Chuyên gia cho rằng, lượng kiều hối tăng trưởng tích cực bất chấp Covid-19 hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế Việt Nam, nhất là giúp ổn định nguồn cung ngoại tệ.
Kiều hối về Việt Nam tăng mạnh, đứng thứ 8 thế giới
Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới World Bank (WB), phối hợp với Tổ chức hợp tác quốc tế về người di cư KNOMAD nhận định, Việt Nam sẽ đón lượng kiều hối dồi dào bất chấp ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.
Cụ thể, theo báo cáo mới cập nhật của WB và KNOMAD, lượng kiều hối dự báo về Việt Nam năm nay có thể đạt khoảng 18,1 tỷ USD, đứng thứ 8 thế giới và thứ ba ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Như Sputnik đã thông tin, trước đó, trong năm 2020, lượng kiều hối về Việt Nam cũng duy trì ở mức cao, đạt 17,2 tỷ USD, xếp hạng thứ 11 toàn cầu.
Theo nhiều chuyên gia, sự chuyển dịch của dòng vốn đầu tư cũng đang diễn ra trong lĩnh vực kiều hối. Năm 2020 báo cáo cập nhật dữ liệu đã được Ngân hàng Thế giới điều chỉnh tại Việt Nam từ mức 15,7 tỷ USD lên 17,2 tỷ USD.
Với lượng kiều hối chảy về tương đương 5% GDP năm 2020, Việt Nam là quốc gia nằm trong nhóm 10 nước tại Đông Á - Thái Bình Dương có tỷ trọng kiều hối trên GDP cao nhất.
Cũng chính từ đà tăng năm 2020, nhiều chuyên gia nhận định lượng kiều hối đổ về trong nước sẽ tăng mạnh trong năm 2021. Theo đó, trong bối cảnh các kênh đầu tư truyền thống như vàng, trái phiếu tăng nhưng còn tính ổn định chưa cao, việc đầu tư ra nước ngoài khó khăn. Tuy nhiên, thị trường bất động sản vẫn duy trì được mức tăng trưởng bất chấp dịch bệnh. Giới quan sát cho rằng, đây chính là những cơ sở để dòng kiều hối quay trở lại Việt Nam dồi dào hơn.
Muốn kinh tế phục hồi, cần tạo điều kiện cho dòng kiều hối về nước dễ dàng
Báo cáo từ WB và KNOMAD cũng cho thấy, tổng kiều hối về các quốc gia thu nhập thấp và trung bình sẽ tăng 7,3%, lên mức 589 tỷ USD trong năm 2021.
Các chuyên gia cũng nhận xét, hiện trạng phục hồi này cao hơn mức ước tính trước đó và duy trì xu thế vững chắc của năm 2020, khi kiều hối chỉ giảm 1,7% dù đại dịch Covid-19 đẩy nền kinh tế thế giới suy thoái nghiêm trọng.
Theo báo cáo mới, kiều hối tăng mạnh tại hầu hết các khu vực trên thế giới. Trong đó, ở khu vực Mỹ Latinh và Caribe, dòng kiều hối tăng 21,6%, mức tăng 9,7% được ghi nhận tại Trung Đông và Bắc Phi, 8% tại Nam Á, 6,2% tại Châu Phi hạ Sahara, và 5,3% tại châu Âu và Trung Á. Ở châu Á – Thái Bình Dương, kiều hối giảm 4% nhưng nếu không tính Trung Quốc thì kiều hối tăng 1,4%.
WB cho rằng, tăng trưởng kiều hối đặc biệt mạnh tại khu vực Mỹ Latinh và Caribe chủ yếu là do kinh tế phục hồi tại Mỹ và một số yếu tố khác, bao gồm việc người di cư hỗ trợ quê hương ứng phó với những khó khăn do dịch bệnh và kinh tế suy thoái.
Năm nay, lượng kiều hối về các nước thu nhập thấp và trung bình (trừ Trung Quốc) được kỳ vọng sẽ vượt tổng giá trị của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và viện trợ phát triển chính thức (ODA) cộng lại trong năm thứ hai liên tiếp.
Báo cũng cũng cho rằng, chính xu hướng dòng kiều hối này cho thấy giá trị cấp thiết của kiều hối trong việc cung cấp nguồn thu nhập thiết yếu như lương thực, chăm sóc y tế và giáo dục tại đối với quê hương của người xa xứ trong bối cảnh kinh tế trì trệ, khó khăn trăm bề do Covid-19.
Giám đốc Toàn cầu của World Bank về an sinh xã hội, việc làm Michal Rutkowski (người Ba Lan), đánh giá, dòng kiều hối từ người di cư đã cùng các chương trình hỗ trợ trực tiếp bằng tiền giúp đỡ nhiều gia đình chịu đựng khó khăn kinh tế do đại dịch Covid-19.
“Vậy nên, các quốc gia cần có chính sách tạo điều kiện cho dòng kiều hối được trở về dễ dàng nếu muốn nền kinh tế thế giới phục hồi sau đại dịch”, Giám đốc Bảo trợ Xã hội, Lao động và Việc làm Toàn cầu của Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh.
Chuyên gia cũng chỉ rõ, có nhiều nhân tố đóng góp vào tăng trưởng kiều hối toàn cầu bao gồm quyết tâm nuôi sống và giúp đỡ gia đình của người di cư, cùng với đó là sự phục hồi kinh tế ở châu Âu và Mỹ.
Tại các nước thuộc Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) và Nga, sự phục hồi của dòng kiều hối sang các nước khác còn được thúc đẩy bởi giá dầu tăng và hoạt động kinh tế do đó cũng diễn biến tích cực.
Về phần mình, Chủ tịch KNOMAD Dilip Ratha đề nghị các quốc gia cần mở rộng quyền tiếp cận tài khoản ngân hàng và dịch vụ chuyển tiền cho người di cư nếu muốn dòng kiều hối tiếp tục tăng trưởng, đồng thời bảo vệ họ khỏi việc bị lạm dụng về lương bổng và quyền được tiếp cận vaccine Covid-19 đầy đủ.
Trong báo cáo của mình, các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới cũng như KNOMAD nhận định, kiều hối được dự báo sẽ tăng 2,6% trong năm 2022.
“Rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng kinh tế nói chung và kiều hối nói riêng ở quy mô toàn cầu là việc số ca Covid-19 tăng trở lại và các biện pháp hạn chế đi lại được tăng cường”, báo cáo nêu rõ.
Cùng với đó, khi kinh tế phục hồi đủ, việc chấm dứt gói kích thích và ngừng hỗ trợ lao động cũng có thể làm giảm lượng kiều hối trên toàn cầu.
Kiều hối tăng khả quan, kinh tế Việt Nam hưởng lợi
Theo TS. Cấn Văn Lực, đối với năm 2020 khi dịch bệnh hoành hành, kiều hối trên thế giới giảm khoảng 7%.
Tuy nhiên lượng kiều hối chuyển về Việt Nam trong năm qua vẫn tăng trưởng 3%, đạt 17,2 tỷ USD. Bởi vậy hiện khi dịch bệnh tại nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới đã được kiểm soát, kinh tế trên đà phục hồi tích cực, thu nhập của kiều bào bớt chịu ảnh hưởng thì dòng kiều hối chuyển về Việt Nam dự báo cũng sẽ tiếp tục khả quan.
“Nhất là ở thời điểm cận Tết, tâm lý của các kiều bào xa xứ bao giờ cũng muốn dành dụm một số tiền “ra tấm ra món” để gửi về cho gia đình, người thân ở quê hương”, chuyên gia nói.
Cũng theo ông Lực, hiện Việt Nam hiện có khoảng 5,3 triệu người sinh sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ.
“Vai trò, uy tín của cộng đồng người Việt tại nước ngoài ngày càng được nâng cao hơn, trở thành một trong những nguồn lực quan trọng đóng góp cho quá trình phát triển đất nước”, chuyên gia kinh tế, tài chính nhấn mạnh.
Số liệu từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, trong khoảng 5 năm gần đây, mỗi năm có khoảng 10.000 người lao động Việt Nam sang làm việc tại nước ngoài. Lực lượng lao động Việt Nam tăng thêm ở nhiều thị trường hứa hẹn sẽ gia tăng nguồn cung kiều hối về Việt Nam trong thời gian tới đây.
Cùng với đó, những năm qua, lượng kiều hối được gửi về đã tập trung nhiều hơn vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, chính điều này đã góp phần hỗ trợ phát triển kinh tế của địa phương nói riêng và cả nước nói chung.
Theo các chuyên gia, dòng kiều hối chảy nhiều hơn vào sản xuất, kinh doanh phần nhiều do kiều bào nhìn thấy được sự tăng trưởng ổn định và tích cực của kinh tế Việt Nam những năm qua.
Đặc biệt dù ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, song Việt Nam vẫn là một trong số rất ít các nền kinh tế duy trì được tốc độ tăng trưởng dương trong năm qua và dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng khoảng 3% trong năm nay.
Giới quan sát cũng nhận định, lượng kiều hối có tín hiệu tích cực sẽ góp phần hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam, giúp ổn định nguồn cung ngoại tệ.
Trên thực tế, Chính phủ đang từng bước dần mở cửa nền kinh tế, cán cân thương mại được kỳ vọng sẽ cải thiện trong những tháng cuối năm, trùng với thời điểm dòng kiều hối chảy mạnh về Việt Nam.
Đồng thời, theo chuyên gia, cung - cầu ngoại tệ trên thị trường sẽ được cân bằng hơn, nhờ vậy mà tỷ giá USD/VND có thể giữ ở trạng thái ổn định.
Thời gian qua, nhiều ngân hàng thương mại đã tích cực tăng cường thu hút dòng kiều hối thông qua các dịch vụ nhận và chuyển tiền. Điển hình như hồi tháng 6 Agribank cũng triển khai chương trình khuyến mại thường niên “Kiều hối Agribank - Tích điểm nhận quà”. Trong 6 tháng cuối năm, mỗi giao dịch chuyển hoặc nhận tiền kiều hối qua hệ thống WU tại Agribank được hệ thống tự động tích điểm.
Vietcombank hồi tháng 10 vừa qua đã thực hiện chương trình khuyến mãi “Mở tài khoản nhận kiều hối – ưu đãi nhân đôi”, tặng 100.000 đồng cho 7 nghìn khách hàng mở tài khoản VND thành công và nhận tiền kiều hối qua tài khoản mới mở.
Sacombank cũng kết hợp với tổ chức thẻ Visa triển khai chương trình khuyến mãi cho đối tượng khách hàng nhận tiền Visa Direct bằng thẻ Sacombank Visa Debit được chuyển từ nước ngoài qua dịch vụ MoneyFram hoặc Remitly.
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, nhận định, vào các tháng cuối năm, lượng kiều hối gửi về sẽ tăng mạnh hơn nửa đầu năm, do người lao động có khoản tích lũy cả năm để gửi về quê nhà vào dịp Tết. Năm nay, nhiều địa phương trên cả nước chịu ảnh hưởng nặng nề từ đợt dịch Covid-19 lần thứ tư cũng sẽ khiến kiều bào ở nước ngoài gửi tiền về hỗ trợ gia đình, người thân nhiều hơn.
Theo ông Minh, nguồn kiều hối chảy mạnh về Việt Nam và tăng trưởng ổn định vào những tháng cuối năm sẽ tác động tích cực lên thị trường ngoại hối, giúp tỷ giá ổn định, góp phần hỗ trợ phát triển kinh tế hậu Covid-19.