Bộ Công Thương đánh giá tình trạng thiếu xăng dầu như vừa qua chỉ là “cục bộ”. Bộ Công Thương và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam – PVN) cũng đã gỡ khó cho nhà máy lọc dầu Nghi Sơn. Trong khi đó, Công ty CP Lọc hóa đầu Bình Sơn đã tăng công suất vận hành nhà máy Dung Quất lên 105%.
Xăng dầu “càng bán càng lỗ nặng”?
Một trong những chủ đề được tìm kiếm và thảo luận nhiều trên các diễn đàn những ngày qua chính là tình trạng các cửa hàng, đại lý kinh doanh xăng dầu đóng cửa, treo bảng hết xăng và kêu khan hàng, hết nguồn cung.
Những ngày qua, thông tin về việc nhiều cửa hàng, đại lý kinh doanh xăng dầu đóng cửa, gặp khó khăn trong việc mua xăng cung ứng, đứt nguồn xăng RON 95 nên phải ngừng bán được ghi nhận ở nhiều địa phương, từ Đồng Nai, An Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, TP.HCM, Đắk Lắk, ra đến Hà Nội và một số địa phương phía Bắc.
Nhiều đại lý kinh doanh xăng dầu cho biết, nguyên nhân phải đóng cửa là do các kênh đầu mối kinh doanh xăng dầu trên cả nước khan hàng, nguồn cung bị đứt gãy trong nước.
“Việc tạm ngưng bán hàng xuất phát từ việc nguồn cung ứng xăng dầu bị hạn chế”, một đại lý bán xăng ở An Giang cho hay.
Nhiều điểm kinh doanh xăng dầu còn phàn nàn về việc chiết khấu bán hàng gần như không còn dẫn đến bán lẻ xăng dầu bị thua lỗ nên “bán để làm gì?”.
Trên địa bàn tỉnh An Giang, tình trạng các trạm đổ xăng, điểm bán xăng dầu hết hàng, thông báo ngừng kinh doanh, cửa đóng then cài được ghi nhận ngày càng tăng.
Điển hình như trên địa bàn huyện Thoại Sơn, hôm qua 8/2, khi lực lượng Quản lý thị trường tiến hành kiểm tra đã ghi nhận 7 trường hợp của hàng thuộc hệ thống PVOIL không còn xăng để bán, phải ngừng hoạt động.
Các đại lý này cũng đã có báo cáo gửi về Phòng Kinh tế - Hạ tầng, UBND huyện Thoại Sơn và Sở Công thương tỉnh An Giang) theo quy định.
Chưa hết, ở huyện Châu Thành, lực lượng Quản lý thị trường cũng ghi nhận 5 trường hợp ngưng hoạt động cùng với lý do hết xăng, nguồn cung không được cung cấp kịp thời. Đáng chú ý, tất cả đều thuộc hệ thống PVOil.
Địa bàn huyện Châu Phú, Quản lý Thị trường ghi nhận 1 trường hợp ngưng hoạt động là hộ kinh doanh xăng dầu ông Nguyễn Văn Que, thuộc hệ thống Petrolimex An Giang.
Cửa hàng của ông Que phải đóng cửa vì hết xăng, nguồn cung không được cung cấp kịp thời. Theo các đại lý, phía PVOil trước đó có thông báo mang nội dung:
“Kính gửi quý khách hàng! Do tàu xăng dầu không về kịp, Kho An Giang dừng cung cấp xăng 95 cho đến khi có thông báo mới, dầu Do và E5 vẫn cung cấp bình thường”.
Trong khi đó, ở TP.HCM, báo cáo của Cục Quản lý thị trường thành phố cho hay, tính đến 8/2, có 548 cửa hàng kinh doanh xăng dầu vẫn đang kinh doanh bình thường. Mặc dù vậy, đã có hiện tượng nhiều cây xăng tạm ngưng hoạt động với lý do thiếu xăng RON 95 để bán cho người tiêu dùng.
Điển hình như tại Trạm Xăng dầu Phú Định K26 (thuộc Bộ Tư lệnh TP.HCM), quản lý cửa hàng cho biết do bồn chứa xăng còn ít, chỉ đủ cung cấp cho các xe có ký hợp đồng với đơn vị nên đơn vị phải kéo rào để khách lẻ không vào đổ xăng.
Trong khi đó, Công ty TNHH TMDV Biên Khoa (địa chỉ số 69/10X Phạm Văn Chiêu, phường 14, Quận Gò Vấp) cũng ngưng kinh doanh xăng do nguồn cung hạn chế, chỉ còn bán dầu.
Tại Công ty TNHH TMDV Biên Khoa (số 10A Hà Huy Giáp phường Thạnh Xuân Quận 12) cũng ngưng kinh doanh xăng từ chiều ngày 7/2 do nguồn cung xăng hạn chế nên xăng về chậm, hiện tại chỉ còn bán dầu – mở cửa bán bình thường.
Cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết đã phối hợp Sở Công Thương TP.HCM nắm tình hình về cung ứng xăng dầu trong những ngày qua và được biết, do nguồn cung ứng xăng bị hạn chế, chiết khấu bán hàng gần như không còn dẫn đến bán lẻ xăng dầu bị lỗ.
Các đại lý phân phối xăng dầu phản ánh gặp khó khăn trong việc mua xăng để cung ứng cho đại lý hoặc thương nhân nhận quyền, khả năng có một số cửa hàng xăng dầu đứt nguồn xăng RON 95 dẫn đến sẽ ngừng bán trong một thời gian.
Ở Đắk Lắk, ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Công ty TNHH MTV Dịch vụ - Sản xuất Thắng Thành xác nhận phải đóng cửa một số cửa hàng từ trước Tết vì thiếu nguồn cung và giá bán ra thấp hơn giá nhập vào.
Theo ông Thắng, một lít xăng dầu nhập về cao hơn bán ra 200 đồng vì giá xăng dầu bán ra theo quy định của nhà nước.
“Càng bán càng lỗ nặng”, chủ doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nói.
Ở Hà Nội, một cửa hàng bán lẻ xăng dầu ở Hà Đông cũng kêu khó khăn về nguồn hàng, các đại lý và cửa hàng bán lẻ xăng dầu gặp thế khó.
“Chiết khấu đã về 0 đồng với tất cả mặt hàng xăng, dầu nên các doanh nghiệp bán lẻ rơi tình cảnh càng bán sẽ càng lỗ”, chủ cửa hàng này cho hay.
Thiếu xăng dầu vì Lọc dầu Nghi Sơn?
Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương nhấn mạnh, việc một số điểm bán xăng dầu treo biển hết hàng xuất hiện từ trước Tết Nguyên đán do nguồn cung xăng dầu bị ảnh hưởng từ việc Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn cắt giảm công suất.
Lọc dầu Nghi Sơn, nằm ở xã Hải Yến, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá là nhà máy lọc dầu lớn nhất của Việt Nam khi chiếm đến 35% tổng nguồn cung xăng dầu trong nước.
Tuy nhiên, thời gian qua, nhà máy lọc dầu này đứng trước nguy cơ phải đóng cửa vì thiếu vốn, ngưng nhập dầu thô từ Kuwait, buộc phải giảm công suất hoạt động từ mức 105% xuống 80% và đã có văn bản đề Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam PVN, Bộ Công Thương, tỉnh Thanh Hóa và Chính phủ có biện pháp hỗ trợ.
“Bộ Công Thương đã nắm được thực trạng này và có báo cáo đánh giá gửi Chính phủ nhằm có phương án xử lý”, ông Đông nêu rõ.
Ngoài ra, tho Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương cũng đã trao đổi với các đầu mối, nguyên tắc chung là đảm bảo tổng cung, giao nhiệm vụ cho từng đầu mối để có nguồn hàng nhanh nhất, sớm nhất, không để thiếu hụt.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên có công điện yêu cầu tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm đơn vị nào găm hàng chờ tăng giá.
Với những cửa hàng, cây xăng phải đóng cửa vì lý do chính đáng như hết xăng, Bộ Công Thương sẽ phối hợp điều phối, cung ứng.
Đáng chú ý, theo báo cáo nhanh từ nhiều địa phương, vẫn chưa phát hiện “chính thức” tình trạng đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý.
Quản lý thị trường phát hiện một số đơn vị kinh doanh đóng cửa, tạm ngưng hoạt động do nhiều nguyên nhân không có đủ nguồn cung xăng dầu, lượng tiêu thụ xăng dầu của người tiêu dùng tăng cao do nhu cầu đi lại, không có đủ nhân lực để kinh doanh tại các cửa hàng.
Tại cuộc họp sáng 8/2, bà Phan Thị Thắng, Phó Сhủ tịch UBND TP.HCM cũng cho biết, một số doanh nghiệp chủ lực cam kết đảm bảo nguồn cung ứng xăng liên tục trong 40-60 ngày tới.
Phó Chủ tịch TP.HCM lưu ý, tác động của thị trường thế giới và trong nước đã ảnh hưởng đến nguồn cung ứng và hoạt động phân phối xăng dầu những ngày qua. Trong đó, có một vài cửa hàng có dấu hiệu đóng cửa, ngưng bán xăng dầu.
UBND TP.HCM đã chỉ đạo các thương nhân tăng dự trữ hàng, lên kế hoạch đàm phán với đối tác cung ứng nước ngoài để nhập khẩu, đảm bảo đủ mức dự trữ xăng dầu tối thiểu bằng 30 ngày.
“Hầu hết thương nhân đầu mối xăng dầu cam kết vẫn đảm bảo lượng hàng dự trữ, ổn định giá cả các mặt hàng xăng dầu trên địa bàn thành phố trong 30 ngày tới”, bà Thắng báo tin.
“Thiếu xăng dầu chỉ là cục bộ”
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải báo cáo với Phó Thủ tướng Lê Văn Thành trong cuộc họp chiều qua cho rằng, đúng là có tình trạng thiếu xăng dầu.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Hải khẳng định, việc thiếu xăng dầu tại một số địa phương phía Nam vài ngày qua “chỉ là thiếu hụt cục bộ”.
Theo Thứ trưởng Công Thương, tình trạng thiếu hụt xăng dầu chỉ xảy ra cục bộ tại cửa hàng đại lý của các doanh nghiệp nhỏ, do tâm lý găm hàng nhằm trục lợi.
“Chúng ta có đủ công cụ, bộ máy để bảo đảm nguồn cung ứng xăng dầu như quy định dự trữ xăng dầu bắt buộc của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu trong 20 ngày”, ông Hải nhấn mạnh.
Thứ trưởng nêu rõ, hiện nguồn cung xăng dầu trong nước đáp ứng khoảng 75% nhu cầu thị trường, còn lại 25% là nhập khẩu.
“Tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu thuộc hệ thống của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu lớn (chiếm trên 90% thị phần), việc bán hàng vẫn được duy trì liên tục từ trước Tết Nguyên đán đến nay”, ông Đỗ Thắng Hải nói.
Theo Thứ trưởng, lãnh đạo Bộ Công Thương và Tập đoàn Dầu khí đều đã làm việc với các bên, những vướng mắc trước mắt của nhà máy lọc hoá dầu Nghi Sơn hiện đã được tháo gỡ, từ giữa tháng 2, nhà máy sẽ dần khôi phục lại sản xuất như bình thường.
Đặc biệt, từ trước Tết, Nhà máy Lọc dầu Bình Sơn đã nâng công suất lên 103% và từ ngày 7/2/2022 đã nâng công suất lên 105%.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành kết luận cuộc họp cho rằng, mặt hàng xăng dầu là mặt hàng dự trữ chiến lược đặc biệt quan trọng, có tác động lớn đến đời sống và nền kinh tế.
“Xăng dầu phải được quản lý, điều hành một cách khoa học, chặt chẽ”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu quan điểm.
Đại diện Chính phủ lưu ý, hiện nay, dự trữ trong nước đủ lớn, đồng thời, Việt Nam có đầy đủ các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách để bình ổn, đáp ứng đủ xăng dầu cho tiêu dùng và sản xuất.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành phát biểu tại chương trình
© Ảnh : Mạnh Tú - TTXVN
Chính phủ đã giao Bộ Công Thương có đủ thẩm quyền thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu. Do đó, Bộ Công Thương phải thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ quản lý của mình.
Ông Thành nhắc Bộ Công Thương cần chủ động hơn trong điều hành.
“Tuyệt đối không được để thiếu xăng dầu phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Bộ Công Thương cần thực hiện ngay việc thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi găm hàng nhằm trục lợi. Đồng thời, Bộ Công Thương phải đảm bảo cân đối giữa sản xuất và nhập khẩu xăng dầu.
“Phải có kế hoạch chi tiết, chính xác hơn, đảm bảo chủ động, kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa”, Phó Thủ tướng bày tỏ.
Ông Lê Văn Thành cũng đề nghị Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp rà soát kỹ cơ chế, chính sách hiện hành, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền để điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp bởi đây là mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, lưu thông, phân phối hàng hoá và đời sống nhân dân nên bắt buộc phải quản lý chặt chẽ, khoa học.
Lọc dầu Dung Quất tăng công suất
Trước nỗi lo thiếu xăng dầu, nguy cơ khủng hoảng, ngày 9/2, thông tin từ nhà máy Lọc dầu Dung Quất cho biết, để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước tăng cao, từ cuối tháng 1/2022, Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn đã vận hành Nhà máy Lọc dầu Dung Quất lên 105% công suất.
Phía BSR thừa nhận, dịp trước và sau Tết Nguyên Đán, nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước tăng cao, trong khi đó các nguồn cung gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc giảm công suất của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn Thanh Hoá.
Để đáp ứng nhu cầu thị trường, từ cuối tháng 1/2022, Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn đã vận hành Nhà máy Lọc dầu Dung Quất lên 105% công suất.
“Đây là nỗ lực của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Công ty trong việc tìm kiếm nguồn dầu thô đầu vào, đảm bảo duy trì vận hành nhà máy”, lãnh đạo BSR khẳng định.
Theo Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn, từ đầu năm đến nay, nhà máy lọc dầu Dung Quất sản xuất đưa ra thị trường hơn 680.000 tấn sản phẩm xăng dầu các loại, đạt 115% kế hoạch.
Ông Nguyễn Văn Hội, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn cho biết, từ việc kiểm soát tốt dịch bệnh, BSR đưa ra những dự báo tương ứng về thị trường. Từ đó, có những điều chỉnh, điều hành linh hoạt trong công tác kinh doanh.
“Chúng tôi tiếp tục đảm bảo công tác vận hành an toàn, ổn định nhà máy, đặc biệt là vận hành công suất linh hoạt đáp ứng nhu cầu thị trường”, ông Hội nhấn mạnh.
Đại diện PVOIL và Petrolimex xác nhận với báo chí cho biết, tình trạng thiếu xăng dầu như vừa qua là do lượng nhập hàng tăng đột biến, ngoài kế hoạch nên doanh nghiệp không đủ cung ứng đến toàn bộ nhu cầu từ khách hàng.
Theo ông Cao Hoài Dương, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOIL), đơn vị vẫn đang nỗ lực nhưng nếu nhu cầu tăng đột biến thì cũng khó đáp ứng đủ một cách thông suốt.
Phía PVOIL cũng lo khi giá xăng dầu trong nước đang thấp hơn nhiều so với giá thế giới bởi kỳ điều chỉnh vừa qua phải tạm hoãn do rơi vào kỳ nghỉ Tết có thể dễ dẫn đến tình trạng buôn lậu xăng từ trong nước ra nước ngoài, cần được cơ quan chức năng hết sức lưu ý.
Đại diện Petrolimex cho hay, doanh nghiệp đảm bảo mở cửa thông suốt toàn bộ cửa hàng bán lẻ thuộc hệ thống của Tập đoàn. Đối với các đơn vị bán buôn thì thực hiện theo đúng hợp đồng đã cam kết.