx, số giấy khai sinh của họ khác nhau một chữ số. Rõ ràng, hai bé sơ sinh bị trao nhầm tại bệnh viện Bronx. Kết quả là, người Do Thái Benson trở thành Collins người Ailen.
Vào những năm 1980, bác sĩ phụ khoa người Mỹ Donald Cline đã điều trị cho các cặp vợ chồng bị vô sinh. Ông ta đã nói với các bệnh nhân rằng, ông đang sử dụng tinh trùng của người phối ngẫu, và nếu người chồng vô sinh thì sử dụng tinh trùng của một bác sĩ thực tập phù hợp về ngoại hình. Trên thực tế, bác sĩ phụ khoa đã thực hiện thụ tinh nhân tạo mà lấy tinh trùng của bản thân, tờ The Atlantic viết.
Câu chuyện đã được làm sáng tỏ 40 năm sau. Khi đó cô Jacoba Ballard vượt qua xét nghiệm DNA và tải kết quả lên cơ sở dữ liệu công khai. Cô đã biết rằng, mẹ cô đã sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo từ một người hiến tặng, và chỉ muốn tìm kiếm người thân. Cô đã hy vọng tìm kiếm 1-2 người thân, và rất ngạc hiên khi đã tìm thấy 48 người là anh chị em ngẫu nhiên, mà tất cả đều có người cha là bác sĩ Cline.
Một số người con của bác sĩ đã coi Cline là kẻ tội phạm vì ông không chỉ vi phạm các chuẩn mực đạo đức, mà còn bởi vì những đứa con ruột của ông ta có thể dễ dàng tạo thành một cặp vợ chồng mà không biết rằng họ là anh chị em cùng huyết thống. Mà đây là mối đe dọa trực tiếp với con cái. Bác sĩ Donald Cline, người hưu trí lâu năm, đã nhận án 1 năm tù treo.
Xác định một người hiến tinh trùng bằng xét nghiệm DNA và so sánh với các mẫu được lưu trữ trong các cơ sở dữ liệu là một nhiệm vụ khả thi. Vì thế trong trường hợp này có thể nói về cuộc xâm phạm quyền riêng tư của một người muốn ẩn danh.
Cho đến bây giờ, các cryobank đã hứa với người đàn ông hiến tinh trùng rằng, anh ta sẽ không gặp con đẻ, trừ khi anh ta muốn như vậy. Tuy nhiên, bây giờ rất khó tuân thủ những bảo đảm này, tờ New York Times kết luận sau khi cho biết về vụ bê bối với cô Daniela Teuscher, người Mỹ.
Cô đã làm xét nghiệm DNA của con gái 5 tuổi được sinh ra với tinh trùng của người hiến tặng, và bất ngờ phát hiện người bà của người cha sinh học trong cơ sở dữ liệu công khai. Cô Daniela rất phấn khởi, không suy nghĩ về hậu quả, đã gửi thư với lời đề nghị gặp mặt.
Không có phản hồi từ người bà, nhưng, cô Daniela đã nhận thư cảnh báo từ cryobank, nơi cô đã nhận được tinh trùng của người hiến tặng. Luật sư cảnh báo Daniela có thể bị phạt 20 ngàn USD vì vi phạm thỏa thuận mà cô đã ký. Cô cũng bị từ chối bốn mẫu tinh trùng mới của cùng một người đàn ông mà cô muốn sử dụng cho lần mang thai mới, và đã bị cảnh báo về các vụ kiện nếu Daniela vẫn cố gắng tiết lộ danh tính của người hiến tặng.
Tờ báo trích dẫn ý kiến của các chuyên gia: các cryobank đã lâm vào một tình huống phức tạp. Họ có thể thỏa thuận với người mẹ tương lai trong đó hai bên cam kết bằng văn bản không tiết lộ danh tính người hiến tặng tinh trùng, nhưng, họ không thể làm như vậy với đứa trẻ chưa sinh ra. Sau khi con đến tuổi trưởng thành, không có gì ngăn cản người này cố gắng tìm kiếm bố đẻ.