Nhiều doanh nghiệp 'mừng hụt’
Khảo sát thị trường cho thấy, các doanh nghiệp, nhà hàng, siêu thị đã đồng loạt áp dụng mức thuế VAT mới xuống còn 8% từ đầu tháng 2/2022 và kéo dài đến hết năm 2022 theo Nghị định số 15/2022/NĐ-CP. Tại nhiều hệ thống bán lẻ cũng bắt đầu triển khai chính sách giảm thuế VAT.
Cụ thể, các cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ được áp dụng mức thuế suất GTGT 8% đối với hàng hóa, dịch vụ. Còn cơ sở kinh doanh tính thuế theo tỷ lệ % trên doanh thu (cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh cá thể) thì được giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT đối với hàng hóa, dịch vụ.
Tuy nhiên, quy định này khi "đào sâu” lại khiến nhiều doanh nghiệp "mừng hụt” do ngành nghề của mình không nằm trong diện giảm VAT 8%. Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Thanh Tùng, chủ doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm thép tại huyện Củ Chi, TP. HCM chia sẻ:
“Nghe tin thuế GTGT giảm xuống 8%, sẽ góp phần nhẹ gánh cho doanh nghiệp. Nào ngờ kiểm tra lại thì ngành nghề kinh doanh sản phẩm sắt thép của chúng tôi không thuộc đối tượng được giảm thuế”.
Trong khi đó, kế toán các doanh nghiệp kinh doanh đa ngành nghề cũng đang rất lúng túng vì không biết việc sửa thuế suất sẽ ra sao khi ngành được giảm, ngành thì không.
Ngoài ra, Nghị định 15 cũng quy định rõ các nhóm ngành không được giảm thuế GTGT gồm: ngành viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại và sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (không kể than), than cốc, dầu mỏ tinh chế, hóa chất và sản phẩm hóa chất; sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt; công nghệ thông tin theo pháp luật về công nghệ thông tin.
Nghị định 15 cũng quy định ngành nghề không được giảm thuế bao gồm: Những hàng hóa tiêu thụ đặc biệt như thuốc lá điếu, xì gà và chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm; rượu; bia; xe ô tô dưới 24 chỗ, xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh có dung tích xi lanh trên 125cm3; tàu bay, du thuyền; xăng; điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống; bài lá; vàng mã, hàng mã hay những dịch vụ, ngành nghề kinh doanh vũ trường, massage, karaoke, casino, trò chơi điện tử có thưởng, đặt cược, kinh doanh golf, xổ số.
Xuất hóa đơn giảm thuế GTGT 2% là bắt buộc
Nhằm khuyến khích doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch và hạn chế lạm phát năm 2022, thời gian áp dụng giảm thuế VAT xuống 8% sẽ kéo dài từ ngày 1/2 đến hết năm 2022.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, khi giảm thuế VAT thì người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi do bản chất của thuế VAT là thuế gián thu.
Từ ngày 14/2, các Cục Thuế đã gửi văn bản đến các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh về việc thực hiện xuất hoá giảm thuế VAT 2% cho các ngành nghề được giảm theo quy định. Tổng Cục thuế cũng cho biết, sẽ xử lý nghiêm doanh nghiệp không thực hiện xuất hóa đơn giảm thuế theo quy định.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cũng than phiền, việc sửa đổi thuế suất trên hóa đơn sẽ gây khó khăn khi một doanh nghiệp kinh doanh đa ngành thì việc khai báo theo từng mã hàng sẽ gặp khó.
“Sở dĩ khó khăn là do kế toán nhầm lẫn “mã đăng ký kinh doanh” với “mã hàng hóa”. Do vậy, ngành thuế đã đưa lên website bảng excel và hướng dẫn cách tra cứu mã hàng hóa để biết loại hàng hóa, dịch vụ có được giảm thuế hay không” - Đại diện Cục Thuế TP. HCM giải đáp thắc mắc của các doanh nghiệp về vấn đề này.
Một số doanh nghiệp lo lắng rằng, các khâu trong chuỗi quy trình sản xuất sẽ xử lý như thế nào nếu hàng hóa được nhập khẩu trước ngày nghị định trên có hiệu lực với thuế suất 10%, nay bán ra trong thời gian giảm thuế còn 8%. Ông Thái Minh Giao, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, cho biết:
“Nếu hàng mua vào trước đó với thuế suất GTGT 10%, thì từ nay đến cuối năm vẫn phải bán ra với thuế suất 8%, số thuế GTGT chênh lệch sẽ được khấu trừ trong các kỳ tính thuế sau đó".
Theo vị lãnh đạo trên, mọi hoạt động mua bán đối với các loại hàng hóa, dịch vụ trong thời gian giảm thuế được áp dụng đầy đủ ở tất cả các khâu từ sản xuất đến kinh doanh, để đảm bảo lợi ích đến tay người tiêu dùng.