Ngày 13 tháng 9, Oracle đã ký thỏa thuận với công ty mẹ ByteDance của TikTok, trở thành "đối tác công nghệ đáng tin cậy" của họ tại Hoa Kỳ. Thỏa thuận sẽ được Ủy ban Đầu tư Nước ngoài Hoa Kỳ (CFIUS) xem xét trong tuần này; đảm bảo cho việc thành lập một công ty với 25.000 việc làm có trụ sở chính tại Mỹ.
Trước đó, với lý do an ninh, Donald Trump đe dọa sẽ cấm hoàn toàn ứng dụng này tại Mỹ trừ khi các hoạt động của TikTok tại Mỹ được chuyển giao cho một công ty của Mỹ. Mốc thời gian mà tổng thống đặt ra để giải quyết vấn đề sẽ hết hạn vào ngày 15 tháng 9.
Mặc dù các chi tiết của thương vụ này được giữ bí mật, Oracle không coi đây là một vụ mua bán hay sang nhượng. Đề nghị mua TikTok của Microsoft trước đó đã bị ByteDance từ chối.
"Oracle sẽ là tai mắt của chính phủ Mỹ"
“Thỏa thuận Oracle-ByteDance là quan hệ đối tác giám sát dữ liệu, không phải là một vụ mua bán”, - Daniel Ives, giám đốc điều hành bộ phận nghiên cứu cổ phiếu tại Wedbush Securities giải thích.
Theo doanh nhân này, Microsoft không bao giờ muốn hợp tác với công ty Trung Quốc. Trên thực tế, gã khổng lồ CNTT của Mỹ muốn mua lại TikTok và các thuật toán tiên tiến của nó. Tuy nhiên, Mạng lưới Truyền hình Toàn cầu của Trung Quốc (CGTN) đưa tin rằng cuối tháng 8, chính phủ Trung Quốc đã công bố danh sách các công nghệ mới bị cấm xuất khẩu, “dường như cho thấy rằng công nghệ được sử dụng trong thuật toán của TikTok không thể được xuất khẩu nếu không có sự cho phép của chính phủ”.
“Oracle sẽ trở thành đối tác công nghệ của TikTok và tai mắt của chính phủ Mỹ trong các vấn đề an ninh quốc gia”, – ông Daniel Ives nói.
Việc Nhà Trắng tập trung chú ý vào TikTok chỉ ra rằng chính phủ Mỹ "tìm cách kiểm soát hành động của công ty nước ngoài bằng cách áp đặt các quy tắc nghiêm ngặt về cách họ quản lý dữ liệu và thông tin của người dùng Mỹ" - chuyên gia an ninh mạng Pierluigi Paganini cho biết.
“Oracle sẽ đại diện cho chính phủ Mỹ giám sát hoạt động của công ty Trung Quốc. Từ quan điểm của người dùng, sẽ không có gì thay đổi, ít nhất là nếu đối tác kỹ thuật sẽ là Oracle. Tất cả đều nhằm mục đích ngăn chính phủ Trung Quốc thu thập hoặc lạm dụng dữ liệu người dùng Mỹ”, - ông Pierluigi Paganini nói.
Trước đó, ban lãnh đạo TikTok đã mạnh mẽ phủ nhận cáo buộc thu thập dữ liệu người dùng một cách bất hợp pháp.
Nhà báo kiêm nhà phân tích chính trị Mỹ Caleb Maupin cho rằng vụ lùm xùm cường điệu xung quanh ứng dụng phổ biến của Trung Quốc không gì khác hơn là nỗ lực của Washington nhằm duy trì độc quyền trên các mạng xã hội lớn của Mỹ.
“Trong số các mạng xã hội, các công ty Mỹ chiếm ưu thế và sợ hãi trước sự chuyển đổi không thể tránh khỏi sang đa cực. TikTok khiến cho họ lo ngại rằng mạng xã hội sẽ vượt ra khỏi tầm kiểm soát của Phố Wall và London”, - nhà khoa học chính trị nhấn mạnh:
TikTok không phải là nền tảng Trung Quốc duy nhất mà chính phủ Hoa Kỳ đang nhắm đến. Song song với lệnh cấm TikTok, cũng với lý do lo ngại về an ninh quốc gia, Donald Trump cũng đàn áp WeChat, ứng dụng của Trung Quốc do Tencent phát triển, kết hợp chương trình nhắn tin nhanh, mạng xã hội và thanh toán di động.
Ngoài ra, Tổng thống Mỹ không phát động gì khác hơn là một cuộc thập tự chinh chống các công ty viễn thông khổng lồ của Trung Quốc. Cuối tháng 6 năm 2020, Ủy ban Truyền thông Liên bang Hoa Kỳ đã chính thức gọi các công ty Trung Quốc Huawei và ZTE là "mối đe dọa đối với an ninh quốc gia đối với mạng lưới truyền thông của Hoa Kỳ", tuyên bố rằng cả hai tập đoàn "có quan hệ chặt chẽ với Đảng Cộng sản Trung Quốc và bộ máy quân sự Trung Quốc." Các công ty viễn thông Trung Quốc đã nhiều lần phủ nhận việc họ bị chính phủ hoặc quân đội nước này "theo dõi".
Niềm đam mê vẫn chưa nguôi ngoai trong thỏa thuận Oracle-ByteDance
Một số chuyên gia mạng và truyền thông Mỹ đã bày tỏ sự nghi ngờ của họ về thỏa thuận Oracle-ByteDance, trong khi Donald Trump, người đã đưa ra vụ việc vào đầu tháng 7, vẫn chưa đưa ra câu trả lời cuối cùng về thỏa thuận sẽ diễn ra trong tuần này.
Do đó, The Verge lưu ý rằng mặc dù trạng thái đối tác tin cậy của Oracle có thể "bật số kiểm tra mã", không có gì đảm bảo rằng điều này sẽ giúp ngăn chặn ByteDance "cài phần mềm độc hại theo dõi, nếu công ty muốn".
Về phần mình, cựu giám đốc an ninh Facebook, ông Alex Stamos cho biết trên Twitter rằng "thỏa thuận Oracle tiếp quản dịch vụ lưu trữ mà không cần mã nguồn và những thay đổi hoạt động đáng kể sẽ không xua tan bất kỳ lo ngại nào về TikTok".
Trích dẫn lệnh cấm ngày 6 tháng 8 của Trump, ông Stamos nhấn mạnh rằng nếu Nhà Trắng thông qua thỏa thuận, đó "sẽ là bằng chứng cho thấy đây là hành vi gian lận thuần túy".
Các nhà quan sát nhận định, thỏa thuận TikTok khó có thể giúp giải quyết nhanh chóng vấn đề Mỹ lo ngại.
“TikTok đã bỏ ra rất nhiều thời gian để đáp ứng mong muốn của bộ máy chính sách đối ngoại của Mỹ, nhưng điều đó chẳng thay đổi được điều gì lớn lao”, – ông Caleb Mopin nói.
Về phần mình, ông Daniel Ives cho rằng "Do tình hình xung quanh TikTok giữa Bắc Kinh và Washington đang trở nên trầm trọng, nền tảng và nội dung của nó thậm chí có thể bị chú ý chặt chẽ hơn”.