Tuy nhiên, đại diện Viện Kiểm sát bước đầu cho biết, trong quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo Trương Quốc Cường chỉ thừa nhận trách nhiệm người đứng đầu Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) mà chưa thành khẩn khai hành vi như cáo trạng truy tố. Do đó, chưa đủ điều kiện để áp dụng hết các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo Trương Quốc Cường.
Xin giảm nhẹ cho “anh em”
Chiều 17/5, tại phiên tòa xét xử nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và các đồng phạm trong vụ án buôn bán 800.000 hộp thuốc giả nhập từ Canada kết thúc phần tranh luận, các bị cáo nói lời sau cùng.
Như vậy phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và đồng phạm trong vụ án “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác đã trải qua 5 ngày xét xử.
Trình bày trước tòa, bị cáo Trương Quốc Cường dành hơn 5 phút để nói về cấp dưới và về bản thân mình. Ông Cường xin giảm án cho anh em.
Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường nói, bản thân ông trước khi bị khởi tố là Thứ trưởng, nhưng bị khởi tố vì sai phạm từ thời làm Cục trưởng Cục Quản lý Dược (từ năm 2008).
Khoảng thời gian đó, đơn vị có rất nhiều hồ sơ, giấy tờ do ông Cường mới lên tiếp quản Cục Quản lý Dược.
Ông Cường kể, khi bắt đầu xây dựng hệ thống văn bản mới, các doanh nghiệp phải nộp hồ sơ nên quá tải.
Theo ông, "anh em Cục Quản lý Dược, trong đó có các bị cáo ở đây phải làm việc quá tải, cơ sở vật chất thiếu thốn, trang thiết bị nghèo nàn..."
“Kính đề nghị quý tòa xem xét để có thể giảm nhẹ nhất cho anh em. Trong điều kiện như vậy, họ đã là những con người rất tuyệt vời, làm việc rất mẫn cán, rất trách nhiệm. Tôi là người hiểu họ rất kỹ, mong quý tòa xem xét để họ có mức án thấp nhất”, ông Cường xin cho cấp dưới.
Xin mức án không gây đau khổ cho gia đình
Ông Trương Quốc Cường cho biết, khi xây dựng xong hệ thống văn bản và pháp luật, chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế, nhưng rất không may có vụ nhập thuốc giả nguồn gốc từ Canada xảy ra.
Ông cho biết, sau khi vụ án bị khởi tố, ngành Dược chững lại, các chuyên gia từ chối thẩm định, từ chối ký hợp đồng với Cục Quản lý dược dẫn đến không có thuốc điều trị.
“Thậm chí khi gia hạn số đăng ký thuốc, ngành Y tế, lãnh đạo Bộ Y tế không gia hạn… đó là một nỗi buồn. Tất cả đều sợ, từ nhân viên y tế đến lãnh đạo Bộ”, - bị cáo Cường kể nỗi khổ.
Theo cựu Thứ trưởng, việc này dẫn đến ngành Dược hiện nay đứng trước tình cảnh khó khăn, bao công sức của cán bộ nhiều thế hệ bị hủy, đổ xuống sông, xuống biển.
“Với lý do đó, mong quý tòa xem xét điều kiện khách quan, chủ quan, mức độ, cho anh em được hưởng mức án phù hợp, tạo điều kiện cho ngành Dược sớm phục hồi”, - cựu Thứ trưởng Cường nhấn mạnh.
Để dẫn chứng, ông Trương Quốc Cường cho biết, trước đây một năm thì có thể 4-5 số đăng ký để sản xuất, hiện nay năm 2019 được 98 số đăng ký, 2020 được 96 số đăng ký, năm 2021 vừa rồi là 99 số đăng ký, không thể đủ thuốc cho người dân, hậu quả rất nặng nề.
“Đối với bị cáo, cả đời phấn đấu, rất ý thức về ngành Dược. Đây là ngành cấp phép nhạy cảm. Bị cáo đã tự rèn mình, rất ý thức mình nhưng không may có chuyện này xảy ra, dẫn đến hôm nay vào vòng lao lý”, - ông Cường chia sẻ.
Đánh giá, đây là nỗi mất mát lớn nhất, to nhất không có gì so được. Ông Cường xin bản án bớt gây đau khổ cho gia đình.
“Vì vậy xin quý tòa xem xét mọi khía cạnh, điều kiện sao cho bị cáo có mức án không mang lại quá nhiều đau khổ cho gia đình”, - ông Trương Quốc Cường bày tỏ.
Đồng thời, ông Trương Quốc Cường một lần nữa tái thừa nhận, có thiếu sót trong quá trình xét duyệt cấp số đăng ký các hồ sơ thuốc do nhóm tại Công ty VN Pharma trình lên.
“Tại thời điểm xảy ra vụ án, với vai trò là Cục trưởng Quản lý Dược, tội xin nhận trách nhiệm của người đứng đầu”, - ông nói.
Ngoài ra, bị cáo Trương Quốc Cường cũng thừa nhận cáo buộc của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về nội dung truy tố, khi nhận được cảnh báo về hoạt động nhập khẩu thuốc Health 2000 có dấu hiệu sai phạm, nhưng bị cáo không chỉ đạo đình chỉ lưu hành thuốc.
Không có cơ sở giảm nhẹ tội cho ông Trương Quốc Cường?
Về phần cựu Chủ tịch HĐQT Công ty VN Pharma Nguyễn Minh Hùng, bị cáo nói đã nhận thức sâu sắc hành vi sai trái của mình, mong Hội đồng xét xử xem xét cho mức án thấp nhất, để có cơ hội trở về với xã hội.
Nói lời sau cùng, cựu Chủ tịch Công ty VN Pharma Nguyễn Minh Hùng và những bị cáo còn lại đều thừa nhận cáo trạng truy tố họ là đúng người, đúng tội.
Tất cả đều mong muốn Hội đồng xét xử xem xét, có mức án phù hợp để họ sớm có cơ hội tái hòa nhập, về với gia đình.
Trước đó, tại phần luận tội các bị cáo, đại diện Viện kiểm sát đánh giá, cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường đã không làm tròn trách nhiệm, thiếu giám sát, kiểm tra hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và là người đồng ý xét duyệt việc cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện.
Ngoài ra, sau khi nhận được thông tin cảnh báo về lô thuốc nhãn mác Health 2000 Canada “không chuẩn”, bị cáo Trương Quốc Cường cũng không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi hồ sơ cấp số đăng ký thuốc. Hậu quả là hàng triệu hộp thuốc giả được đưa ra thị trường đề điều trị cho người bệnh.
Trong quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo Trương Quốc Cường chỉ thừa nhận trách nhiệm người đứng đầu Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) mà chưa thành khẩn khai hành vi như cáo trạng truy tố.
Vì thế, đại diện Viện kiểm sát thấy rằng, chưa đủ điều kiện để áp dụng hết các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo Trương Quốc Cường.
Đối với nhóm bị cáo là cán bộ cấp dưới của bị cáo Trương Quốc Cường gồm: Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lú Dược), Phạm Hồng Châu (cựu Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược) và Nguyễn Thị Thu Thủy (cựu Phó trưởng Phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược), đại diện Viện kiểm sát nhận thấy, bị cáo Nguyễn Việt Hùng bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và bị đề nghị mức án từ 3-4 năm tù là đúng người, đúng tội.
Hai hai bị cáo Phạm Hồng Châu và Nguyễn Thị Thu Thủy đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ nên bị đề nghị mức án cao hơn bị cáo Nguyễn Việt Hùng là có sơ sở, đúng pháp luật.
Đối với nhóm bị cáo tại VN Pharma và Công ty Thương mại Hàng hải Quốc tế H&C, đại diện Viện kiểm sát cho rằng, nhóm bị cáo này đã lợi dụng sơ hở và sự thiếu trách nhiệm, có động cơ cá nhân của bị cáo Trương Quốc Cường và cấp dưới tại Cục Quản lý Dược nên cấu kết làm giả hồ sơ các loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để cấp số đăng ký, lưu hành.
Đặc biệt, sau khi ông Trương Quốc Cường thừa nhận hành vi phạm tội khi nói lời sau cùng, đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Trương Quốc Cường mức án thấp hơn mức án mà trước đó đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị.
Bất chấp đạo đức và pháp luật
Trước đó, khi luận tội, đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trương Quốc Cường từ 7-8 năm tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Mức án bị đề nghị cho bị cáo Nguyễn Việt Hùng - cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) là 3-4 năm tù, cho Lê Đình Thanh - nguyên công chức Cục Hải quan TPHCM là 2-3 năm tù, cùng về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Với tội danh "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", bị cáo Phạm Hồng Châu - cựu Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược bị đề nghị 7-8 năm tù; Nguyễn Thị Thu Thủy bị đề nghị mức án 4-5 năm.
Với tội danh "Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh", Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường - cựu Giám đốc Công ty TNHH thương mại Hàng hải Quốc tế H&C cùng bị đề nghị mức án 20 năm tù.
7 bị cáo đồng phạm bị đề nghị mức án từ 3 - 16 năm tù.
“Các bị cáo đều là người có kiến thức chuyên môn cao trong lĩnh vực thuốc chữa bệnh, nhưng chỉ vì ham muốn tìm kiếm lợi nhuận, thu lợi bất chính mà bất chấp pháp luật và đạo đức. Hành vi thể hiện sự coi thường pháp luật, sức khỏe người dân, ảnh hưởng đến uy tín ngành y tế, phạm tội nhiều lần”, - VKS nêu quan điểm.
Hội đồng xét xử tuyên bố kết thúc phần tranh luận, bước vào nghị án. Chủ tọa phiên tòa, Thẩm phán Đào Bá Sơn cho biết, dự kiến vào lúc 14h ngày 19/5 Hội đồng xét xử sẽ tiến hành tuyên án.