Nguyên dàn lãnh đạo VEAM bị đề nghị truy tố, có ký ‘chui’ với công ty Trung Quốc

Đồng thời, sau 2 lần điều tra bổ sung, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an vẫn giữ nguyên quan điểm đề nghị truy tố bị can Trần Ngọc Hà, cựu Chủ tịch VEAM cùng nhiều đồng phạm gây thất thoát hàng trăm tỷ tiền của Nhà nước.

C03 xác định lãnh đạo VEAM ký ‘chui’ thỏa thuận với công ty của Trung Quốc, cá nhân ông Trần Ngọc Hà quanh co, chối tội, không thành khẩn.

Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an (C03) đã ban hành kết luận điều tra bổ sung vụ án gây thiệt hại, lãng phí tài sản Nhà nước hàng trăm tỷ tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) cùng các đơn vị liên quan.

Cụ thể, C03 đã có kết luận điều tra bổ sung lần hai vụ án“Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra ở VEAM, Công ty Cổ phần thương mại vận tải VEAM (Vetranco) cùng một số doanh nghiệp khác.

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an cũng chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đề nghị truy tố 17 bị can liên quan vụ án xảy ra tại VEAM này.

Được biết, tại bản kết luận điều tra bổ sung lần một – hôm 22/7/2021, Cơ quan Cảnh sát Điều tra C03 Bộ Công an đề nghị truy tố 7 bị can.

Tại bản án kết luận điều tra bổ sung lần 2 này (4/10/2021), C03 đề nghị truy tố 17 người.

Theo đó, các bị can bị đề nghị truy tố trong vụ án này là Trần Ngọc Hà (nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên, nguyên Tổng Giám đốc VEAM); Lâm Chí Quang (nguyên Tổng Giám đốc VEAM); Vũ Quang Tâm và Vũ Từ Công (đều từng giữ chức Phó Tổng Giám đốc VEAM; Nguyễn Mạnh Chung (Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Máy kéo nông nghiệp); Đào Quốc Việt (cựu Giám đốc Công ty Cổ phần vận tải thương mại VEAM); Trần Quang Tiến (Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Đại Nam) cùng bị đề nghị truy tố về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, theo điều 219 bộ luật Hình sự 2015.

Cùng với đó, C03 cũng đề nghị truy tố C03 đề nghị truy tố thêm các bị can gồm: Nguyễn Văn Khôi (thành viên Hội đồng thành viên, nguyên Trưởng ban Ban Kiểm soát VEAM); Ngô Văn Tuyển (nguyên Phó Tổng Giám đốc, thành viên Hội đồng quản trị VEAM); Bùi Quốc Việt (nguyên Trưởng phòng Phòng Thị trường kinh doanh VEAM); Ngô Văn Thịu (Phó Trưởng phòng Phòng Thị trường kinh doanh VEAM); Nguyễn Thị Thu Hương (nguyên Giám đốc VETRANCO); Trần Thanh Thủy (nguyên Trưởng phòng Phòng kế toán VETRANCO); Nguyễn Minh Tùng (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Bách Việt); Lương Xuân Trường (Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thép Minh Quang); Trần Anh Sơn (nguyên Kế toán Trưởng, phụ trách quản trị VEAM); Hoàng Văn Lẫm (nguyên Phó phòng Phòng Tài chính kế toán VEAM) về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, theo Điều 285 Bộ Luật Hình sự 1999.

Như Sputnik đã thông tin, vụ án xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), Công ty Cổ phần Thương mại vận tải VEAM (VETRANCO) và một số doanh nghiệp liên quan được Bộ Công an khởi tố điều tra từ tháng 8/2019, đến nay, đã qua hai lần điều tra bổ sung.

Theo kết luận điều tra của cơ quan Công an, ban đầu, Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) hoạt động theo mô hình tổng công ty nhà nước.

Đến năm 2010, VEAM chuyển sang hình thức công ty mẹ - công ty con theo quyết định của Bộ Công Thương, với 25 công ty con và đơn vị thành viên liên quan.

Năm 2017, VEAM hoạt động theo mô hình công ty cổ phần với vốn điều lệ 13.288 tỷ đồng, trong đó vốn Nhà nước chiếm hơn 88%. Riêng Công ty Cổ phần Vận tải và Thương mại (VETRANCO) là công ty con của VEAM. Trong hơn 12,5 tỷ đồng vốn điều lệ ở công ty này, VEAM chiếm 51%.

Trong giai đoạn 2011 - 2014, ông Trần Ngọc Hà giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên, từ 2015 - 2019 giữ chức vụ Tổng Giám đốc VEAM, là người giữ vai trò chính, quyết định các công việc điều hành của VEAM.

Là người điều hành hoạt động hàng ngày của VEAM, nhưng ông Hà đã thực hiện không đúng các quyền và nghĩa vụ được giao, buông lỏng quản lý, quyết định những chủ trương, chiến lược hoạt động của VEAM không đúng các quy định pháp luật, gây thất thoát tài sản nhà nước. Theo đó, ông Trần Ngọc Hà cùng cựu lãnh đạo VEAM đã để xảy ra nhiều sai phạm lớn dẫn đến bị xử lý hình sự.

Cụ thể, kết luận điều tra nêu rõ, từ năm 2007 đến 2013, Tổng Giám đốc VEAM qua các thời kỳ đã có 7 lần bảo lãnh cho VETRANCO vay tiền tại các ngân hàng, ký hợp đồng thương mại và cho VETRANCO vay tiền theo hạn mức trái quy định để ký các hợp đồng kinh doanh mua bán hàng hóa. Từ đó VETRANCO mang hồ sơ đi vay tiền tại các ngân hàng.

Cơ quan điều tra xác định, tổng giá trị bảo lãnh được tính tại các văn bản là 193 tỷ đồng. Việc bảo lãnh cho công ty con vay ngân hàng trái quy định của VEAM đã gây thiệt hại hơn 75,28 tỷ đồng.

Theo hồ sơ vụ án, bị can Trần Ngọc Hà với tư cách là Chủ tịch Hội đồng thành viên buộc phải biết về việc VEAM bảo lãnh cho VETRANCO vay ngân hàng trái quy định, tuy nhiên, ông Hà vẫn để hai thuộc cấp là Lâm Chí Quang và Vũ Từ Công thực hiện hành hành vi sai phạm, gây thiệt hại cho Nhà nước.

Nhằm chuyển tiền cho vay, Vetranco đã ký 12 hợp đồng mua hàng khống và đề nghị VEAM làm trung gian ký ba hợp đồng.

Tiếp đó, Vetranco đã ký 15 hợp đồng bán hàng trả chậm cho nhóm công ty của bị can Trần Quang Tiến để hợp thức hóa việc cho vay tiền.

Các bị can bị cáo buộc tạo hợp đồng khống, ký lòng vòng để thực hiện các hành vi phạm tội. Loạt công ty của bị can Tiến sau đó dừng hoạt động, không còn tài sản và không thể trả tiền cho Vetranco, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 183 tỷ đồng.

Tại cơ quan điều tra, bị can Trần Quang Tiến khai do có mối quan hệ với lãnh đạo VEAM nên dùng các công ty do mình sở hữu để ký hợp đồng mua hàng hoá trả chậm.

Tuy nhiên, vì kinh doanh thua lỗ cùng với áp lực trả lãi ngân hàng và xã hội đen, vốn của các công ty mất dần. Để có tiền tiếp tục kinh doanh, Tiến đã thoả thuận với giám đốc Vetranco để lập hợp đồng mua bán khống.

Cơ quan điều tra xác định bản chất của việc mua bán hàng hoá lòng vòng này là để luân chuyển ngược dòng tiền để Tiến vay tiền của Vetranco trong 90 ngày.

Tiếp đó, lãnh đạo VEAM còn bị xác định đã thực hiện dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung trái quy định.

Ông Trần Ngọc Hà đồng ý mua bản quyền sản xuất và nắm thông số kỹ thuật của hai loại máy kéo với mức đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng khi chưa được lãnh đạo Bộ Công Thương phê duyệt.

Lãnh đạo VEAM sau đó chuyển 2,5 triệu USD tiền thanh toán cho đối tác. Số tiền này xấp xỉ 56 tỷ đồng, cũng được Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an xác định là gây thiệt hại cho Nhà nước.

Ngoài ra, lãnh đạo của VEAM còn bị cáo buộc quyết định chủ trương đầu tư số tiền 400.000 USD để phát triển sản phẩm mới không đúng quy định pháp luật gây thiệt hại gần 10 tỷ đồng.

Cụ thể, C03 xác định VEAM đã ký 2 thoả thuận với Công ty của Trung Quốc để phát triển ôtô tay lái bên phải rồi xuất khẩu sang thị trường Sri Lanka. C03 cũng nêu đích danh ông Trần Ngọc Hà ra quyết định về việc này khi chưa có nghị quyết của Hội đồng thành viên VEAM.

Cựu Chủ tịch VEAM Trần Ngọc Hà cũng ký biên bản ghi nhớ giữa Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam với đối tác T-KING Trung Quốc và trực tiếp ký lệnh yêu cầu chuyển 200.000 USD cho đơn vị này.

Hành vi của ông Hà cùng các đồng phạm thuộc cấp bị cáo buộc gây thiệt hại hơn 9 tỷ đồng.

Trong vụ án này, cơ quan chức năng đánh giá ông Hà có thái độ khai báo chống đối, không thành khẩn, quanh co chối tội dù bản thân là người đứng đầu.