Ngày 14/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT), Bộ Công an ban hành kết luận điều tra vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại UBND TP Hà Nội và các đơn vị liên quan.
Cơ quan điều tra cũng đã chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đề nghị truy tố các bị can: Nguyễn Đức Chung, nguyên Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội; Võ Tiến Hùng, nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội và Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Arktic.
Theo tài liệu điều tra, Hà Nội có kế hoạch nhiệm vụ và các giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường bức xúc trên địa bàn. Cơ quan chức năng thành phố đã có nhiều chương trình thử nghiệm xử lý ô nhiễm nước sông, mương, hồ trên địa bàn thành phố.
Năm 2016, ông Nguyễn Đức Chung kết luận và ra văn bản chỉ đạo mua chế phẩm Redoxy 3C trực tiếp từ hãng Watch Water GmbH. Tuy nhiên, sau đó, ông Chung lại chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua Redoxy 3C từ Công ty Arktic thay vì mua trực tiếp từ Watch Water GmbH.
Tháng 5/2016, ông Nguyễn Đức Chung đã cử đoàn công tác sang Đức để làm việc, đàm phán, đặt hàng với Watch Water GmbH và quyết định lựa chọn chế phẩm Redoxy 3C. Ông Chung sau đó đã yêu cầu dừng việc xử lý ô nhiễm nước hồ theo công nghệ cũ khi chưa thực hiện thử nghiệm và chưa có cơ quan có thẩm quyền đánh giá tính hiệu quả của chế phẩm Redoxy 3C.
Cựu Chủ tịch Hà Nội chỉ đạo mua hóa chất giúp công ty gia đình trục lợi 36 tỷ
Về động cơ thực hiện hành vi phạm tội của ông Chung, theo kết luận điều tra, Công ty Arktic do bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa (vợ bị can Chung) bỏ 100% vốn (5 tỷ đồng) và làm thủ tục thành lập lấy tên con trai (Nguyễn Đức Hạnh) tham gia đứng tên trong Giấy đăng ký kinh doanh. Sau đó, bà Hoa nhờ bà Nguyễn Thị Bích Hằng đứng tên sở hữu 40% vốn điều lệ thay cho gia đình bị can Chung, còn bị can Nguyễn Trường Giang đứng tên sở hữu 60% vốn điều lệ.
Dưới sự chỉ đạo của cựu Chủ tịch Hà Nội, Công ty Arktic được độc quyền phân phối chế phẩm Redoxy 3C. Cơ quan điều tra cho biết, từ năm 2016 đến 2019, Arktic đã ký 15 hợp đồng bán tổng cộng 489 tấn chế phẩm làm sạch nước cho Công ty Thoát nước Hà Nội; mua lượng chế phẩm này từ hãng Watch Water GmbH với giá 115 tỷ đồng sau đó bán lại với giá 151 tỷ đồng, hưởng khoản lợi nhuận gộp không chính đáng số tiền hơn 36 tỷ đồng.
Ngoài ra, ông Nguyễn Đức Chung yêu cầu bị can Giang lấy số tiền lợi nhuận từ Công ty Arktic tặng quà, tài trợ cho một số cơ quan, tổ chức nhằm đánh bóng hình ảnh, tên tuổi, phục vụ mục đích cá nhân của bị can Chung (Bệnh viện Xanh Pôn; Ban quản lý phố cổ Hà Nội; Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ba Đình; UBND tỉnh Sơn La; Bộ tư lệnh Thủ đô; Trường mầm non Yển Khê, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ; Trường Đại học FPT).
Cơ quan điều tra xác định, ông Nguyễn Đức Chung là người chủ mưu trong việc dừng sử dụng hóa chất cũ để mua hóa chất mới; chỉ đạo bằng văn bản tiêu thụ độc quyền chế phẩm Redoxy 3C; chỉ đạo bằng văn bản tiêu thụ độc quyền chế phẩm Redoxy 3C đã được hãng Watch Water GmbH đồng ý bán với giá 8,5 Euro/1 kg, mang lại lợi ích cho thành phố.
Tuy nhiên, cựu Chủ tịch Hà Nội lại chỉ đạo miệng ông Võ Tiến Hùng làm trái pháp luật mua qua Công ty Arktic (với giá 295.000 đồng/1 kg đến 326.000 đồng/1 kg), mang lại lợi ích không chính đáng cho Công ty Arktic (gia đình bị can Chung sở hữu 40% vốn điều lệ); can thiệp việc tạm ứng, thanh tra, tạo thuận lợi, bao che trong việc Công ty Arktic mua, bán chế phẩm Redoxy 3C.
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, ép buộc cấp dưới để che giấu hành vi phạm tội
Cơ quan CSĐT cho hay, khi báo chí phản ánh việc gia đình bị can Nguyễn Đức Chung có liên quan đến việc mua, bán chế phẩm Redoxy 3C, ông Chung đã chỉ đạo ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND thành phố ký quyết định thành lập đoàn thanh tra toàn diện việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C để xử lý ô nhiễm nước các hồ trên địa bàn thành phố.
Trong quá trình Thanh tra thành phố đang tiến hành thanh tra và xác định có một số sai phạm thì bị can Chung đã nhiều lần tổ chức họp, chỉ đạo, định hướng cơ quan thanh tra kết luận theo hướng không có sai phạm. Bản thân ông Chung thừa nhận đã phát biểu, đưa thông tin không chính xác và can thiệp, gây sức ép, đe dọa, đồng thời đã chỉ đạo Chánh Thanh tra thành phố và đoàn thanh tra liên ngành phải ban hành kết luận thanh tra theo hướng không có sai phạm.
“Hành vi phạm tội của bị can Nguyễn Đức Chung là dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt (chỉ đạo miệng trái với chỉ đạo bằng văn bản), hợp thức hóa hồ sơ pháp lý, đổ tội cho người khác, lợi dụng chức vụ, quyền hạn ép buộc cấp dưới nhằm che giấu hành vi phạm tội”, Cơ quan CSĐT nhấn mạnh.
Bộ Công an đánh giá, hành vi của bị can Nguyễn Đức Chung ngoài việc gây thiệt hại cho UBND TP Hà Nội để vụ lợi cho công ty gia đình còn ảnh hưởng đến hoạt động đúng đắn của tổ chức, cá nhân, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, hình ảnh của UBND TP, của người đứng đầu thành phố. Vì vậy, Cơ quan CSĐT đề nghị các cơ quan truy tố, xét xử xem xét xác định các tình tiết tăng nặng theo quy định của pháp luật đối với bị can Nguyễn Đức Chung trong quá trình truy tố, xét xử.
Trong vụ án này, bị can Nguyễn Trường Giang được xác định cùng bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa mua bán phần vốn góp của Công ty Arktic lòng vòng, không rõ ràng để che giấu hành vi phạm tội của cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội. Bên cạnh đó, bị can Võ Tiến Hùng bị xác định thực hiện chỉ đạo miệng của ông Nguyễn Đức Chung thay vì làm theo chỉ đạo trong văn bản khi ký 15 hợp đồng mua chế phẩn Redoxy 3C, gây thiệt hại 36,1 tỷ đồng.
Bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa được xác định có hành vi làm giả hồ sơ thành lập, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty Arktic. Tuy nhiên, bà Hoa không tham gia điều hành doanh nghiệp này nên các vi phạm của bà chưa đến mức xử lý trách nhiệm hình sự.