Thời gian vừa qua, đã xảy ra nhiều bất cập trong quản lý tài chính tại các cơ sở khám chữa bệnh, đặc biệt là các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện cơ chế tự chủ, cơ sở khám chữa bệnh có thực hiện các hoạt động xã hội hóa, liên doanh, liên kết. Nguyên nhân của các bất cập này được đề cập nhiều nhất là do thiếu hành lang pháp lý thống nhất để quản lý, chưa có quy định của luật về nội dung này.
"Do đó, để cụ thể hóa Nghị quyết 20-NQ/TW, đề nghị Cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu sửa đổi, quy định mang tính nguyên tắc, căn cơ, có tính đột phá về tài chính y tế để tạo hành lang pháp lý vững chắc cho hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh, cán bộ y tế, phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa", Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng lĩnh vực y tế dễ xảy ra sai phạm, tiêu cực từ mua sắm vật tư, trang thiết bị, thuốc men cho đến chữa bệnh, do vậy cần quan tâm cơ chế tài chính.
Về việc áp khung giá dịch vụ cho cả y tế công lập và tư nhân
“Không phải ngẫu nhiên mà nghị quyết 19 nói đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ thì phải thực hiện kiểm toán, công khai báo cáo tài chính như đối với các doanh nghiệp.” - Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thể hiện quan điểm
Chủ tịch Quốc hội đề nghị ban soạn thảo xem xét lại các điều khoản về cơ chế tài chính trong dự thảo luật, làm sao để
“đảm bảo công khai, minh bạch, cái gì được làm và làm thế nào. Để các thầy thuốc được tập trung vào chuyên môn, không lo lắng đến chuyện quản lý”.
Đề nghị làm rõ thêm khái niệm giá dịch vụ, Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề, cơ sở y tế công lập nhà nước vẫn đầu tư ban đầu về cơ sở vật chất, nhân lực, còn y tế tư nhân thì tự đầu tư tất cả mọi thứ. Nếu áp khung giá dịch vụ cho cả 2 loại hình này thì có phù hợp không?
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, giá này còn vướng mắc, định mức kinh tế kỹ thuật, định giá dịch vụ đối với các loại cơ sở y tế thế nào, bởi cùng một dịch vụ khám chữa bệnh, nhưng loại dịch vụ khác nhau, cơ sở khác nhau thì cơ cấu, mức độ của chi phí cấu thành trong giá dịch vụ cũng khác nhau…
Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết trong dự án Luật bảo hiểm y tế sửa đổi đang được Chính phủ thực hiện sẽ đổi mới phương thức tính giá khám chữa bệnh, thanh toán bảo hiểm y tế theo ca bệnh, dạng bệnh.
“Hầu hết các nước trên thế giới áp dụng phương pháp này. Chính phủ đang đẩy rất nhanh Luật Bảo hiểm Y tế (sửa đổi) để đảm bảo đồng bộ với Luật Khám chữa bệnh”- Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nêu ý kiến.
Đối với cơ sở y tế tư nhân, ông Long cho biết hiện không quy định khung giá đối với cơ sở y tế tư nhân nhưng cơ sở y tế tư nhân vẫn chưa phát triển.
“Đảm bảo tính công bằng, chúng tôi xin được tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội và sẽ làm rõ hơn vào dự thảo để báo cáo Quốc hội tới đây”- Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu.
Chính sách sử dụng ngôn ngữ trong khám chữa bệnh
Về vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau là chính sách sử dụng ngôn ngữ trong khám chữa bệnh tại Việt Nam đối với người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị trình cả hai phương án để Quốc hội xem xét.
Phương án của Chính phủ là thống nhất quy định việc sử dụng ngôn ngữ trong khám chữa bệnh theo hướng người nước ngoài nếu hành nghề lâu dài tại Việt Nam phải biết tiếng Việt thành thạo. Tuy nhiên, ý kiến khác cho rằng, quy định này chưa thực sự hợp lý, gây ra rào cản kỹ thuật cho người nước ngoài vào hành nghề, cản trở việc tiếp cận khoa học kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, tác động đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có người nước ngoài hành nghề.
Đánh giá chung, Chủ tịch Quốc hội và nhiều ý kiến tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, dự thảo luật đã đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ ba (tháng 5/2022), nhưng cần hoàn thiện thêm về các quy định mới, như tổ chức khám chữa bệnh theo ba cấp thay vì bốn tuyến, khám chữa bệnh từ xa...