Joe Biden nghĩ ra điều gì và tại sao
Chính quyền của Joe Biden đã mày mò ý tưởng IPEF trong một thời gian dài. Họ muốn đưa ra một điều gì đó có thể khẳng định sự quan tâm của Mỹ trong việc tham gia rộng rãi vào đời sống kinh tế châu Á, bởi vì Mỹ đã từ bỏ Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương và không tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), vì Trung Quốc tỏ ra quá nổi bật khi giữ vai trò chủ đạo trong đó.
Vì vậy, Biden muốn đưa ra một cái gì đó mới, đứng trên bốn chân: thương mại công bằng, chuỗi cung ứng bền vững, năng lượng sạch và khử cacbon, cuộc chiến chống tham nhũng. Tổng thống Mỹ giải thích sáng kiến của ông là "cam kết hợp tác với những người bạn và đối tác thân thiết trong khu vực về những thách thức quan trọng nhất đối với khả năng cạnh tranh kinh tế trong thế kỷ 21". Biden hứa hẹn tổ chức mới sẽ mang lại nhiều điều tốt đẹp cho người dân Mỹ, những người lao động, thế nhưng vẫn chưa rõ những gì nó sẽ mang lại cho người dân các nước khác. Tuy nhiên, 12 quốc gia, ngoại trừ Hoa Kỳ, đã bày tỏ mong muốn tham gia hiệp hội mới: Úc, Brunei, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, New Zealand, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Nhảy vào điều chưa biết
Bất chấp việc IPEF được nhắc đến nhiều lần trong các bài phát biểu của các quan chức Mỹ và bản thân Biden, nhiều chi tiết về hiệp hội trong tương lai vẫn chưa rõ ràng. Được biết, trong tổ chức này không có ý định đàm phán về thuế quan và tạo điều kiện tiếp cận thị trường, chủ yếu là thị trường Mỹ. Hiện vẫn chưa rõ các cam kết trong khuôn khổ IPEF sẽ được kết hợp với cam kết của các nước tham gia các hiệp hội kinh tế khu vực khác như RCEP hay CPTPP như thế nào. Không rõ có bao nhiêu thay đổi và những thay đổi nào mà các thành viên cần thực hiện trong nước của mình và để đổi lấy những lợi ích kinh tế nào. Đó là lý do tại sao Deborah Elms, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Doanh nghiệp Châu Á, gọi IPEF là “một bước nhảy vào điều chưa biết”.
Hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Elizabeth Warren và Robert Casey đã viết thư cho Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ nêu một số câu hỏi liên quan đến IPEF.
Bức thư có đoạn: "Chúng tôi lo ngại ngài chưa xác định được cấu trúc này sẽ giúp ích gì cho người lao động Mỹ. Ngài cũng cho biết IPEF sẽ mang tính toàn diện và linh hoạt. Chúng tôi lo ngại điều này có nghĩa là ngài có ý định bao gồm các đối tác thương mại có tiêu chuẩn lao động và môi trường thấp, để họ tự do không cải thiện thái độ của họ trong những vấn đề quan trọng này".
Thực hiện đường lối hội nhập cơ cấu kinh tế quốc tế đã được Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua, Chính phủ Việt Nam quyết định tham gia IPEF. Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều phù hợp với phía Việt Nam lúc này. Phát biểu tại lễ khởi động sáng kiến IPEF, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị quan tâm đến việc xây dựng cơ chế hợp tác vì lợi ích của người dân.
Có mối quan tâm về tương lai của nền giáo dục mới. Sự tham gia của Hoa Kỳ vào dự án này sẽ không được chính thức hóa bằng một đạo luật chính thức, mà bằng một sắc lệnh của tổng thống. Có nghĩa là, Joe Biden sẽ phê duyệt dự án mới mà không có sự chấp thuận của Quốc hội, có nghĩa là bất kỳ tổng thống mới nào sau ông ta đều có quyền chấm dứt sự tham gia của Hoa Kỳ vào IPEF.
Không biết khi nào Biden mới có thể trả lời tất cả những câu hỏi này. Nhưng dường như, đối với đương kim Tổng thống Mỹ, điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng công bố sáng kiến này. Không có lẽ chỉ để phản đối bằng cách nào đó đối với Sáng kiến «Một vành đai, Một con đường» của Trung Quốc?
Ý kiến trong bài viết là quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Sputnik.