Cần lưu ý rằng biện pháp này gắn với nhu cầu hạn chế gia tăng tiêu thụ điện, liên quan đến chính sách giảm phát thải khí nhà kính của Trung Quốc. Trước đó, như Ủy ban Nhà nước về Phát triển và Cải cách của CHND Trung Hoa lưu ý, Nội Mông là khu vực duy nhất của CHND Trung Hoa đã không thực hiện đầy đủ các mục tiêu giảm tiêu thụ năng lượng điện.
Đối với các thành viên tham gia vào thị trường tiền điện tử toàn cầu, quyết định nói trên là thông tin đáng lo đến mức báo động.
Điện là tài nguyên tiêu thụ chính của thợ mỏ
Theo tính toán của Đại học Cambridge, mức tiêu thụ để sản xuất bitcoin hàng năm là 121,36 TWh/giờ, tức là nhiều hơn mức tiêu thụ năng lượng hàng năm của Argentina và ít hơn một chút so với Ukraina hoặc Na Uy. Như vậy, nếu hình dung Bitcoin là một đất nước thì nó sẽ được đưa vào danh sách ba chục quốc gia lớn «ngốn» nhiều điện nhất. Khu Tự trị Nội Mông là nơi yêu thích của các thợ mỏ Trung Quốc. Khí hậu tương đối mát mẻ và có nhiều mỏ than là điều kiện thuận lợi để phát triển điện giá rẻ. Không ngẫu nhiên mà các doanh nhân Trung Quốc đã đầu tư hàng trăm triệu USD để xây dựng những trang trại khai thác khổng lồ ở Nội Mông, mỗi điểm thậm chí có thể sánh ngang với một đô thị nhỏ về mức tiêu thụ năng lượng. Kết quả là, Nội Mông hiện chiếm khoảng 8% tổng lượng khai thác Bitcoin của thế giới.
Cam kết trung hoà carbon vào năm 2060
Tuy nhiên Trung Quốc đã cam kết đạt mức độ trung hòa carbon vào năm 2060. Bắc Kinh cố gắng theo đuổi chính sách nhằm hạ thấp lượng khí thải carbon vào bầu khí quyển. Một trong những nguồn cơ bản gây ô nhiễm không khí chính là các nhà máy nhiệt điện than. Do đó, vào thời điểm hiện tại, Trung Quốc đã vạch đường lối theo hướng giảm tỷ trọng than trong cân bằng năng lượng tổng thể của đất nước. Theo báo cáo gần đây của Fitch Ratings, lần đầu tiên thị phần than năm 2020 thấp hơn 50% trong tổng cân bằng năng lượng ở Trung Quốc. Vì vậy hoàn toàn hợp lý là ngành khai thác ở Nội Mông, nơi chủ yếu dựa vào sản xuất nhiệt điện than, vẫn là một ngáng trở lớn đối với viễn cảnh thực thi mục tiêu môi trường đầy tham vọng của Trung Quốc.
Tuy vậy khai thác tiền điện tử không thích hợp với mục tiêu dài hạn về phát triển kinh tế Trung Quốc, những biện pháp mới là bước đi đúng hướng, - chuyên gia Quách Thiên Dũng (Guo Tianyong) đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu hoạt động Ngân hàng thuộc Đại học Tài chính Trung ương Trung Quốc cho biết trong cuộc phỏng vấn của Sputnik.
«Tất nhiên, những biện pháp này sẽ có tác động nhất định đến tỷ giá bitcoin, vì đối với những người bình thường, khai thác là cách thức chính để kiếm Bitcoin. Nếu kinh doanh khai thác bị cấm, tốc độ tăng trưởng của Bitcoin cũng sẽ giảm. Tuy nhiên, đối với chính quyền trách Nội Mông, lệnh cấm khai thác là bước đi hợp lý. Càng nhiều bitcoin được khai thác thì khoản có tài sản này càng trở nên khan hiếm hơn, có nghĩa là ngày càng đòi hỏi nhiều công suất tính toán lớn hơn và tiếp đến là yêu cầu năng lượng để khai thác. Trung Quốc đã công bố các mục tiêu trung hoà carbon và cam kết đi theo đường lối phát triển nền kinh tế xanh. Và dưới góc độ quan điểm này, việc khai thác Bitcoin không phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế của đất nước».
Quá trình sử dụng nhiều năng lượng
Khai thác Bitcoin là quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng vì đòi hỏi công suất tính toán mạnh. Thuật toán xử lý và phát hành Bitcoin dựa trên nguyên tắc Proof of Work - bằng chứng hoàn thành công việc. Ý nghĩa của nó là ở chỗ để xác thực giao dịch, cần thực hiện một khối lượng tính toán vượt quá khả năng của bất kỳ một thành viên nào tham gia thị trường. Chính từ nguyên tắc sổ cái phân tán mà đảm bảo tính bảo mật của giao dịch: ít nhất là về mặt lý thuyết thi không một kẻ tội phạm nào có thể đánh lừa hệ thống để hủy hoặc giả mạo bất kỳ giao dịch. Đơn giản là không đủ công suất tính toán dành cho khâu này. Thêm nữa, càng nhiều thành viên tham gia thị trường, thì tương ứng là càng đòi hỏi công suất tính toán mạnh hơn.
Kết quả là, nếu ban đầu có thể khai thác Bitcoin trên chiếc máy tính tại gia, giờ đây công việc này đòi hỏi có những trung tâm dữ liệu khổng lồ với thiết bị đặc biệt - máy khai thác asic.
Những chuỗi cung ứng toàn cầu được sắp xếp theo cách mà chính ở Trung Quốc đã thành công thiết lập được quy trình sản xuất thiết bị này. Cùng với giá điện rẻ, yếu tố này đã phân định sự cân chia lực lượng toàn cầu về khai thác Bitcoin - Trung Quốc hiện chiếm 65% tổng công suất. Có thời điểm tỷ lệ này vượt hơn 80%. Nhưng sau khi chính quyền Trung Quốc cấm chứng khoán tiền điện tử và ICO vào năm 2017, lo ngại sẽ tiếp tục chính sách siết chặt hơn nữa, một số thành viên của thị trường đã dời chuyển năng lực khai thác của họ sang những khu vực pháp lý khác. Đã vài năm nay người ta nói đến khả năng cấm hoàn toàn việc khai thác Bitcoin ở Trung Quốc. Như nhận xét của chuyên gia Quách Thiên Dũng, cho đến nay chưa có lệnh cấm tổng thể như vậy do đó về mặt lý thuyết các thợ mỏ từ Nội Mông có thể chuyển công suất của họ sang các khu vực khác của Trung Quốc.
«Về mặt lý thuyết, không có vấn đề gì khi chuyển hoạt động sản xuất sang khu vực khác, bởi việc khai thác không bị cấm trên toàn quốc. Tuy nhiên cần hiểu rằng chủ trương phát triển xanh, năng lượng sạch đang được thực hiện trên khắp cả nước. Do đó, trong tương lai các tỉnh thành và khu vực của Trung Quốc sẽ buộc phải hạn chế khai thác Bitcoin. Vì vậy, thợ đào mỏ dời đến đâu chăng nữa cũng sẽ ngày càng khó làm ăn. Tuy nhiên việc khai thác không chỉ giới hạn riêng ở lãnh thổ Trung Quốc. Có thể tiến hành khai thác từ bất kỳ đất nước nào sẵn nguồn năng lượng. Vì vậy, theo nghĩa này, ở Trung Quốc cũng không hẳn là bị chặn triệt để. Vấn đề khác là Bitcoin không có giá trị nội tại, mặc dù mức giá biến động nhiều. Rốt cuộc nó vẫn chỉ là đồng tiền ảo. Và không thể so sánh nó với những hàng hóa khác có giá trị thực, như vàng. Giá trị của Bitcoin là viển vông. Vì vậy tôi muốn khuyên các nhà đầu tư đừng chạy theo trào lưu một cách mù quáng, bởi độ rủi ro rất cao», - ông Quách nói.
Về bản chất, cũng như nhiều loại tiền điện tử phi truyền thống, Bitcoin không khác gì một thuật toán toán học. Chi phí thực duy nhất bằng cách nào đó đảm bảo nó là công suất tính toán của các thợ mỏ, được mua bằng «tiền tươi thóc thật». Vì thế Bitcoin có sự biến động mạnh dưới ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau và khó lòng đoán trước giá trị của nó vào một thời điểm nhất định hoặc thậm chí là một khoảng thời gian nào đó.
Những hạn chế hiện tại đối với các thợ đào ở Nội Mông sẽ khiến Bitcoin càng khan hiếm hơn nữa. Sau khi công bố các biện pháp mới, Bitcoin đã tăng giá 3%. Nói chung, trong cuộc khủng hoảng năm 2020, mức giá của đồng tiền điện tử đầu tiên trên thế giới đã tăng vọt hơn gấp 10 lần. Mới cách đây một năm còn ít ai ngờ sẽ có lúc gia tăng chóng mặt như vậy, còn bây giờ, trước cơn sốt Bitcoin mới, có vẻ như đầu tư vào khoản có tài sản này là phương án đôi bên cùng có lợi. Vấn đề là sự gia tăng mau lẹ liệu có thể thay thế bằng cơn suy giảm mạnh chẳng kém, vào bất cứ lúc nào. Điều gì sẽ xảy ra nếu những người khai thác lo âu đột nhiên bắt đầu bán đổ bán tháo các thiết bị của họ?