Đặc biệt, Ngoại trưởng Lavrov tái khẳng định, hiện Nga đang xem xét khả năng chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Sputnik cho Việt Nam sau khi đã viện trợ cho Hà Nội 100.000 liều vaccine Sputnik Light. Loại chế phẩm này cũng sẽ sớm được đăng ký thời gian tới.
Đối với quan hệ đa phương, hợp tác cùng ASEAN, Nga hướng đến việc củng cố mối quan hệ cùng có lợi với tất cả các nước Đông Nam Á, cùng nhau tìm giải pháp hòa bình cho vấn đề Myanmar.
Nga muốn tăng cường quan hệ với ASEAN, hỗ trợ Myanmar
Ngày 21/1, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov vừa thông tin về phương hướng ngoại giao trong năm 2022 của Liên bang Nga nhằm tăng cường hơn nữa mối thâm tình Hà Nội – Moskva cũng như quan hệ hữu nghị giữa Nga với các nước Đông Nam Á.
Theo đó, Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh Nga nhìn thấy triển vọng tốt đẹp trong việc củng cố mối quan hệ cùng có lợi với tất cả các nước thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam.
Cụ thể, theo quan điểm của người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nga, Moskva chú trọng vào các tiềm năng hợp tác về chính trị và an ninh, kinh tế và thương mại, khoa học và công nghệ. Bên cạnh đó, Nga hy vọng sẽ tăng cường hợp tác hơn nữa về văn hóa, nhân đạo và nối lại trao đổi du lịch sau 2 năm bị ảnh hưởng do đại dịch COVID-19 ảnh hưởng.
Trước câu hỏi của phóng viên TTXVN tại Liên bang Nga về định hướng quan hệ Nga – Việt, Nga – ASEAN trong năm 2022, trả lời bằng văn bản, Ngoại trưởng Lavrov nêu rõ, Nga dự kiến sẽ tổ chức các cuộc họp thường kỳ của các Ủy ban liên Chính phủ, tham vấn giữa các Bộ Ngoại giao và những cuộc tiếp xúc cấp cao với nhiều quốc gia Đông Nam Á.
Dự kiến, vào tháng 7/2022, Nga sẽ tiến hành tổ chức kỷ niệm 125 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Thái Lan. Liên bang Nga cam kết sẽ hợp tác hiệu quả với Bangkok, Jakarta và Phnom Penh với tư cách là nước Chủ tịch hiện tại của APEC, G20 và ASEAN.
Về những vấn đề còn bất đồng xoay quanh tình hình Myanmar, Ngoại trưởng Lavrov khẳng định Nga luôn ủng hộ vai trò hàng đầu của ASEAN trong việc tìm kiếm những hình thức hỗ trợ nhân đạo quốc tế mang tính xây dựng cho vấn đề Myanmar”.
“Nga sẵn sàng cùng các đối tác trong ASEAN cung cấp hỗ trợ nhân đạo cho Myanma, kể cả việc góp phần chống đại dịch COVID-19”, Ngoại trưởng Lavrov nêu rõ.
Nga muốn làm sâu sắc hơn quan hệ với Việt Nam
Về quan hệ với Việt Nam, lãnh đạo Bộ Ngoại Nga tiếp tục khẳng định quan điểm, Moskva rất coi trọng quan hệ với Hà Nội.
“Chúng tôi hướng tới mục tiêu làm sâu sắc hơn quan hệ với Việt Nam, người bạn lâu đời và tin cậy của chúng tôi”, ông Lavrov khẳng định.
Theo Ngoại trưởng Lavrov, năm 2022 này, Liên bang Nga dự định tiếp tục đối thoại và hợp tác chính trị chuyên sâu về một số chủ đề và lĩnh vực chính theo tinh thần Tuyên bố Tầm nhìn chung về phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đến năm 2030 được thông qua sau chuyến thăm Nga của Chủ tịch Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cuối năm 2021 vừa qua (như Sputnik đã thông tin đầy đủ trước đó).
Ngoại trưởng Lavrov nhắc lại, Nga mong muốn tăng cường quan hệ thương mại và kinh tế, kể cả trên cơ sở Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa các quốc gia thành viên Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) với Việt Nam.
Đồng thời, Liên bang Nga cũng nhận thấy cần thúc đẩy đầu tư và mở rộng hợp tác trong lĩnh vực thăm dò và khai thác dầu khí ở hai nước – một trong những trụ cột đặc thù trong quan hệ hữu nghị Việt Nam – Liên bang Nga.
Đáng chú ý, phía Nga còn dự định sẽ tổ chức một số sự kiện bị trì hoãn trong “năm chéo” khi các biện pháp hạn chế nhằm phòng chống dịch COVID-19 được dỡ bỏ.
“Nga sẵn sàng thúc đẩy trao đổi giáo dục song phương và hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong cuộc chiến chống Covid-19”, Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh.
Về hợp tác y tế, Ngoại trưởng Lavrov nhắc lại việc Việt Nam là một trong những nước đầu tiên đăng ký vaccine Sputnik V của Nga (tháng 3/2021) và các doanh nghiệp Việt Nam đã ký hợp đồng mua 60 triệu liều vaccine Sputnik.
Cũng theo ông Lavrov, hiện Nga đang xem xét khả năng chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Sputnik tại Việt Nam sau khi đã viện trợ cho Hà Nội 100.000 liều vaccine Sputnik Light vào cuối tháng 12 vừa qua.
“Dự kiến vaccine này cũng sẽ được đăng ký trong thời gian tới”, Ngoại trưởng Nga cho hay.
Đưa quan hệ Việt Nam – Liên bang Nga lên tầm cao mới
Như Sputnik thông tin, trên cơ sở Hội đàm cấp cao tại Moskva giữa Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Vladimir Putin, hai bên đã ra Tuyên bố chung về Tầm nhìn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga đến năm 2030.
Tuyên bố chung được đưa ra dựa trên việc phát huy kinh nghiệm hợp tác hiệu quả giữa Cộng hòa XHCN Việt Nam và Liên bang Nga cũng như mong muốn làm sâu sắc hơn và đưa quan hệ giữa hai nước lên tầm cao mới.
Cụ thể, Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Cộng hòa XHCN Việt Nam và LB Nga dựa trên nền tảng hữu nghị truyền thống lâu đời và hợp tác cùng có lợi, được vun đắp bởi nhiều thế hệ đi trước, trải qua thử thách bởi thời gian, đứng vững trước các biến động và là hình mẫu cho hợp tác tôn trọng lẫn nhau, đáp ứng lợi ích cơ bản của nhân dân hai nước. Kể từ khi hai nước ra Tuyên bố về quan hệ đối tác chiến lược năm 2001 và nâng cấp lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện năm 2012, quan hệ Việt Nam-LB Nga đã được tăng cường về nhiều mặt và rộng khắp trên các lĩnh vực.
Đối thoại chính trị có độ tin cậy cao. Tiếp xúc thường xuyên các cấp, bao gồm cấp cao, là cơ sở vững chắc thúc đẩy quan hệ trên tất cả các lĩnh vực. Việt Nam và LB Nga có cách tiếp cận gần gũi và tương đồng trên hầu hết các vấn đề quốc tế và khu vực, góp phần thúc đẩy phối hợp chặt chẽ giữa hai nước trong khuôn khổ các tổ chức đa phương.
Hợp tác trên các lĩnh vực quân sự và kỹ thuật quân sự, an ninh có vị trí đặc biệt trong quan hệ Việt Nam-LB Nga, không ngừng được tăng cường vì lợi ích của Việt Nam và LB Nga và nhân dân hai nước, góp phần bảo đảm hòa bình và ổn định tại khu vực và trên thế giới.
Với hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư không ngừng mở rộng, Việt Nam và Nga đã trở thành đối tác thương mại quan trọng của nhau. Với việc Hiệp định Thương mại tự do giữa Cộng hòa XHCN Việt Nam với Liên minh Kinh tế Á-Âu và các nước thành viên được ký kết vào năm 2015 và có hiệu lực từ năm 2016, thương mại giữa hai nước đã tăng trưởng đáng kể. Hai bên tiếp tục triển khai các dự án hợp tác thăm dò và khai thác dầu khí phù hợp với lợi ích của cả hai bên, chú trọng hợp tác trong lĩnh vực năng lượng điện, công nghiệp, công nghệ thông tin, nông nghiệp.
Hợp tác trên các lĩnh vực giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ, văn hóa và du lịch tiếp tục được thắt chặt. Quan hệ giữa các địa phương và tổ chức xã hội của Việt Nam và Liên bang Nga được thúc đẩy.
“Việc củng cố và nâng cao hiệu quả quan hệ đối tác chiến lược toàn diện là ưu tiên đối ngoại của Việt Nam và Liên bang Nga, đáp ứng lợi ích lâu dài của hai quốc gia, góp phần vào sự nghiệp phát triển của mỗi nước và nâng cao vai trò của hai quốc gia tại khu vực và trên thế giới”, Tuyên bố chung nêu rõ.
Việt Nam và Liên bang Nga xây dựng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở tin cậy lẫn nhau, dựa trên các nguyên tắc bình đẳng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng và quyền tự quyết dân tộc, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, cũng như các điều khoản khác của Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ) và luật pháp quốc tế.
Hai bên ủng hộ hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực và trên thế giới, tính đến lợi ích của nhau trong hợp tác song phương và trong khuôn khổ các tổ chức khu vực và quốc tế. Việt Nam và LB Nga không liên minh hoặc thỏa thuận với bên thứ ba nhằm có các hành động phương hại đến độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, cũng như lợi ích cơ bản của nhau. Việc phát triển quan hệ Việt Nam-LB Nga không nhằm chống lại bất kỳ bên thứ ba khác.
“Việt Nam và Liên bang Nga quyết tâm hợp tác chặt chẽ trên tất cả các lĩnh vực trong cả khuôn khổ song phương và đa phương”, Tuyên bố chung khẳng định.
Việt Nam và Nga tiếp tục tăng cường hợp tác quốc phòng, an ninh, quân sự và kỹ thuật quân sự trên cơ sở luật pháp quốc tế, vì hòa bình và ổn định tại khu vực và trên thế giới. Theo đó, hai bên duy trì trao đổi thường xuyên trên kênh quốc phòng và an ninh, bao gồm ở cấp lãnh đạo; tăng cường các hoạt động đào tạo và chuyên ngành giữa các cơ quan và đơn vị liên quan; hoàn thiện các cơ chế chuyên môn và cơ sở pháp lý nhằm hỗ trợ hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh.
Việt Nam và Nga sẽ tiếp tục tăng cường đối thoại chiến lược về quốc phòng, phối hợp nâng cao hiệu quả của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-LB Nga về hợp tác kỹ thuật quân sự.
Hai nước sẽ tăng cường hơn nữa hợp tác giữa Bộ Công an Việt Nam và Hội đồng An ninh Liên bang Nga, cũng như giữa các cơ quan an ninh và bảo vệ pháp luật khác của hai nước.
Đặc biệt, hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác toàn diện trong lĩnh vực an ninh thông tin quốc tế phù hợp với luật pháp quốc tế và tinh thần Tuyên bố chung giữa Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Nga Vladimir Putin về hợp tác trên lĩnh vực bảo đảm an ninh thông tin quốc tế, được thông qua ngày 10-11-2017 và Hiệp định liên Chính phủ Việt Nam-LB Nga về hợp tác trong lĩnh vực bảo đảm an ninh thông tin quốc tế ngày 6-9-2018 về ngăn chặn sử dụng công nghệ thông tin truyền thông nhằm phá hoại, xâm hại chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và các hành động khác nhằm cản trở hòa bình, an ninh và ổn định quốc tế.
Về kinh tế, thương mại, đầu tư, hai bên coi hợp tác kinh tế là trụ cột quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, sẽ nỗ lực mở rộng hơn nữa hợp tác trên cơ sở cùng có lợi, quyết tâm tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những vấn đề phát sinh trong quá trình hợp tác.
Trong đó, tăng cường hợp tác trên lĩnh vực năng lượng và dầu khí, là trụ cột quan trọng hàng đầu của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, hỗ trợ mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực triển vọng như xây dựng nhà máy điện khí, cung cấp khí thiên nhiên hóa lỏng cho Việt Nam và xây dựng hạ tầng phù hợp, phát triển năng lượng tái tạo, sản xuất nhiên liệu động cơ, cũng như hiện đại hóa các cơ sở năng lượng; ủng hộ triển khai các dự án hiện có hoặc mới với sự tham gia của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và các công ty Zarubezhneft, Gazprom, Novatek và Rosatom, cũng như các công ty khác, bao gồm đối với các dự án điện sử dụng khí hóa lỏng tại Việt Nam.
“Tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng hoạt động của doanh nghiệp dầu khí Việt Nam tại Nga và doanh nghiệp dầu khí Nga tại thềm lục địa Việt Nam, cũng như triển khai các dự án chung tại các nước thứ ba, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 và pháp luật Việt Nam và LB Nga”, Tuyên bố chung nhấn mạnh.
Nga sẽ giúp Việt Nam về lĩnh vực hạt nhân, tăng năng lực hàng hải
Đặc biệt, tăng cường hợp tác sử dụng năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình, trước hết trong khuôn khổ dự án xây dựng Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Công nghệ hạt nhân tại Việt Nam, tiếp tục đào tạo sinh viên Việt Nam tại các trường đại học Nga theo chuyên ngành liên quan.
“Trường hợp Việt Nam khôi phục kế hoạch phát triển năng lượng điện hạt nhân, LB Nga sẽ được xem là đối tác ưu tiên trong lĩnh vực này”, Tuyên bố cho biết.
Cùng với đó, hai bên thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực chuyển đổi số, quản lý các nền tảng xuyên quốc gia, sử dụng khoảng không vũ trụ vào mục đích hòa bình, bao gồm hợp tác sử dụng và phát triển hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GLONASS của LB Nga.
Ở hợp tác đa phương, Việt Nam và LB Nga ủng hộ xây dựng hệ thống quan hệ quốc tế dân chủ, công bằng hơn trên cơ sở thượng tôn luật pháp quốc tế và các nguyên tắc của Hiến chương LHQ, bao gồm bình đẳng về chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng và quyền tự quyết dân tộc, không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình tranh chấp. Hai bên không ủng hộ các biện pháp áp đặt và cấm vận kinh tế đơn phương mà không thông qua Hội đồng Bảo an LHQ và vi phạm luật pháp quốc tế.
Việt Nam và LB Nga tiếp tục đẩy mạnh hợp tác đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế và việc tài trợ chủ nghĩa khủng bố quốc tế. Việt Nam và LB Nga ủng hộ chủ nghĩa đa phương trong quan hệ quốc tế và củng cố vai trò điều phối trung tâm của LHQ trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh và phát triển bền vững, ủng hộ nâng cao hiệu quả hoạt động, dân chủ hóa và cải tổ LHQ.
Việt Nam và LB Nga khẳng định tính phổ quát và thống nhất của UNCLOS 1982, cần tăng cường các nỗ lực chung của khu vực nhằm xây dựng tại châu Á-Thái Bình Dương cấu trúc an ninh và hợp tác bình đẳng và không chia tách, mang tính toàn diện, mở và minh bạch.
Việt Nam và LB Nga sẽ phối hợp bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không và các hoạt động thương mại không bị cản trở, ủng hộ kiềm chế, không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực và giải quyết các tranh chấp giữa các bên liên quan bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với các nguyên tắc và chuẩn mực chung của luật pháp quốc tế, bao gồm những nguyên tắc trong Hiến chương LHQ, UNCLOS 1982, cũng như theo các tiêu chuẩn và thực tiễn được khuyến nghị của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) và Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO). Việt Nam và LB Nga ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 và hoan nghênh các nỗ lực sớm thông qua Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Việt Nam và LB Nga tiếp tục tăng cường, làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược giữa ASEAN và Nga trên tinh thần Tuyên bố chung của Hội nghị cấp cao ASEAN-Nga lần thứ 3 về đối tác chiến lược thông qua ngày 14-11-2018, đẩy mạnh hợp tác hiệu quả trên cơ sở Kế hoạch hành động toàn diện nhằm triển khai quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Nga giai đoạn 2021-2025.