Theo đại diện Viện Kiểm sát, hành vi của các bị cáo trong vụ án Đồng Tâm là đặc biệt nguy hiểm, xâm hại đến tính mạng của người khác. Bản án sơ thẩm đã thể hiện Nhà nước và pháp luật Việt Nam đã nghiêm minh, đúng người, đúng tội với kẻ chủ mưu và khoan hồng cho những người bị lôi kéo.
Các bị cáo trong vụ “giết người”, “chống người thi hành công vụ” ở Đồng Tâm đã ăn năn, hối cải, nhưng xét vai trò, mức độ vi phạm và hậu quả gây ra đặc biệt nghiêm trọng nên VKS chưa thấy có căn cứ chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ tội danh.
Vụ án Đồng Tâm: Việt Nam tiếp tục phiên phúc thẩm 6 bị cáo
Sáng 9/3, Việt Nam tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm đơn kháng cáo của 6 bị cáo trong vụ án Đồng Tâm, trong đó có việc xem xét đề nghị thay đổi mức án tử hình đối với hai con trai của ông Lê Đình Kình là Lê Đình Công và Lê Đình Chức.
Trước đó, tại Bản án hình sự sơ thẩm số 355 ngày 14/9/2020, TAND TP. Hà Nội đã quyết định xử phạt tử hình với hai con ông Lê Đình Kình là Lê Đình Công, Lê Đình Chức, cháu ông Lê Đình Kình, con trai Lê Đình Công là Lê Đình Doanh nhận mức án chung thân. Bị cáo Bùi Viết Hiểu 16 năm tù, Nguyễn Quốc Tiến 13 năm tù, Nguyễn Văn Tuyển 12 năm tù. Tất cả đều về tội “Giết người”.
Trong số 23 bị cáo phạm tội “Chống người thi hành công vụ”, Bùi Thị Nối bị phạt 6 năm tù, 8 bị cáo khác nhận mức án từ 3 – 5 năm tù. 14 người khác bị xử phạt từ 15 – 36 tháng tù nhưng được hưởng án treo.
Sáng nay, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) cấp cao tại Hà Nội đã phát biểu nêu quan điểm xử lý đơn kháng cáo của 6 người trong vụ án “Giết người”, “Chống người thi hành công vụ” xảy ra tại thôn Hoành (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội).
Theo phía VKSND cấp cao Hà Nội, đất Đồng Sênh ở Đồng Tâm là đất Quốc phòng nhưng ông Lê Đình Kình (sinh năm 1936, ở thôn Hoành, nguyên là Chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp Đồng Tâm, Trưởng Công an xã, Chủ tịch UBND xã, Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm trước năm 1982, nay đã mất) cùng các bị cáo trong vụ án này thành lập “Tổ đồng thuận” nhằm lấn chiếm, sử dụng và vu khống chính quyền về vấn đề tranh chấp đất đai.
Theo cơ quan tố tụng, nhóm này trong nhiều năm đã nhiều lần chống đối cơ quan chức năng, đe dọa người dân và thậm chí còn bắt giữ trái phép công an, cán bộ như đã phản ánh thời gian qua.
Về diễn biến hành vi phạm tội của các bị cáo, VKS nêu lại cụ thể như sau, ngày 9/1/2020, khi biết được thông tin lực lượng Công an thành phố Hà Nội tiến hành phối hợp với Quân chủng Phòng không - Không quân của Bộ Quốc phòng triển khai bảo vệ lực lượng thi công xây dựng tường rào sân bay Miếu Môn trên đất Đồng Sênh thuộc xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội, Lê Đình Kình, Lê Đình Công (sinh năm 1964, con ông Kình) cùng các bị cáo khác đã góp tiền mua 10 quả lựu đạn, 80 chai xăng làm bom xăng, 10 tuýp sắt có gắn dao bầu và liềm, nhặt gạch đá, làm bùi nhùi, mua pháo để chuẩn bị nhằm tấn công lực lượng chức năng.
Vụ việc khiến ba chiến sĩ công an tử vong. Đó là các đồng chí Nguyễn Huy Thịnh, Phó trung đoàn trưởng Trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Bộ Công an, Dương Đức Hoàng Quân, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Phạm Công Huy, Đội chữa cháy và cứu nạn - cứu hộ khu vực 3, Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ, Công an TP.Hà Nội.
Vì sao phải giữ nguyên mức án tử hình với hai con trai ông Lê Đình Kình?
Theo luận điểm của phía Viện Kiểm sát, ông Lê Đình Kình cùng Lê Đình Công (57 tuổi, con trai ông Kình), Lê Đình Chức (41 tuổi, con trai ông Kình), Bùi Viết Hiểu (sinh năm 1943), Nguyễn Quốc Tiến (41 tuổi)…là chủ mưu cầm đầu, vừa chỉ đạo các bị cáo khác vừa trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội.
Lê Đình Công là người chủ trì họp “Tổ đồng thuận” ở nhà ông Lê Đình Kình, cùng đồng phạm như Bùi Viết Hiểu, Lê Đình Tuyển tổ chức quay video ghi hình trực tiếp và đăng tải các clip trên mạng xã hội, mạng Internet tuyên bố nếu lực lượng Công an đưa quân tới xã Đồng Tâm sẽ tiêu diệt từ 300-500 người. Nếu không bắt giữ và không tiêu diệt được Công an thì sẽ “không nhìn mặt” đồng bào cả nước.
Diễn biến vụ án Đồng Tâm, cơ quan tố tụng nêu lại, đầu 1/2020, khi lực lượng Công an thành phố Hà Nội về xã Đồng Tâm, Lê Đình Kình đã cùng nhiều đối tượng tổ chức họp tại nhà mình vào ngày mùng 6/1, 7/1 và ngày 8/1/2020 để chỉ đạo chống đối, tấn công lực lượng Công an.
Ngay trong chiều 8/1/2020, theo chỉ đạo của ông Lê Đình Kình, nhóm các bị cáo trên đã mang cả hung khí đặc biệt nguy hiểm gồm tuýp sắt gắn dao bầu, bom xăng, gạch đá tập kết tại nhà Lê Đình Kình để chuẩn bị kế hoạch tấn công và tiêu diệt lực lượng Công an TP. Hà Nội.
Đến rạng sáng ngày 9/1, khi Công an tiến vào vào thôn Hoành bảo vệ các mục tiêu đã bị tổ Đồng Thuận ném bom xăng, lựu đạn, dùng dao tấn công bất chấp việc lực lượng chức năng đã bắc loa, liên tục kêu gọi đầu hàng, dừng ngay các hành vi phạm tội.
Theo VKS, lực lượng Công an, trong đó có các đồng chí Nguyễn Duy Thịnh, Phạm Công Huy, Dương Đức Hoàng Quân và nhiều người khác triển khai kế hoạch đột nhập bắt giữ các đối tượng về hành vi chống đối.
Khi các chiến sĩ đã tiến lên trần nhà đã bị ngã xuống hố sâu 4m, chính Lê Đình Chức và Lê Đình Doanh đã dùng dao nhọn chọc xuống rồi nhiều lần đổ xăng vào hố, châm lửa khiến 3 Công an hy sinh.
Đại diện Viện Kiểm sát một lần nữa khẳng định nhóm bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức (con ông Kình), Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Quốc Tiến là những kẻ chủ mưu cầm đầu, vừa chỉ đạo bị cáo khác lại trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội.
Về vai trò và mức độ phạm tội, VKS nêu rõ, bị cáo Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh là những người tham gia tích cực và trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội.
Đối với bị cáo Lê Đình Công là người chủ trì các cuộc họp từ ngày 6/1, 7/1 và ngày 8/1/2020 tại nhà Lê Đình Kình để kích động, lôi kéo, chống đối, tấn công, lực lượng chức năng và đăng tải clip với nội dung phản động.
“Nếu công an đến sẽ không bắt giữ và không diệt được 300 – 500 người sẽ không nhìn mặt đồng bào cả nước”, trích clip do nhóm của Lê Đình Công thực hiện.
Bị cáo Lê Đình Công cũng thừa nhận là người chế tạo bom xăng, mua lựu đạn, vũ khí gây án. Đồng thời, trong sáng ngày 9/1/2020, Lê Đình Công cũng thừa nhận đã ném bom xăng, lựu đạn vào lực lượng Công an.
Bị cáo đã ăn năn, hối cải, nhưng xét tính chất mức độ phạm tội, vai trò và hậu quả gây ra đặc biệt nghiêm trọng, Viện kiểm sát cho rằng, không thể chấp nhận kháng cáo giảm nhẹ án tử hình của bị cáo này”, đại diện VKS nhấn mạnh.
Liên quan đến bị cáo Lê Đình Chức, phía VKS cho rằng, Chức là con ruột của bị cáo của Lê Đình Kình (người đã chết) trong vụ án đã tham gia họp bàn tại nhà Lê Đình Kình vào tối ngày 8/1/2020 và tiếp nhận chủ trương tấn công lực lượng chức năng vào sáng ngày 9/1/2020.
Đặc biệt, bị cáo Lê Đình Chức thừa nhận đã ném gạch, bom xăng và 1 quả lựu đạn về phía lực lượng Công an, dùng tuýp sắt để ngăn cản lực lượng chức năng khi Công an trấn áp tội phạm.
Theo cơ quan tố tụng, khi nghe thấy có tiếng người rơi xuống hố, bị cáo đã bảo Lê Đình Doanh châm lửa đốt và cùng Doanh gạt chậu xăng xuống hố. VKS cho rằng, tại phiên tòa, bị cáo chưa nhận thức rõ hành vi của mình cũng chưa thành khẩn.
Bị cáo cho rằng, mình không phải là người đổ xăng để gây ra cái chết của 3 chiến sĩ Công an mà đổ cho bị cáo Doanh hoặc một người nào đó.
Tuy nhiên, qua xem xét, phân tích trên các tài liệu cũng như lời khai của các bị cáo có trong hồ sơ cũng như phần thẩm vấn tại phiên tòa thì sẽ VKS nhận thấy, chính bị cáo Lê Đình Chức là người trực tiếp thực hiện hành vi đổ xăng cũng như châm lửa, gây ra hậu quả chết 3 chiến sĩ nên cũng không có căn cứ giảm nhẹ án tử hình cho bị cáo Chức.
Đánh giá hành vi phạm tội của bị cáo Lê Đình Chức là nguyên nhân trực tiếp gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng làm chết 3 chiến sĩ đang thi hành công vụ, VKS cho rằng, mức án tử hình đã thể hiện tính nghiêm minh.
“Hành vi của bị cáo thể hiện tính côn đồ, tàn ác, mất nhân tính và không còn khả năng cải tạo, nên cần thiết phải áp dụng mức hình phạt nghiêm khắc nhất của khung hình phạt, loại bỏ bị cáo (ra khỏi xã hội) để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung”, VKS nhấn mạnh.
Vụ Đồng Tâm: Nghiêm minh với kẻ chủ mưu, khoan hồng với người bị lôi kéo
Xem xét đến bị cáo Lê Đình Doanh, con trai bị cáo Lê Đình Công, cháu bị cáo Lê Đình Kình, VKS đánh giá, Doanh đã có hành vi tham gia họp tại nhà Lê Đình Kình để bàn phương án chống lại lực lượng công an, trực tiếp mua dao bầu, liềm, sau đó đi gắn tuýp sắt. Rạng sáng 9/1/2020, bị cáo đã ném bom xăng, gạch về phía lực lượng Công an.
Cơ quan tố tụng cũng khẳng định, Doanh thực hiện chỉ đạo của Lê Đình Chức, nên đã tiến hành đổ xăng từ can ra chậu, châm lửa và cùng với bị cáo Chức gạt xăng xuống hố nơi có 3 chiến sĩ Công an rơi xuống khiến họ tử vong.
Đại diện Viện Kiểm sát nhấn mạnh thêm rằng, bị cáo Doanh là người có thân nhân xấu, nhiều tiền án, tiền sự với hành vi nguy hiểm, thực hiện hành vi một cách tích cực, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đáng ra phải tuyên phạt tử hình mới đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, xét tổng thể trong vụ án, bị cáo tuổi còn trẻ do bị chi phối bởi Lê Đình Kình.
“Đặc biệt trong vụ án này, bị cáo Lê Đình Công là bố và chú ruột là Lê Đình Chức đều đã bị pháp tuyên phạt mức án tử hình. Do đó, cũng cần phải có tính nhân văn, khoan hồng của luật. Do đó mức án chung thân đối với bị cáo Lê Đình Doanh là đã thể hiện tính nhân văn trong việc xét xử và tuyên án”, đại diện VKS nhấn mạnh.
Kiểm sát viên nêu rõ, tại phiên tòa phúc thẩm thì bị cáo Lê Đình Doanh cũng không có thêm tình tiết giảm nhẹ mới. Do vậy, Viện kiểm sát thấy rằng, mức án chung thân là phù hợp đối với Lê Đình Doanh.
Về phần bị cáo Bùi Viết Hiểu, cơ quan tố tụng nhấn mạnh, đây là người biết rõ nhất vấn đề nguồn gốc đất đai khu vực Đồng Sênh nhưng thay vì giải thích cho bà con lại cố tình xuyên tạc, tụ tập, lăng mạ, bôi nhọ nói xấu, xúc phạm, chống đối lực lượng chức năng.
VKS chỉ rõ, bị cáo Hiểu còn cấu kết với Lê Đình Kình, bàn bạc việc mua lựu đạn và ngày 9/1/2020 đã trực tiếp ném 2 bom xăng. Đại diện Viện Kiểm sát nhấn mạnh, với những hành vi như vậy, mức án 16 năm tù cho bị cáo Hiếu là phù hợp, không có căn cứ giảm nhẹ.
Tương tự như bị cáo Hiểu, Nguyễn Quốc Tiến bị xác định góp tiền bạc và sau đó trực tiếp đi mua 10 quả lựu đạn. Rạng sáng 9/1, bị cáo là người bắn pháo để ra hiệu tấn công cảnh sát, giúp sức cho việc giết người. Cơ quan chức năng cho rằng, bị cáo không có căn cứ giảm nhẹ mới nên không thể thay đổi mức án 13 năm tù.
Kiểm sát viên cũng cho rằng, bị cáo Bùi Thị Nối (sinh năm 1958) là con nuôi Lê Đình Kình, từng kháng cáo xem xét lại toàn bộ bản án nhưng sau khi được giải thích pháp luật đã nhận ra hành vi phạm tội của mình.
Đồng thời, xem xét lời khai từ quá trình điều tra đến nay, bị cáo Nối đều thừa nhận cùng một số người khác thực hành tích cực việc tấn công lực lượng chức năng bằng gạch đá, bom xăng, dao nên VKS cho rằng đã thỏa mãn tội “Chống người thi hành công vụ”. Do đó, mức án 6 năm tù được tuyên cho bị cáo Nối là phù hợp, không có căn cứ giảm nhẹ.
Kết luận về vụ Đồng Tâm, theo đại diện VKS, đây là vụ án “Giết người”, “Chống người thi hành công vụ” đặc biệt nghiêm trọng.
Hành vi của các bị cáo đặc biệt nguy hiểm, bất chấp pháp luật, coi thường tính mạng, sức khỏe của người khác, hành vi phạm tội có tổ chức, cách thức thực hiện tội phạm dã man, hậu quả là 3 chiến sĩ công an đang làm nhiệm vụ đã hy sinh.
“Bản án sơ thẩm đã tuyên đúng pháp luật, nghiêm minh với những kẻ chủ mưu cầm đầu và khoan hồng cho những người bị lôi kéo xúi giục”, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định và đề nghị cấp phúc thẩm giữ nguyên án, bác kháng cáo của 6 bị cáo trên.
Sau phần trình bày quan điểm của phía VKSNS Cấp cao Hà Nội, phiên tòa phúc thẩm 6 bị cáo trong vụ án Đồng Tâm chuyển sang phần tranh luận.