Không quân Mỹ không vội tiết lộ mục tiêu phóng tàu con thoi tái sử dụng, nhưng các chuyên gia tin chắc tàudùng cho mục đích quân sự. Sputnik đã cố gắng tìm hiểu mục đích thực sự của con tàu bất thường này.
Công việc bí mật
NASA và Boeing đã bắt đầu dự án tàu vũ trụ không người lái trên quỹ đạo X-37 từ năm 1999. Theo kế hoạch, tàu con thoi sẽ hoạt động ở độ cao 700 km để sửa chữa các vệ tinh trên quỹ đạo. Tuy nhiên, vào năm 2004, quân đội Hoa Kỳ đã chuyển giao hoàn toàn dự án cho Cơ quan Nghiên cứu các Dự án Tiên tiến về Quốc phòng Hoa Kỳ (DARPA). Kể từ đó hầu như không có thông tin nào được tiết lộ về chủ đề này.
Đã chế tạo hai phương tiện không người lái. Sải cánh — 4,5m, chiều dài - khoảng 9m. Trên tàu chở khoảng một tấn hàng hóa. Chuyến bay đầu tiên tàu con thoi X-37B thực hiện năm 2010: đã bay trên quỹ đạo trong hơn sáu tháng, thử nghiệm hệ thống kiểm soát, thiết bị định vị, sức mạnh của lớp vỏ bảo vệ cách nhiệt và hệ thống tự động.
Chính quyền Mỹ cho biết X-37B đang thử nghiệm công nghệ tàu vũ trụ có thể tái sử dụng. Ngoài ra, các thí nghiệm được tiến hành trên tàu, kết quả sẽ được nghiên cứu tiếp sau khi tàu con thoi trở về Trái đất. Đặc biệt các máy móc đặc biệt của NASA khám phá sự ảnh hưởng của môi trường không gian lên các loại vật liệu khác nhau.
Hiện giờ X-37B đang thực hiện chuyến bay thứ năm. Nhiệm vụ trước đó đã kết thúc vào tháng 5 năm 2017 và kéo dài kỷ lục 718 ngày. Bốn lần đầu tiên tàu con thoi được phóng bằng tên lửa đẩy Atlas V từ Cape Canaveral. Lưu ý các động cơ RD-180 cho tên lửa này được doanh nghiệp chế tạo động cơ NPO Enerermoash của Nga cung cấp cho người Mỹ.
Phương tiện mang theo các vệ tinh mini
Lần thứ năm, tên lửa Falcon 9 phóng tàu con thoi từ Trung tâm vũ trụ Kennedy. Hiện tại, X-37B đã ở trong không gian 719 ngày, phá vỡ kỷ lục của chính nó.
Thông thường một con tàu vũ trụ không người lái hoạt động ở độ cao 320-400 km, cơ động và thay đổi thông số chuyến bay. Tàu con thoi đã làm những gì trong không gian một thời gian dài như vậy, có nhiều dự đoán được đưa ra. Theo người đứng đầu Viện Chính sách Vũ trụ, Ivan Moiseyev, X-37B được chế tạo vì lợi ích của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ và là một tàu mang theo các vệ tinh trinh sát loại nhỏ.
"Nó chắc chắn được sử dụng cho mục đích quân sự, ông Moiseyev nói với Sputnik. Tôi nghĩ thiết bị này mang theo nhiều vệ tinh nhỏ chỉ nặng vài kg trên tàu. Tàu liên tục trực chiến và nếu một điểm nóng xảy ra ở đâu đó, có thể phóng ra các vệ tinh đến nơi này. Sẽ cung cấp thông tin liên lạc, điều hướng, trinh sát cho quân đội dưới mặt đất. Đây là một phương tiện phản ứng nhanh".
X-37B chưa đe dọa đến Nga, vì quỹ đạo bay chủ yếu gần xích đạo, chuyên gia nói thêm.
"Tất nhiên tàu có thể thay đổi quỹ đạo, chủ động sử dụng các tính chất khí động học của mình, nhưng chỉ để đến điểm được chỉ định, theo Moiseyev, Để thay đổi độ nghiêng của quỹ đạo và bay qua Nga, cần phải tiêu tốn nhiều năng lượng, thứ không có sẵn trên boong tàu. Tuy nhiên, X-37B có thể phóng ngay lập tức vệ tinh đến phía trên Nga".
Tiếng khua rổn rảng của vũ khí
Ông Moiseyev tin chắc X-37B không có ý định phá hủy các vệ tinh:
"Sử dụng các thiết bị như vậy không mang lại lợi ích, có nhiều cách hiệu quả hơn để đối phó với các vệ tinh. Những phát triển như vậy có ở cả Mỹ và Liên Xô."
Tuy nhiên, các chuyên gia khác lại có xu hướng tin rằng trên X-37B, người Mỹ đang phát triển các công nghệ để tạo ra các máy bay đánh chặn trên không gian. Thực tế là X-37B có thể mang theo vũ khí, theo tuyên bố trước đây của người đứng đầu "Roskosmos" Dmitry Rogozin.
"Người Mỹ có một thứ bay được, được gọi là X-37, là một tàu vũ trụ. Chúng tôi không hiểu mục tiêu của nó, hay đúng hơn là hiểu, nhưng không nhận được lời giải thích chính thức. Thực tế đó là một tàu con thoi hoạt động vài tháng ở không gian vũ trụ, sau đó quay trở lại, sau đó lại bay lên. Thứ này có thể được sử dụng như một phương tiện mang theo vũ khí", ông Rogozin nói.
Về chính thức, người Mỹ sẽ không bao giờ nói rằng X-37B có thể mang vũ khí trên tàu, ông nói thêm.
"Chúng tôi do đó cũng sẽ tránh mọi tuyên bố công khai, nhưng nhận thức rõ rằng điều có thể xảy ra, có khả năng đó là vũ khí hủy diệt hàng loạt, và nếu chúng được đặt ngoài vũ trụ, thì kế hoạch có thể đã được chuẩn y từ cấp cao", Rogozin nhấn mạnh.
Trọng tâm quân sự của dự án được cựu Bộ trưởng Không quân Hoa Kỳ, Heather Wilson, gián tiếp xác nhận. Theo bà khả năng cơ động bí mật bất thường của X-37B trong không gian khiến kẻ thù của nước Mỹ phát điên.
"(Tàu con thoi nhỏ X-37B) Có khả năng bay theo quỹ đạo giống như một quả trứng và khi ở gần Trái đất, nó đủ gần với bầu khí quyển để quay lại vào thời điểm đó", Wilson nói, và được trang web military.com dẫn lời. "Vì vậy kẻ thù của chúng ta không thể biết đến điều này, do mọi thứ xảy ra ở phía đối diện Trái đất. Và chúng tôi biết rằng điều này đang khiến họ phát điên. Tôi rất vui mừng".
Điều đáng chú ý là các hệ thống kiểm soát không gian của Nga vẫn theo dõi đường bay của các tàu con thoi Mỹ và dễ dàng nhìn thấy tất cả các chuyển động của tàu vũ trụ.
"Đây là nhiệm vụ đơn giản nhất đối với chúng tôi — theo dõi X-37B. Nó lớn đến mức nếu rẽ trái và phải, chúng tôi đã nhận thấy ngay điều này, Thiếu tướng Anatoly Nestechuk, tham mưu trưởng Quân đoàn 15 Không quân (thực hiện nhiệm vụ đặc biệt), Nga không chỉ sở hữu các công cụ giám sát mà còn cả phương tiện để chống lại các thiết bị như vậy và sẽ có thể vô hiệu hóa chúng ngay khi xuất hiện mối đe dọa nhỏ nhất đối với an ninh quốc gia".