Nguyên nhân chính cho tình hình hiện nay vẫn là căng thẳng leo thang tại Ukraina đang tác động mạnh tới thị trường năng lượng thế giới, trong đó có Việt Nam.
Giá xăng tăng chóng mặt
Theo quan sát trong tuần qua, giá dầu thô biến động mạnh khi tăng cao nhất trong vòng 7 năm, vượt mốc 100USD/thùng sau khi Nga tuyên bố chiến dịch quân sự tại Ukraina.
Thống kê từ Bộ Công Thương cho biết, giá xăng thành phẩm bình quân trên thị trường Singapore tính đến ngày 24/2 tăng nhẹ so với kỳ tính giá trước. Xăng RON 92 bình quân có giá 110,53 USD/thùng, giá xăng RON 95 ở mức 113,36 USD/thùng.
Ngày 1/3, Liên Bộ Tài chính - Công Thương sẽ điều chỉnh giá xăng dầu theo chu kỳ và dự báo giá xăng trong nước sẽ tăng khoảng 200-300 đồng/lít, dầu tăng khoảng 150-250 đồng/lít.
Nếu đúng như dự báo, giá các mặt hàng xăng trong nước sẽ có lần tăng thứ 6 liên tiếp và là đợt tăng thứ 5 trong năm 2022.
Các chuyên gia phân tích và khuyến cáo, nếu cơ quan quản lý giảm trích lập hoặc tăng chi quỹ bình ổn giá xăng dầu, giá xăng có thể đi ngang hoặc chỉ tăng nhẹ.
Doanh nghiệp xăng dầu khan hàng, âm quỹ
Hiện, giá bán lẻ xăng RON 95 đã vượt vượt đỉnh lịch sử và xác lập kỷ lục mới. Tại kỳ điều hành ngày 21/2, xăng E5 RON 92 trong nước đã tăng 961 đồng/lít lên 25.531 đồng/lít, còn xăng RON 95 tăng lên 26.285 đồng/lít.
Ngày 25/2, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá, Phó thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các Bộ ngành cần tính toán kỹ lưỡng, tăng giá xăng dầu phải sát với thị trường, tiết kiệm tối đa có thể, theo nguyên tắc sử dụng Quỹ bình ổn giá, tiết kiệm chi phí trong kinh doanh xăng dầu để hỗ trợ người dân, hỗ trợ nền kinh tế.
Nhằm "gỡ rối” tình hình, trước mắt Bộ Công Thương đã giao 10 công ty đầu mối nhập khẩu thêm 2,4 triệu m3 xăng dầu các loại trong quý II nhằm đảm bảo nhu cầu xăng dầu trong nước.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu, đặc biệt ở phía Nam cho biết vẫn còn tình trạng thiếu hụt tạm thời xăng RON 95 và nguồn cung vẫn chưa ổn định sau kỳ điều chỉnh ngày 21/2.
Biến động giá xăng dầu tại thị trường thế giới khiến thị trường trong nước thiệt hại không nhỏ. Tính đến hết quý IV/2021, quỹ bình ổn giá xăng dầu chỉ còn gần 900 tỷ đồng nhưng 10 doanh nghiệp hiện đã âm quỹ.
Một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam như Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) âm nặng nhất với 815,33 tỷ đồng, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) âm 110 tỷ đồng.
Như Sputnik đã thông tin, từ ngày 15/3, nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy 85% công suất và từ đầu tháng 4 sẽ chạy đủ 100% công suất. Dự kiến tháng 3, nhà máy cung cấp khoảng 80% so với kế hoạch theo tháng, tức 540.000/680.000 m3.
Mặc dù vậy, nhà máy chưa có kế hoạch giao hàng cho các thương nhân đầu mối kinh doanh vào tháng 4 và tháng 5, đặc biệt sau tháng 5 chưa rõ về khả năng duy trì sản xuất.