Người Việt tăng mua xe máy, hàng “made in Vietnam” của VinFast, Dat Bike đắt khách

Người Việt hiện cũng đang chú trọng xu hướng sử dụng xe máy điện do giá xăng dầu tăng cao. Cuộc cạnh tranh về xe điện giữa VinFast, Honda, Yamaha, Yadea, Dibao, Dat Bike…

Kể từ năm 2017, Chính phủ đã công bố quyết định chuyển đổi xe hai bánh có động cơ đốt trong (ICE) sang 100% xe điện (EV) vào năm 2030 và tập trung chuyển đổi tại hai thành phố lớn nhất Việt Nam là Hà Nội và TP.HCM.

Từ đó, Việt Nam hy vọng giảm ùn tắc giao thông, giảm số vụ tai nạn giao thông, cũng như giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường, góp phần cải thiện chất lượng sống và xây dựng các thành phố phát triển bền vững tại quốc gia Đông Nam Á này.

Việc giá xăng dầu tăng cao thời gian qua ngày càng thôi thúc xu hướng mua sắm xe điện ở thị trường Việt Nam.

Sau nhiều đợt tăng giá liên tục từ cuối 2021, có thời điểm năm 2022 này, giá xăng đã tăng mạnh, gần chạm mốc 30.000 đồng/lít. Điều này đã làm chi phí đi lại của người dân tăng đáng kể trong thời gian qua. Trước tình hình đó, người dân Việt Nam có xu hướng chuyển sang sử dụng xe máy điện, xe đạp điện để tiết kiệm chi phí. Cũng nhờ vậy mà mặt hàng này đang dần thoát khỏi tình trạng ế ẩm diễn ra nhiều năm qua.

Tại TP.HCM, lượng cửa hàng kinh doanh xe máy điện, xe đạp điện khá lớn, cung cấp đa dạng các chủng loại sản phẩm với đủ phân khúc, từ trên dưới 10 triệu đồng đến gần 100 triệu đồng/chiếc. Người tiêu dùng có thể dễ dàng lựa chọn chiếc xe phù hợp với túi tiền và nhu cầu sử dụng, từ đi làm, đi học, đi chợ đến đưa đón con...

Ông Nghiêm Thanh Hòa, chủ một cửa hàng xe điện tại quận 5, TP HCM chia sẻ với Người lao động cho hay, xe điện giá nào cũng có. Người có tài chính dư dả thì chọn xe máy điện tầm trung trở lên, còn ai ít tiền có thể chọn xe đạp điện hoặc xe máy điện giá thấp.

“Trước đây, cửa hàng tôi phải thường xuyên giảm giá mới mong bán được xe điện, còn bây giờ khách chú ý nhiều hơn đến chất lượng xe, chế độ bảo hành, bảo dưỡng. Riêng sản phẩm xe đạp điện rất đắt khách do nhiều phụ huynh mua cho con em đi học”, ông Nghiêm Thanh Hòa nói.

Trong khi đó, bà Lê Xuân Mỹ, chủ cửa hàng xe máy điện Hoàn Xuân (quận 10, TP HCM), cũng cho biết, trước đây xe điện chỉ được quan tâm vào mùa tựu trường, còn ngày thường rất ít được chú ý.

Tuy nhiên, mấy tháng trở lại đây, lượng khách mua xe máy điện và xe đạp điện tăng lên rõ rệt do giá xăng dầu tăng cao. Ông Nguyễn Bá Cảnh Sơn, nhà sáng lập kiêm CEO hãng xe máy điện Dat Bike Việt Nam, cho rằng giá xăng tăng liên tục đã giúp thị trường xe điện trở nên sôi động.

Trong 3 tháng đầu năm 2022, sức tiêu thụ xe máy điện của hãng Dat Bike tăng gấp 20 lần so với cùng kỳ 2 năm trước. Có lúc khan hiếm nguồn cung, khách phải đặt cọc trước và chờ giao xe sau. Trong khi đó, hãng xe đạp Martin 107 cũng cho biết, thời gian gần đây, sức tiêu thụ các mẫu xe đạp điện của công ty tăng mạnh theo xu hướng chuyển từ xe xăng sang xe điện ngày càng rầm rộ.

Trước nhu cầu thị trường tăng cao, Dat Bike Việt Nam đã đầu tư thêm một nhà máy sản xuất tại TP.HCM với công suất mỗi tháng 1.500 xe. Trước đó, nhà máy Dat Bike tại Bình Dương đã đi vào hoạt động với công suất 1.000 xe/tháng.

Không chỉ Dat Bike, nhiều hãng xe lớn cũng thôi nhất quyết giữ thị phần xe máy chạy xăng mà bắt đầu xây dựng chiến lược đưa xe máy điện ra thị trường, đáp ứng nhu cầu lựa chọn đa dạng cho khách hàng.

Giữa tháng 3/2022, Yamaha Motor Việt Nam chính thức bắt đầu sản xuất, lắp ráp xe máy điện Yamaha Neo’S tại nhà máy ở Hà Nội với công suất mỗi ngày 50 xe. Yamaha Neo’S có vận tốc 50 km/giờ, sử dụng pin dung lượng 19,2 Ah, đi được 70 km sau mỗi lần sạc đầy.

Trong năm đầu tiên, hãng dự kiến xuất xưởng khoảng 10.000 xe và xuất bán sang nhiều nước khác trước khi chào bán tại thị trường Việt Nam. Honda Việt Nam hiện có chương trình cho đại lý thuê xe máy điện PCX Electric để phục vụ một số hoạt động chuyên môn.

Bên cạnh đó, hãng cũng cung cấp 180 chiếc xe máy điện PCX Electric để phục vụ nghiên cứu cho Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia và Trường ĐH Công nghệ Giao.

Honda Việt Nam cũng cung cấp 70 chiếc Honda Benly cho Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam để đưa vào thí điểm dự án sử dụng xe điện giao hàng và cung cấp mô hình đổi pin.

Những chương trình này chủ yếu nhằm chuẩn bị lộ trình đưa xe máy điện thương hiệu Honda ra thị trường Việt Nam. Trong khi đó, VinFast mới đây cũng cho biết sức tiêu thụ xe máy điện đã gia tăng đáng kể trong thời gian gần đây.

Để khuyến khích người dân ưu tiên hơn cho xe máy điện, VinFast đang có chương trình ưu đãi mua xe máy điện trả góp với lãi suất 0%. Hiện hãng xe Việt này đang có gần 10 mẫu xe máy điện với nhiều phân khúc giá, từ 12,9 triệu đến 60 triệu đồng/chiếc. Các mẫu xe mới của VinFast có thể đi được 70-120 km cho mỗi lần sạc đầy pin, với vận tốc đạt từ 50-90 km/giờ.

Trong khi đó, thị trường ôtô điện cũng cho thấy dấu hiệu nóng lên với sự tham gia của nhiều thương hiệu. Tại Việt Nam, bên cạnh ôtô điện nhập khẩu, các mẫu xe điện nội địa của VinFast cũng đáp ứng được nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng. Cuộc cạnh tranh giữa xe máy điện VinFast, Dat Bike, Yamaha, Honda, Martin 107…đang nóng lên.

Theo thông tin Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) với các hãng Honda, Piaggio, Suzuki, SYM và Yamaha, doanh số 3 tháng đầu năm 2022 đạt 753.571 xe, tăng 7,43% so với cùng kỳ năm 2021.

Nhìn vào doanh số quý I/2022 có thể thấy, với hơn 750.000 xe bán ra trong 3 tháng, tương đương với việc cứ một phút sẽ có 6 xe bán ra.

Như đã biết, thị trường xe máy Việt Nam được thống trị bởi 5 nhà sản xuất lớn Honda, Yamaha, Suzuki, SYM và Piaggio, trong đó Honda và Yamaha chiếm gần 90% tổng số lượng xe máy tiêu thụ tại Việt Nam trong nửa đầu năm 2021.

Con số trên là số lượng xe bán ra thị trường, không tính lượng xe xuất khẩu và xe sản xuất thực tế tại nhà máy. Trong số các thương hiệu xe máy lớn, cả Honda, Yamaha và Piaggio đều có sản phẩm xuất khẩu sang các thị trường khác như Đông Nam Á, châu Âu.

So sánh với quý IV/2021, lượng xe máy bán ra ở mức tương đương, do đó nhiều chuyên gia nhận định đây chỉ là sự phục hồi sau ảnh hưởng của Covid-19 trong năm ngoái.

Đáng chú ý, nhận định về triển vọng tăng trưởng của thị trường xe máy Việt, một cựu lãnh đạo cao cấp của hãng xe máy Nhật từng nhận định xe máy tại Việt Nam đã đạt ngưỡng bão hòa.

Cụ thể, theo ABeam Consulting (ABeam Việt Nam), công ty tư vấn chiến lược hàng đầu Nhật Bản cho rằng thị trường xe máy trong nước đang ở giai đoạn bão hòa, mức tăng trưởng sẽ ổn định và không có đột biến trong thập kỷ tới.

Kể từ khi đạt đỉnh vào năm 2018, với gần 3,4 triệu xe bán ra, doanh số tổng của các thương hiệu lớn đã giảm liên tiếp cho đến nay. Trong đó, doanh số thấp nhất là 2,7 triệu chiếc vào năm 2014 và cao nhất là 3,39 triệu chiếc vào năm 2018.

Theo Abeam, vào năm 2010, tỷ lệ giữa số lượng xe máy và ô tô đăng ký tại Việt Nam tăng cao tới mức 55,9 xe máy/ô tô nhưng liên tục giảm xuống tỷ lệ 26,7 vào năm 2020 (ASEANstats).

Trong khi đó, GDP bình quân đầu người của Việt Nam tăng liên tục và đạt 2.785 USD vào năm 2020, tăng đáng kể so với 1.317 USD năm 2010 (CAGR là 7,8%) (số liệu của Ngân hàng Thế giới - World Bank).

Không chỉ điều kiện tài chính cải thiện giúp người Việt Nam có thể mua những mặt hàng đắt tiền hơn như ô tô thay vì xe máy, mà cơ sở hạ tầng ở Việt Nam cũng đang được cải thiện với tốc độ nhanh chóng.

Thống kê cho thấy, trong vòng 10 năm qua, tỷ lệ đường rải mặt toàn quốc tăng từ 64,4% năm 2010 lên 84%, trong đó tỉ lệ này ở khu vực nông thôn tăng từ 37,9% vào năm 2010 lên 68,69%.

Đặc biệt, theo số liệu Tổng cục Đường bộ Việt Nam, trong 10 năm (2011- 2020), Việt Nam đã xây dựng khoảng 1.074km đường bộ cao tốc, đưa tổng chiều dài cao tốc đang khai thác lên 1.163km.

Cũng như đã nêu ở trên, bên cạnh những ảnh hưởng của Covid-19 trong các năm 2020, 2021, người dùng hiện tại có thêm các lựa chọn về xe máy điện. Nhiều thương hiệu có sự đầu tư bài bản như VinFast, Pega, Yadea và hàng loạt thương hiệu trôi nổi trên thị trường chiếm phần nào thị phần của xe máy truyền thống.

Thống kê của trang Motorcycles Data, Việt Nam đứng thứ 4 thế giới về lượng xe máy tiêu thụ hằng năm với khoảng 3 triệu chiếc.

Riêng tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là thị trường tiêu thụ xe máy nhiều thứ hai, xếp sau Indonesia.

Năm 2021, doanh số xe máy điện tăng trưởng mạnh, chiếm khoảng 10% doanh số thị trường trong khi con số này chỉ là 2,9% vào năm 2018.

Những năm gần đây, các thương hiệu lớn đều có động thái mở rộng thị trường sang các dòng xe phân khối lớn để tối ưu lợi nhuận. Trong khi đó, ở phân khúc xe máy phổ thông, Honda là hãng nắm giữ đến khoảng 80% thị phần.

Căn cứ vào số liệu mà VAMM công bố cho thấy, xe máy vẫn là phương tiện áp đảo tại Việt Nam. Nếu tính doanh số năm 2021 của thị trường xe máy là gần 2,5 triệu xe, đã gấp tới 8 lần thị trường ôtô.

Bên cạnh đó, nhờ giá bán hợp lý, dễ tiếp cận, phù hợp nhất với điều kiện hạ tầng giao thông, xe máy phổ thông vẫn là lựa chọn chính với phần đông người Việt.

Lượng bán của VAMM trong 9 năm qua (2013-2021) chưa khi nào dưới 2 triệu chiếc. Đặc biệt, năm 2018 khi số xe bán ra của thị trường đạt hơn 3,3 triệu chiếc. Hay kỷ lục về doanh số được thiết lập vào năm 2011 với 4,4 triệu chiếc bán ra thị trường.

Các chuyên gia cũng cho rằng, mức tăng trưởng của thị trường xe máy Việt Nam sẽ còn vượt cả con số chính thức hơn 750 ngàn chiếc mà VAMM đã công bố.

Theo đó, trên thực tế, 5 thành viên thuộc VAMM gồm Honda, Piaggio, Suzuki, SYM và Yamaha, tổng doanh số bán hàng thực tế của thị trường xe máy Việt Nam còn có sự đóng góp của gần 10 nhà nhập khẩu, phân phối mô tô phân khối lớn cũng như các đại lý xe máy không chính hãng chuyên kinh doanh xe nhập khẩu, chưa kể các hãng “made in Vietnam” như VinFast hay Dat Bike.

Chẳng hạn như VinFast, hãng xe Việt cho biết doanh số xe máy điện đã tăng rõ rệt kể từ đầu năm 2022, với con số đạt trung bình khoảng 15.000 xe/tháng, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021.

Đại diện VinFats nhấn mạnh, hiện tại, các sản phẩm xe máy điện thuộc phân khúc trung cấp và cận cao cấp như Ludo, Impes, Felix hay Klara… được khách hàng quan tâm và mua nhiều nhất. S

Tuy thị trường xe máy tăng trưởng khả quan, nhưng đang phải đối mặt với thách thức lớn khi 5 thành phố lớn của cả nước gồm Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thờ đang nghiên cứu xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy phù hợp với hạ tầng và năng lực vận tải hành khách công cộng do được Trung ương giao tiến tới hạn chế hoặc dừng hoạt động xe máy trên một số quận sau năm 2030.

Dù vậy, trước mắt, các hãng xe ra mắt nhiều mẫu mới, nhập khẩu và bán tại Việt Nam cũng kích cầu tiêu dùng hiệu quả, giúp tăng lượng người mua. Chẳng hạn, Honda đã công bố thêm nhiều mẫu mã mới như Honda Vario 160, Honda CB150X, Genio hay Piaggio Việt Nam xin nhập về Beverly 400 HPE và MP3 400 HPE. Đặc biệt, Piaggio còn mở hai tổ hợp trưng bày xe máy Motoplex và bắt đầu kinh doanh hai thương hiệu Aprilia và Moto Guzzi.

Trong khi đó, Yamaha cũng đưa vào vận hành showroom motor Revzone cạnh tranh với hệ thống trưng bày Bigbike của Honda.