Những người Nga giàu nhất đã mất bao nhiêu và họ đang thích nghi như thế nào với thực tế mới – những chi tiết trong tài liệu của Sputnik.
Cuộc truy lùng du thuyền của tỷ phú Nga
Trong ngày đầu tiên của chiến dịch đặc biệt ở Ukraina, khối tài sản của những người giàu nhất nước Nga đã “bốc hơi” 39 tỷ USD. Chủ tịch Lukoil Vagit Alekperov là người mất nhiều nhất: 6 tỷ USD (với 13 tỷ USD bị xóa sổ trong năm nay).
Và người giàu nhất nước Nga Vladimir Potanin, Chủ tịch của Norilsk Nickel, đã mất 3 tỷ USD.
Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Nga khiến những người giàu có vô cùng lo lắng. Tiếp theo là các biện pháp trừng phạt của phương Tây. 19 doanh nhân và quan chức Nga bị áp đặt các biện pháp hạn chế của Hoa Kỳ. Trong số đó có Boris và Arkady Rotenberg, Evgeny Prigozhin, Alisher Usmanov. Họ sẽ không được cấp visa Mỹ, tài sản của họ ở nước ngoài bị phong tỏa.
Các tỷ phú Mikhail Fridman, Pyotr Aven, Gennady Timchenko, Alexei Mordashov nằm trong số 26 cá nhân bị đưa vào danh sách trừng phạt mới nhất của EU. Alisher Usmanov cũng lọt vào danh sách đen. "Các tài khoản và nguồn lực kinh tế" thuộc thẩm quyền của Brussels bị đóng băng.
Ở Anh, họ đặc biệt chú ý đến nhà tài phiệt Roman Abramovich, người có quan hệ thân cận với Điện Kremlin. CLB Chelsea cũng bị ảnh hưởng một cách gián tiếp. Cảm thấy mọi thứ đang đi đến đâu, Abramovich chính thức rao bán CLB Chelsea mà ông đã sở hữu gần 20 năm. Nhưng, ông đã không kịp làm như vậy. Tài sản của ông bị đóng băng, cùng với đó là tài khoản của Chelsea.
Do đó CLB Chelsea không thể mua bán hay gia hạn hợp đồng cầu thủ.
Các nhà tài trợ đang quay lưng với câu lạc bộ bóng đá này. Nike đang cân nhắc chấm dứt hợp tác với Chelsea. Chính phủ Anh sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho việc bán Chelsea. Nhưng chỉ với điều kiện Abramovich không nhận bất cứ thứ gì.
Để cứu những chiếc du thuyền, tỷ phú Nga đã chuyển chúng từ Tây Ban Nha đến Montenegro. Siêu du thuyền Solaris trị giá gần 60 tỷ rúp và du thuyền Eclipse chín tầng dài 162,4 mét đang cố gắng né án tịch thu tài sản. Trên du thuyền Eclipse có bãi đáp trực thăng, 18 cabin dành cho khách, hồ bơi dài 15m với đáy lát đá granit xanh, phòng tập thể dục, spa, phòng massage, phòng tắm hơi và nhà bếp. Mới đây, hai chiếc du thuyền này đã được nhìn thấy gần bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ.
Những người Nga bị trừng phạt khác cũng cố gắng che giấu du thuyền của mình đang bị Mỹ và EU săn lùng.
Siêu du thuyền Galactica Super Nova trị giá 75 triệu euro - tài sản của Vagit Alekperov - đang đậu tại vịnh Tivat ở Montenegro, trên du thuyền này có sân đỗ trực thăng, hồ bơi đáy kính và thang máy.
Mắc kẹt giữa lệnh trừng phạt
Trong khi một số người giàu nhất nước Nga tìm cách che giấu và bán bớt tài sản, những người khác đang bị mắc kẹt do các lệnh trừng phạt của phương Tây. Người sáng lập Ngân hàng Alfa Mikhail Fridman đang bị mắc kẹt trong dinh thự sang trọng ở London mà không có tiền mặt. Các thẻ ngân hàng của ông không hoạt động. Chính phủ nước Anh đã đóng băng tài sản của tỷ phú Nga. Doanh nhân này phàn nàn, tôi không có tiền mặt để thanh toán dịch vụ người dọn dẹp, tôi phải tự dọn dẹp nhà cửa.
Theo Bloomberg, tài sản của Mikhail Fridman ước tính khoảng 14 tỷ USD. Mặc dù giá trị tài sản là mười tỷ, nhưng không có một xu trong túi của ông.
Đồng nghiệp của Friedman, Pyotr Aven, cổ đông của Ngân hàng Alfa, cũng bị trừng phạt. Italia thu giữ tài sản của ông trị giá bốn triệu euro.
Bảy năm trước, Aven đã nhận quốc tịch Latvia. Kể từ bây giờ, ông ta không được chào đón ở đó và họ muốn tước hộ chiếu của ông ta.
Ở Bồ Đào Nha, điều tương tự cũng đe dọa Abramovich. Bộ Ngoại giao Bồ Đào Nha điều tra việc cấp quyền công dân cho tỷ phú Nga này.
Trên đảo Sardinia, Italia thu giữ bất động sản trị giá 105 triệu euro thuộc quyền sở hữu, như họ nghi ngờ, cổ đông chính và là chủ tịch của Severstal Alexei Mordashov. Du thuyền của ông cũng bị tịch thu.
Tỷ phú Alisher Usmanov bị các nhà chức trách Ý tịch thu chiếc du thuyền, phi cơ riêng, biệt thự trên đảo Sardinia. Siêu du thuyền Dilbar của Usmanov đã bị chính quyền Đức thu giữ ở thành phố Hamburg. Du thuyền này đang neo đậu tại xưởng đóng tàu. Công ty đóng tàu cho biết đã chế tạo con thuyền trong gần 5 năm. Dilbar là siêu du thuyền sở hữu hồ bơi, sân đỗ trực thăng, phòng tắm hơi, tiệm làm đẹp và phòng tập thể dục, 12 dãy phòng.
Usmanov đã mua căn biệt thự trên đảo Sardinia với giá 35 triệu USD. Người Ý đã thu giữ tài sản để tạo cho Usmanov "động cơ tìm kiếm đối thoại và hòa bình". Đồng thời, họ đã phong tỏa tài sản của sáu công ty thuộc quyền sở hữu của ông. Chỉ riêng ở Italia, Alisher Usmanov bị phong tỏa số tài sản trị giá 66 triệu euro.
Ở Anh cũng vậy. Căn biệt thự ở Surrey và căn nhà ở London trị giá 82 triệu bảng đã được chuyển vào quỹ liên kết với nhà tài phiệt. Chính phủ Anh tuyên bố rằng Usmanov "mất quyền truy cập vào tài sản".
Nếu đối với một số người các lệnh trừng phạt đến bất thình lình, không hề báo trước, thì tỷ phú Oleg Deripaska đã chuẩn bị để mặc áo chống đạn. Bốn năm trước, ông ta buộc phải từ bỏ quyền quản lý trực tiếp RUSAL và quyền kiểm soát En + Group.
Deripaska cũng không được phép nhập cảnh vào Vương quốc Anh. Một nhóm người quá khích đã lợi dụng điều này để chiếm giữ dinh thự của doanh nhân Nga ở một khu vực danh giá trên Quảng trường Belgrave và che cửa sổ bằng những tấm áp phích với khẩu hiệu chính trị.
Sự mất mát tăng lên từng ngày
Các công ty và ngân hàng châu Âu bị cấm thực hiện bất kỳ hoạt động kinh doanh nào với các doanh nhân bị trừng phạt, bị cấm thực hiện thanh toán cho bất kỳ cấu trúc nào (cho dù ở EU hay bên ngoài EU), nếu nó có liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với họ.
Kết quả là các nhà xuất khẩu của Nga bị thiệt hại. Ví dụ, nếu công ty nằm dưới quyền kiểm soát của một người bị liệt vào danh sách đen, khách hàng châu Âu không thể mua sản phẩm của công ty.
“Do đó, những người bị trừng phạt buộc phải rời khỏi hội đồng quản trị. Điều này cho phép chúng tôi tiếp tục tương tác”, - chuyên gia Maria Ermilova, Phó Giáo sư Khoa Quản lý Tài chính tại Đại học Tổng hợp Kinh tế Nga mang tên Plekhanov, cho biết.
Các lệnh trừng phạt đã buộc Mikhail Fridman và Pyotr Aven rời khỏi ban giám đốc của Alfa-Bank. Vào đầu tháng 3, hai đối tác đã rời khỏi Hội đồng quản trị công ty đầu tư LetterOne của Anh. Ngoài ra, Fridman đã rời khỏi VEON, công ty kiểm soát các tài sản viễn thông ở cộng đồng các Quốc gia Độc lập (CIS) và một số quốc gia ở châu Á và châu Phi.
Để không làm tổn hại đến hoạt động kinh doanh, Andrey Melnichenko đã giảm bớt cổ phần của mình trong các tài sản quan trọng: công ty sản xuất phân khoáng Evrokhim và công ty SUEK là nhà xuất khẩu than lớn nhất tại Nga. Ông ta đã mất bao nhiêu - điều này vẫn còn là một ẩn số. Nhưng chắc chắn rằng, khối tài sản của ông đã giảm mạnh.
Các biện pháp trừng phạt của châu Âu ghi các khái niệm "chiếm hữu" và "kiểm soát". Đối với người Mỹ, cổ đông sở hữu ít nhất 50% cổ phần của công ty được quyền kiểm soát. Tuy nhiên có cả những trường hợp ngoại lệ.
Ví dụ, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã đưa ra một ngoại lệ đối với Alisher Usmanov. Giao dịch với các công ty của ông được phép trừ khi công ty được liệt kê riêng trong danh sách trừng phạt của Washington.
Họ phong tỏa tài khoản, đóng băng tài sản ở bất cứ đâu có thể. Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire cho biết, kể từ đầu tháng 3, các nhà chức trách Pháp đã đóng băng số tài sản trị giá 850 triệu euro của các tỷ phú Nga, trong đó có hai du thuyền trị giá 150 triệu euro.
Thủ tướng Mario Draghi cho biết, Italia đã phong tỏa hơn 800 triệu euro. Rõ ràng là họ sẽ không dừng lại ở đó. Các nhà kinh doanh Nga sẽ càng chịu nhiều thiệt hại hơn.