Bí quyết trường thọ
Không nghi ngờ gì rằng tuổi thọ phần lớn được xác định trước về mặt di truyền. Ví dụ, phụ nữ trên toàn thế giới trung bình sống lâu hơn nam giới do nhiễm sắc thể X bổ sung.
Các nhà di truyền học từ Đại học California ở San Francisco đã nhân giống chuột chuyển giới đặc biệt (con cái XY và con đực XX). So sánh với các cá nhân bình thường cho thấy chuột cái tự nhiên XX sống lâu hơn. Những con đực ХХ sống ít hơn một chút, nhưng những cá thể đực có bộ nhiễm sắc thể cổ điển không có gì khác về tuổi thọ. Có lẽ, vấn đề nằm ở các hoóc môn cụ thể hoặc các phân tử tín hiệu trong buồng trứng giúp kéo dài sự sống và làm chậm quá trình lão hóa, các tác giả của nghiên cứu cho biết.
Tuy nhiên, tốc độ lão hóa không chỉ phụ thuộc vào giới tính. Theo công trình của nhóm các nhà khoa học quốc tế, có những người già nhanh hơn gấp ba lần, và trái lại, có những người mà tuổi sinh học giẫm chân tại chỗ. Sau khi phân tích dữ liệu của gần 1000 tình nguyện viên ở cùng độ tuổi, sống trong cùng điều kiện xã hội, các nhà nghiên cứu thấy rằng tỷ lệ lão hóa là gần 20% do yếu tố di truyền xác định. Nhưng các yếu tố chính quyết định tuổi thọ lại là dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục, kiểm tra y tế thường xuyên và cai thuốc lá.
Theo các nhà di truyền học người Mỹ, những người đã theo dõi gia phả của hơn 400 triệu người, con số 20% là sự đánh giá quá mức. Đóng góp thực sự của di truyền học cho tuổi thọ thực ra chỉ không quá 7-10%. Ở đây, điều quan trọng không phải là huyết thống, mà là cách sống và sự lựa chọn đối tác tương thích - theo cách khoa học, điều này được gọi là giao phối lựa chọn hay giao phối chủ đích. Tương quan tuổi thọ của vợ chồng cao hơn so với anh chị em ruột.
Làm thế nào để xác định IQ bằng ADN
Năm 2016, một nhóm nhà nghiên cứu quốc tế tuyên bố rằng họ phát hiện ra gen thông minh. Câu chuyện ở đây đề cập đến 74 bộ phận của DNA, được cho là ảnh hưởng đến khả năng học tập và làm khoa học. Phần lớn gen thông minh nằm trong các bộ phận liên quan đến phát triển của não trong tử cung và không hoạt động ở người lớn.
Nói cách khác, sau khi được sinh ra, đã quá muộn để thay đổi bất cứ điều gì, và đây là tin đáng buồn. Nhưng có điều an ủi là tất cả những điều này mang lại sự khác biệt nhỏ - không quá 1% - trong thành tích học tập và tỷ lệ thành công.
Hai năm sau, các chuyên gia từ các trường đại học Edinburgh, Southampton và Harvard đã đếm được 187 vùng gen, ở mức độ này hay mức độ khác xác định mức độ thông minh. Nhưng dữ liệu mới còn ít khích lệ hơn - sự đóng góp của di truyền đối với khả năng trí tuệ của con người dao động từ 50-80%. Các tác giả nghiên cứu thậm chí còn tuyên bố rằng họ có thể xác định IQ của tình nguyện viên qua vật liệu di truyền của người đó.
Dường như kinh nghiệm sống đã khẳng định điều này: theo quy luật, con cái của những học sinh xuất sắc thường học giỏi hơn con cái của những người học kém. Nhưng, như các nhà nghiên cứu Anh đã chỉ ra, ở đây công lao không chỉ thuộc về di truyền, mà môi trường xã hội và tình hình tâm lý trong gia đình cũng rất quan trọng đối với thành tích học tập.
Một cuộc khảo sát quy mô lớn với 6653 cặp sinh đôi (2362 cặp sinh đôi cùng trứng, 2155 cặp sinh đôi khác trứng cùng giới và 2136 cặp sinh đôi khác trứng hai giới) cho thấy khả năng di truyền điểm thi cao hơn so với di truyền thông minh chung - xấp xỉ 62%. Nói cách khác, thành tích học tập bị ảnh hưởng bởi khả năng di truyền bẩm sinh, phẩm chất cá nhân và hành vi kỷ luật tự giác.
Các nhà khoa học lưu ý rằng những yếu tố này cũng chủ yếu được quyết định bởi gen, nhưng sức khỏe tâm lý tốt, môi trường thuận lợi trong gia đình và nhà trường ít phụ thuộc vào DNA và đóng góp đáng kể vào kết quả học tập.
Chăm sóc tim và mạch máu
Cuối năm ngoái, các nhà nghiên cứu Anh và Úc đã công bố nghiên cứu xét nghiệm di truyền về nguy cơ đau tim, giúp xác định bệnh nhân cần khám bổ sung thường xuyên.
Sau khi thử nghiệm khoảng nửa triệu tình nguyện viên, các nhà khoa học đã lập ra một "bảng rủi ro di truyền". Những người ở giai đoạn đầu bảng này (20% số người tham gia nghiên cứu) có nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành (thiếu máu cục bộ) cao gấp 4 lần so với những người ở cuối bảng.
Không có quá nhiều bệnh tim mạch liên quan đến các đột biến gen nhất định. Khoảng 50% các trường hợp mắc bệnh tim mạch có khuynh hướng di truyền. Bệnh có thể xảy ra theo thời gian với sự kết hợp tiêu cực các yếu tố. Nếu không tự chăm sóc bản thân, 10% những người ở đầu bảng rủi ro di truyền sẽ bị đau tim ở tuổi 48.
Bệnh có thể tránh được với chế độ ăn uống hợp lý, hoạt động thể chất và chăm sóc sức khỏe thường xuyên. Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục 20 phút mỗi ngày sẽ giúp bảo vệ tim, xương và cơ bắp khỏi bị tổn thương và giảm đáng kể nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ, và hai nắm hạt mỗi tuần giúp giảm gần ¼ bệnh tim mạch.