Theo trao đổi của luật sư Hoàng Ngọc Biên (nguyên Điều tra viên cao cấp Bộ Quốc phòng) với Zing, về mặt tâm lý học tội phạm, người phạm tội thường chia thành 2 nhóm tâm lý chính.
Thứ nhất là nhóm tâm lý ăn năn, hối cải, thường xuất hiện ở những người mắc lỗi nhẹ, ít nghiêm trọng, tính chất, mức độ hành vi không quá nguy hiểm cho xã hội. Khi bị bắt giam, tạm giữ, họ sẽ hợp tác với cơ quan điều tra, cố gắng cải tạo tốt để sớm được giảm án, trở về hòa nhập với cộng đồng.
Thứ hai là nhóm tâm lý bất cần, thách thức pháp luật, thường xuất hiện ở những kẻ manh động, liều lĩnh, phạm những tội nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho xã hội.
Những phạm nhân thuộc nhóm này có bản chất tội phạm ăn sâu, cuồng nhiệt, manh động, liều lĩnh. Tâm lý những kẻ này thường lỳ lợm, không khai báo, chống đối và thách thức cơ quan tiến hành tố tụng.
Đối với trường hợp của Triệu Quân Sự, luật sư Biên đánh giá đây là kẻ phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, phải chấp hành mức án tù chung thân và thuộc nhóm tội phạm có tâm lý bất cần.
Ông Biên cho rằng, các quản giáo có thể áp dụng những hình thức quản lý đặc biệt với trường hợp của Triệu Quân Sự.
Theo đại tá, luật sư Lê Ngọc Khánh (nguyên Trưởng khoa Tham mưu Chỉ huy, Học viện Chính trị Công an nhân dân), Sự sẽ đối diện với việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 386 Bộ luật Hình sự 2015 sau vụ việc trốn trại lần này.
Ngoài ra, ông Khánh cũng cho rằng cần làm rõ trách nhiệm của cán bộ quản lý trại giam. Trong trường hợp phát hiện có yếu tố lỗi do vô ý hoặc cố ý dẫn tới việc phạm nhân trốn trại, những người có trách nhiệm liên quan có thể bị xử lý kỷ luật theo quy định.
Theo ông Khánh, trường hợp việc mắc lỗi để lại hậu quả nghiêm trọng như làm vụ án bị tạm đình chỉ, người bỏ trốn trả thù người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng hay người bỏ trốn tiếp tục thực hiện tội phạm khác, những cán bộ mắc lỗi (nếu có) còn có thể bị xử lý hình sự theo Điều 376 Bộ luật Hình sự 2015 về tội Thiếu trách nhiệm để người bị bắt, người bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù trốn.