Ông Lê Việt Trường, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho rằng, lần đầu tiên những vi phạm lớn như thế được phát hiện ở lực lượng Cảnh sát Biển. Đây là việc vô cùng đau xót và nghiêm trọng.
Loạt tướng lĩnh Cảnh sát Biển Việt Nam ‘nhúng chàm’
Như Sputnik đã đưa tin, nguyên một loạt tướng lĩnh cùng loạt sĩ quan cấp tá, lãnh đạo cấp cao lực lượng Cảnh sát Biển (CSB) Việt Nam bị kỷ luật và đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật.
Tại các diễn đàn bàn về tin tức quân sự, quốc phòng, an ninh của Việt Nam, nhiều ý kiến, bình luận cho rằng, đây là ‘cuộc thay máu’ nguyên dàn lãnh đạo lực lượng Cảnh sát Biển (CSB) – đau, nhưng phải làm, vì đây chính là lực lượng vũ trang, đại diện quan trọng, quyết định lớn đến chất lượng bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Như ngày qua chúng tôi đã thông tin, thông cáo báo chí về Kỳ họp thứ 7, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kỷ luật và đề nghị kỷ luật loạt sĩ quan Quân đội, trong đó phần lớn là chỉ huy cấp cao lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam.
Theo đó, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Cảnh sát Biển Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020 cùng một số cán bộ Đảng viên liên quan.
Cụ thể, Ban Thường vụ Đảng ủy Cảnh sát Biển Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020 đã vi phạm nguyên tắc, quy chế làm việc, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát.
“Những sai phạm nghiêm trọng trên khiến Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển và nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ, lãnh đạo chủ chốt Bộ Tư lệnh và lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị trực thuộc thiếu tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống”, Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận.
Căn cứ vào nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm, căn cứ quy định của Đảng về xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm, cơ quan này đã quyết định thi hành kỷ luật nhiều cựu lãnh đạo thuộc Ban Thường vụ Đảng ủy CSB Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật Cảnh cáo đồng chí Trung tướng Nguyễn Quang Đạm, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam.
Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Đảng uỷ viên, Phó Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam bị cách hết tất cả các chức vụ trong Đảng.
Thiếu tướng Ngô Bình Minh, Đảng ủy viên Cảnh sát Biển Việt Nam, Phó Bí thư Đảng uỷ, Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 1 bị Khiển trách.
Có hai đồng chí bị khai trừ ra khỏi Đảng gồm Đại tá Phùng Danh Thoại, Đảng uỷ viên, Bí thư Chi bộ, Trưởng Phòng Xăng dầu, Cục Hậu cần, Thiếu tá Lưu Thế Đức, Đảng ủy viên, Phó Đoàn trưởng Đoàn Trinh sát số 2.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương nêu rõ, Ban Thường vụ Đảng ủy Cảnh sát Biển Việt Nam nhiệm kỳ qua cũng đã vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy định của Bộ Quốc phòng.
Cụ thể là có liên quan trong công tác quản lý, sử dụng tài chính, thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm vật tư, trang bị kỹ thuật và trong đấu tranh phòng, chống buôn lậu, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn trên biển.
“Những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, tổn hại uy tín của tổ chức đảng và Quân đội, gây bức xúc trong cán bộ, chiến sĩ”, Ủy ban Kiểm tra Trung ương nêu rõ.
Tiếp tục đề nghị kỷ luật 9 tướng lĩnh Cảnh sát Biển Việt Nam
Cùng với việc thông qua quyết định kỷ luật loạt Trung tướng Nguyễn Quang Đạm cùng các cựu lãnh đạo, sĩ quan chỉ huy cấp cao nêu trên vì những vi phạm “rất nghiêm trọng”, “gây thiệt hại lớn”, “tổn hại uy tín Quân đội, Bộ Quốc phòng”, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đề nghị Ban Bí thư xem xét kỷ luật 9 tướng lĩnh CSB.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật Ban Thường vụ Đảng ủy Cảnh sát Biển Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020.
Cụ thể, Trung tướng Nguyễn Văn Sơn, Phó Bí thư Đảng ủy, người đang là Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam cũng bị đề nghị kỷ luật.
Ngoài tướng Sơn, còn có Trung tướng Hoàng Văn Đồng, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chính ủy; Thiếu tướng Doãn Bảo Quyết, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng uỷ, Phó Chính uỷ; Thiếu tướng Phạm Kim Hậu, Phó Tư lệnh - Tham mưu trưởng; Thiếu tướng Trần Văn Nam, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tư lệnh; Thiếu tướng Bùi Trung Dũng, nguyên Đảng uỷ viên, nguyên Phó Tư lệnh cũng bị đề nghị xem xét, kỷ luật.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng kiến nghị Ban Bí thư kỷ luật Thiếu tướng Đào Hồng Nghiệp, Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 2; Thiếu tướng Lê Xuân Thanh, Phó Bí thư Đảng uỷ, Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 3; Thiếu tướng Lê Văn Minh, Phó Bí thư Đảng uỷ, Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 4.
Chưa bao giờ có cuộc chấn chỉnh, làm trong sạch đội ngũ Đảng viên, lãnh đạo, chỉ huy trong lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam lớn đến thế.
Điều này cho thấy quyết tâm chống tham nhũng, tiêu cực, quyết tâm phòng ngừa “những hậu quả lớn hơn” và “trị bệnh cứu người” trong kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong toàn Quân đội cũng như bộ máy của Đảng.
“Tổn hại uy tín quân đội và hình ảnh quốc gia”
Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, đồng chí Lê Việt Trường đánh giá, sai phạm của lực lượng Cảnh sát Biển là cực kỳ nghiêm trọng, không chỉ tổn hại đến úy tín quân đội mà còn cả hình ảnh quốc gia của Việt Nam.
“Khi lực lượng Cảnh sát biển để xảy ra chuyện lớn như vậy thì không chỉ ảnh hưởng ghê gớm đến uy tín của Quân đội Nhân dân Việt Nam mà còn ảnh hướng đến uy tín quốc gia”, ông Lê Việt Trường nhấn mạnh.
Theo chuyên gia, đây là bài học rất lớn bởi lực lượng Cảnh sát biển là lực lượng thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân quản lý hơn 1 triệu km2 biển, một phần về quyền chủ quyền, quyền tái phán quốc gia của Việt Nam.
Ông Trường đánh giá việc Ủy ban Kiểm tra Trung ương vừa kỷ luật và đề nghị kỷ luật một loạt tướng lĩnh cấp cao lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam như nêu tại thông báo kỳ họp thứ 7 vừa qua “là việc làm rất cần thiết và kịp thời”.
“Điều này một lần nữa cho dư luận thấy được không có "vùng cấm" trong đấu tranh xử lý vi phạm, như quan điểm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã khẳng định”, ông Lê Việt Trường nói.
Ông Trường nhắc lại hoàn cảnh lịch sử và vai trò của Cảnh sát biển Việt Nam khi vừa ra đời cũng đã được lực lượng Cảnh sát biển thế giới kết nạp, mời tham gia các cơ chế song phương và đa phương.
Do đó, lực lượng Cảnh sát biển không chỉ duy trì việc tuân thủ pháp luật Việt Nam trên biển mà còn cả các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Cảnh sát biển là lực lượng chấp pháp trên biển, tham gia bảo vệ độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc mà lại yếu kém, nhiều khuyết điểm từ người đứng đầu, để xảy ra những chuyện tày trời như vậy thì đây là những sai phạm cực kỳ nghiệm trọng và cần thiết phải xử lý.
Theo vị chuyên gia chia sẻ với VTC, nếu như trước kia, một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực quốc phòng, an ninh thông thường nhiều người cho rằng “nhạy cảm”, có nhiều yếu tố đòi hỏi cần thiết phải có cách thức riêng, thì hiện nay chúng ta thấy lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại trừ những nội dung, kế hoạch, phương án thuộc phạm vi tuyệt mật, tối mật theo quy định của pháp luật, các hoạt động còn lại đều phải tuân thủ quy định chung của Nhà nước.
“Tôi cho rằng Uỷ ban Kiểm tra Trung ương lần này xem xét, kết luận kỷ luật cũng như đề nghị kỷ luật một loạt vị giữ các chức vụ cao nhất của Cảnh sát biển Việt Nam là rất cần thiết, để bảo đảm không có "vùng cấm", làm trong sạch lực lượng, ngay cả những lực lượng có tính chất, môi trường đặc thù như Cảnh sát biển Việt Nam”, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh nêu rõ.
Đề cập sâu hơn về môi trường hoạt động đặc biệt – đặc thù trên biển của lực lượng Cảnh sát Biển, ông Trường cho rằng, vì “đặc thù” nên phải tăng cường các biện pháp giám sát, kiểm tra thực hiện quy định của pháp luật Nhà nước để tránh xảy ra sai phạm.
“Không thể chỉ phụ thuộc vào sự trung thực và bản lĩnh của người cán bộ, đảng viên và người đứng đầu”, ông Lê Việt Trường thẳng thắn.
Vị nguyên lãnh đạo lý giải, vì môi trường quá đặc thù, trọng trách lớn phạm vi hoạt động rộng, nếu không có phương thức để tiến hành thanh tra, kiểm tra, giám sát thì rất khó để quản lý và giữ được cán bộ, chiến sĩ, rất khó để bảo đảm họ thực thi công vụ đúng pháp luật mà không để xảy ra chuyện này chuyện kia hoặc có sai phạm.
“Vụ việc vô cùng đau xót và nghiêm trọng”
Ông Trường chia sẻ, khi mới thành lập lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam, ông là một trong những người đầu tiên giúp việc cho Uỷ ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội khoá IX, thẩm tra pháp lệnh Cảnh sát biển để thành lập lực lượng.
Nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhấn mạnh, tất cả đều đặt rất nhiều hy vọng, niềm tin vào lực lượng Cảnh sát Biển để tăng cường lực lượng chấp pháp trên biển của Việt Nam.
Theo ông, mới đầu, Cảnh sát Biển còn thuộc thành phần của Hải quân, khi còn khó khăn về lực lượng, phương tiện cũng như con người. Sau đó khi lực lượng này tương đối phát triển, có thể đảm đương được sức mạnh của mình thì họ được chuyển về trực thuộc trực tiếp Bộ Quốc phòng, không còn dưới sự quản lý của Hải quân nữa.
“Lực lượng Hải quân là lực lượng vũ trang được sử dụng vào vấn đề khác. Khi xử lý vấn đề trên biển mang tính chất dân sự hay hình sự hành chính thì phải có lực lượng chấp pháp theo thông lệ quốc tế”, ông Trường lý giải.
Vị nguyên lãnh đạo cũng nhấn mạnh, khi thành lập lực lượng Cảnh sát biển, Nhà nước đã giao họ trọng trách rất lớn cùng “với kỳ vọng và tin tưởng rất nhiều”.
Tuy nhiên, ông Lê Việt Trường cũng chỉ rõ thực tễ, việc giao và tin tưởng là một chuyện, vấn đề là phải kiểm tra, giám sát. Chúng ta thấy Cảnh sát biển là lực lượng có tuổi đời chưa nhiều, chỉ mới được thành lập từ năm 1998 mà đến nay đã phải kỷ luật đội ngũ cán bộ lớn đến thế.
Ông Trường nhấn mạnh, việc phải kỷ luật số lượng cán bộ lớn trong một thời gian rất ngắn với một lực lượng tuổi đời chưa nhiều như Cảnh sát biển thì “đây là việc vô cùng đau xót và nghiêm trọng”.
“Đây là lần đầu tiên những vi phạm lớn như thế này được phát hiện ở lực lượng cảnh sát biển, tôi cho rằng công tác thanh kiểm tra ở một giai đoạn dài có thể hơi lỏng lẻo”, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh khẳng định.
Ông Trường đánh giá, Cảnh sát biển là lực lượng chấp pháp trên biển. Cảnh sát biển không trực tiếp làm kinh tế mà tham gia, phối hợp cùng các lực lượng Hải quân, Biên phòng… để làm tấm lá chắn để bảo về kinh tế biển, chống buôn lậu, chống gian lận thương mại.
“Thông báo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương không nêu chi tiết, cụ thể vụ việc nhưng tôi cho rằng rất có thể ở đây là họ đã vô tình hay hữu ý bỏ qua, lờ đi chuyện buôn lậu trên biển, để xảy ra gian lận thương mại mà không xử lý”, chuyên gia nêu khả năng.
Cùng với đó, Cảnh sát biển sử dụng lượng tài sản nhà nước giao có giá trị rất lớn bao gồm tàu và xăng dầu.
“Tàu thì có thể họ không dám làm gì nhưng lượng xăng dầu tiêu thụ hàng năm là vô cùng lớn, nếu không cẩn thận sẽ có chuyện không trong sáng trong tiêu thụ”, ông Trường cho biết.
Theo nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, lực lượng Cảnh sát biển không có công ty để làm kinh tế nhưng sai phạm của họ sẽ liên quan đến thuế, buôn lậu, gian lận thương mại làm hại đến nền kinh tế và có thể sử dụng xăng dầu không hợp lý làm thất thoát xăng dầu, tài sản của nhà nước.
“Cả những vi phạm về kinh tế, việc kiếm tiền quá dễ tất nhiên cũng sẽ kéo theo những vi phạm về đạo đức lối sống”, vị chuyên gia nhấn mạnh.
Bài học từ vụ kỷ luật hàng loạt lãnh đạo cấp cao Cảnh sát Biển Việt Nam
Theo ông Lê Việt Trường, Bộ Quốc phòng khi đã trực tiếp quản lý lực lượng Cảnh sát Biển thì sẽ có giải pháp dứt khoát.
Ông dẫn chứng như về giám sát quản lý xăng dầu, tất nhiên không thể nào khi tàu Cảnh sát biển ra khơi lại có tàu khác đi theo để giám sát, nhưng có thể gắn thiết bị giám sát hành trình để biết được tàu đó đi bao nhiều km, từ đó sẽ tính toán được tiêu thụ bấy nhiêu xăng dầu.
Cùng với đó, lịch trình để ra lệnh cho tàu đi hoạt động phải được phê duyệt bởi cấp trên.
“Trừ những việc đột xuất được Chính phủ, Bộ Quốc phòng giao thì việc hoạt động phải theo kế hoạch, lịch trình hàng năm và phải được Bộ Quốc phòng phê duyệt”, ông Trường lưu ý.
Theo chuyên gia, cần giám sát hành trình đi kèm với lịch trình cụ thể để quản lý hoạt động trên thực tế của các tàu như thế nào, đi những đâu, tiêu thụ ra sao, chứ để tự lên kế hoạch, tự thống kê số lượng xăng dầu tiêu thụ thì vô cùng lỏng lẻo.
“Việc cơ quan quản lý không chặt chẽ cũng tạo cơ hội cho họ làm sai và làm hỏng cán bộ”, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh khẳng định.
Nguyên ĐBQH Trần Ngọc Vinh cho rằng, những cán bộ lãnh đạo Cảnh sát Biển dù chỉ trong thời điểm nào đó không giữ được bản lĩnh, tính chất của người lính, mắc vi phạm, khuyết điểm, thì cũng phải xử lý kỷ luật, nhất là kho Đảng, Nhà nước đang chống tham nhũng quyết liệt.
“Các cựu lãnh đạo Cảnh sát biển dù được trưởng thành trong môi trường kỷ luật quân đội nhưng vẫn mắc sai phạm thì cần xử lý nghiêm để làm gương cho các đơn vị khác trong quân đội”, ông Vinh nói.
Ông Lê Việt Trường cho rằng, công tác giáo dục con người là quan trọng nhất. Đối với lực lượng Cảnh sát biển, từ vụ việc này có thể thấy việc rèn luyện đội ngũ cán bộ phải kết hợp thanh tra kiểm tra.
Ông Trường nhấn mạnh việc kết hợp giáo dục con người với các biện pháp kỹ thuật để có thể quản lý tốt, bảo đảm họ hoàn thành chức năng nhiệm vụ.
Như đã thấy, trên biển, chỉ một mình lực lượng Cảnh sát biển làm chức năng chấp pháp về mặt quản lý hành chính, không thể dùng Hải quân, Biên phòng và các lực lượng khác.
Ở trong môi trường như vậy, với điều kiện cuộc sống hiện tại thì cần phải giám sát, ràng buộc để “không thể” và “khống dám” vi phạm, còn để “không muốn” thì phải đảm bảo đời sống của họ phải cao.
“Chúng ta đã xây dựng ra họ, đào tạo, rèn luyện bồi dưỡng họ, củng cố phát triển và trao cho họ trong tay rất nhiều tài sản của nhà nước, phải giáo dục làm sao để đảm bảo lực lượng này có phẩm chất chính trị, lòng trung thành tuyệt đối”, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội nhấn mạnh.
Như Sputnik Việt Nam đã thông tin, chiều 1/10, Ban Bí thư, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã quyết định Thi hành kỷ luật Ban Thường vụ Đảng uỷ Cảnh sát biển nhiệm kỳ 2015 - 2020 bằng hình thức Cảnh cáo.
Ban Bí thư thi hành kỷ luật bằng hình thức Khai trừ ra khỏi Đảng đối với Thiếu tướng Lê Xuân Thanh và Thiếu tướng Lê Văn Minh.
Ngoài ra, Ban Bí thư cũng quyết định cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với Trung tướng Nguyễn Văn Sơn, Trung tướng Hoàng Văn Đồng, Thiếu tướng Doãn Bảo Quyết, Thiếu tướng Bùi Trung Dũng, Thiếu tướng Phạm Kim Hậu, Thiếu tướng Trần Văn Nam, Thiếu tướng Đào Hồng Nghiệp.