Kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2020
Trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, ngày 11.11, với tổng số 426 đại biểu tán thành (tương đương 88,2%), Quốc hội Việt Nam thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2020.
Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020 vừa được Quốc hội Việt Nam thông qua với mục tiêu tổng quát là tập trung ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế và hoàn thiện thể chế, khơi thông nguồn lực. Bên cạnh đó, Nghị quyết còn nhằm tạo môi trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia, công trình trọng điểm và phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm, các đô thị lớn.
Một mục tiêu quan trọng nữa của Nghị quyết là củng cố quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế, triển khai, tổ chức thực hiện có hiệu quả các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên; thực hiện tốt vai trò Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á năm 2020, Chủ tịch Đại hội đồng lần thứ 41 Liên nghị viện các quốc gia Đông Nam Á, Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Đặc biệt, nhiệm vụ giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo quốc gia và môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển, đồng thời nâng cao uy tín, vị thế của quốc gia trên trường quốc tế là những điểm vô cùng quan trọng cần hướng tới.
Quốc hội giao chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2020 là 6,8%
Đối với các mục tiêu cụ thể, phần lớn các chỉ tiêu Quốc hội đặt ra không có sự thay đổi đáng kể so với năm 2019 dựa trên cơ sở phân tích tình hình thế giới và trong nước thời gian qua.
Quốc hội đề ra các chỉ tiêu chủ yếu gồm có: Tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng khoảng 6,8%; tốc độ tăng giá tiêu dùng bình quân (CPI) dưới 4%. Tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 7%; tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu dưới 3%. Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội khoảng 33-34% GDP. Tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều) giảm 1-1,5%, riêng các huyện nghèo giảm 4%; tỷ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi ở khu vực thành thị dưới 4%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 65%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ đạt khoảng 25%. Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng đặt ra chỉ tiêu số giường bệnh trên một vạn dân (không tính giường trạm y tế xã) đạt 28 giường bệnh; tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt 90,7%. Tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường đạt 90%; tỷ lệ che phủ rừng đạt 42%.
“Chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2020 được xây dựng trên cơ sở kết quả ước thực hiện của năm 2019, dự báo về bối cảnh, tình hình của năm 2020 còn nhiều biến động khó lường, tính toán, cân đối các nguồn lực cũng như tham khảo đánh giá của một số tổ chức quốc tế, Chính phủ báo cáo Quốc hội mục tiêu tăng GDP năm 2020 khoảng 6,8% là mức tăng hợp lý, bảo đảm sự hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng và kiềm chế lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, duy trì nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô và giải quyết các vấn đề xã hội. Do vậy, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết.
“Đối với tỷ lệ nhập siêu, xin Quốc hội cho giữ mục tiêu tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu dưới 3% để phấn đấu thực hiện”. Ông Vũ Hồng Thanh lý giải nguyên do nhiều khả năng năm 2020 sẽ nhập siêu là vì kinh tế và thương mại thế giới còn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn, tăng trưởng được dự báo tiếp tục giảm tốc. Xung đột thương mại giữa các nước đang xuất hiện nhiều hơn, xu hướng bảo hộ mậu dịch ngày càng tăng. Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam vẫn đối diện với những khó khăn thách thức; cạnh tranh trong xuất khẩu hàng hóa nông sản, thủy sản ngày càng mạnh mẽ; năng lực chế biến, bảo quản nông sản, công nghiệp hỗ trợ đã cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. Giá các mặt hàng nông, thủy sản đang trong xu hướng giảm. Hoạt động sản xuất, chế biến của một số ngành phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên, phụ liệu nhập khẩu; xu hướng tăng của dòng vốn đầu tư nước ngoài để đón đầu cơ hội từ Hiệp định thương mại Việt Nam-châu Âu (EVFTA) có thể dẫn đến kim ngạch nhập khẩu máy móc, thiết bị và nguyên phụ liệu tăng cao.
Bên cạnh đó, các chỉ tiêu khác của năm 2020 được tính toán trên cơ sở kết quả thực hiện của năm 2019 và các nguồn lực hiện có để triển khai trong năm 2020. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin giữ nguyên các chỉ tiêu trên như dự thảo Nghị quyết. Tuy nhiên, Chính phủ cần chủ động hơn nữa trong công tác điều hành để có thể đạt được kết quả ở mức cao nhất, phấn đấu vượt các chỉ tiêu kinh tế, xã hội, môi trường được Quốc hội quyết định.
Những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đất nước
Để hoàn thành các mục tiêu này, Quốc hội đưa ra 11 nhiệm vụ yêu cầu Chính phủ thực hiện. Quốc hội cơ bản tán thành nhiệm vụ, giải pháp do Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình và các cơ quan của Quốc hội kiến nghị trong các báo cáo thẩm tra, giám sát chuyên đề.
Quốc hội đề nghị Chính phủ và các cơ quan liên quan tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững. Theo dõi diễn biến của thị trường bất động sản, thị trường chứng khoán để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh để xảy ra tác động tiêu cực đối với nền kinh tế.
Trước tiên là trong bối cảnh chiến tranh thương mại leo thang, Việt Nam cần thực hiện điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Bên cạnh đó, Chính phủ có trách nhiệm cơ cấu lại nền kinh tế thực chất hơn, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa vào ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển thương mại cần hạn chế sự phụ thuộc vào một vài thị trường, đồng thời, kiên quyết xử lý chuyển giá, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hoá.
Nghị quyết của Quốc hội cũng nêu rõ huy động các nguồn lực xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và phát triển đô thị, đẩy nhanh tiến độ đường bộ cao tốc Bắc - Nam, giải phóng mặt bằng cho cảng hàng không quốc tế Long Thành và thực hiện các dự án giao thông quan trọng, cấp bách, có tính kết nối và lan tỏa vùng, miền. Quá trình phát triển các dự án năng lượng tái tạo phải gắn với bảo vệ môi trường, nhất là với các dự án điện mặt trời. Dự án lưới truyền tải điện phát triển năng lượng tái tạo cần được đẩy nhanh thực hiện, cùng đó là hoàn thiện khung pháp lý về giá điện.
Quốc hội lưu ý Chính phủ và các cơ quan liên quan “ưu tiên bố trí nguồn lực, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, diện tích rừng tự nhiên hiện có, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra và quyết liệt phòng, chống tham nhũng, lãng phí”.
Đặc biệt, phải củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo vệ biên giới, giữ vững ổn định chính trị, xã hội, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế. Đẩy mạnh công tác thông tin, báo chí, truyền thông, phát triển hiệu quả, lành mạnh hệ thống báo chí, chủ động, kịp thời cung cấp và tiếp nhận thông tin phản ánh của doanh nghiệp, người dân, nhất là trong đấu tranh phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống, tham nhũng, lãng phí, nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật; biểu dương nhân tố tích cực, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt. Ngăn chặn, xử lý nghiêm, kịp thời các thông tin xấu, độc trên mạng xã hội, đồng thời tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu hội nhập.