Nền giáo dục sáng tạo là tương lai của Việt Nam

Việt Nam dự định phát triển giáo dục trực tuyến và đang tiến theo con đường số hóa. Thị trường EdTech (Education Technology - sự áp dụng công nghệ vào giáo dục) là nhánh tương đối mới đang trên đà phát triển và nhanh chóng tăng khối lượng chỉ sau vài năm ngắn ngủi.
Sputnik
Chuyện ở đây nói về các công nghệ cung cấp nội dung, về chương trình hoàn chỉnh cho các khóa học, cũng như về tác giả, chủ sở hữu bản quyền và những người hướng dẫn nội dung này.
Hiện tại, ở Việt Nam có khoảng 280 công ty khởi nghiệp gắn với thị trường giáo dục.

EdTech sau đại dịch

Trong cuộc phỏng vấn của Sputnik, bà Yulia Chernenko, chuyên gia từ Phòng thí nghiệm Truyền thông đa phương tiện trong Giáo dục tại Trường Kinh tế Cao cấp Quốc gia Nga đã cho nhận xét về tác động của đại dịch với sự phát triển của thị trường EdTech.

"Thị trường EdTech đã phát triển đáng kể, nhưng từ kinh nghiệm của bản thân tôi khi thực thi các dự án, có vẻ là đang xuất hiện «sự mệt mỏi trực tuyến». Đào tạo trực tuyến và các khoá học bổ sung - là chủ đề rất phổ biến dành cho các cuộc thảo luận, nhưng ưu điểm tình thế không đồng nghĩa là che phủ toàn bộ lối «tiếp cận truyền thống»".

"Đại dịch đã làm nổi bật khả năng của giáo dục trực tuyến, nhưng đồng thời, những vướng mắc mà lĩnh vực này phải đối mặt từ trước đại dịch giờ đây cũng trở nên bức xúc hơn. Trong đó, vấn đề chính là động lực tiếp tục giáo dục và cách giao lưu tiếp xúc của giáo viên với học trò", - chuyên gia Yulia Chernenko lưu ý.

Câu hỏi về động lực là vấn đề chính khi thiết lập chương trình khoá học. Theo một nghiên cứu từ năm 2019, chỉ 30% học sinh theo được đến cuối khóa học, nếu không có thúc đẩy bởi những yếu tố bên ngoài. Và trong trường hợp học trực tuyến, giáo viên không thể điều chỉnh chương trình ở đây hoặc là động viên khích lệ học trò.
5G, 6G, Edtech, xu hướng khoa học và công nghệ nào sẽ bùng nổ ở Việt Nam năm 2022?
Còn thêm một khía cạnh phổ biến khác thường gắn kết với thị trường EdTech, và thậm chí đang cố gắng mang đến lối giáo dục «truyền thống», là theo dõi cá nhân hoặc đơn giản là đồng hành. Theo dõi giáo dục là quỹ đạo cá nhân trong học tập. Ngay cả ở đây, học trực tuyến không thể đưa ra giải pháp.

«Các nhà thiết kế sư phạm khẳng định rằng điều quan trọng là phải tính đến thể loại tâm lý và tốc độ tiếp thu của học sinh. Không thể nói rằng môi trường trực tuyến đã có thể cung cấp các công cụ để thực hiện đầy đủ. Bất kỳ chương trình khóa học nào định hướng vào đối tượng đại chúng đều khó có thể xem xét điều chỉnh, bởi phải thích hợp với số đông», - chuyên gia Yulia Chernenko cho biết.

Chuyên gia cũng lưu ý đến những nét mới đã bộc lộ cùng với sự xuất hiện đại dịch – đó là sự mở rộng phạm vi kịch bản khóa học. Đã xuất hiẹn những khoá học gắn với phát triển kỹ năng mềm, khả năng sáng tạo, tự nhận thức bản thân. Trong bối cảnh đó, TikTok thậm chí còn trưng ra chuyên mục «nội dung giáo dục», cung cấp khả năng tải video lên đến 3 phút thay vì 40 giây như trước đây.

Tiềm năng phong phú dành cho hợp tác

Thị trường Nga, hiển nhiên, sẵn có gì đó để đề xuất cung cấp: Nga sản xuất những nội dung chất lượng cao, với những nhà tổ chức thành thạo. Vấn đề là ở các công nghệ nhập khẩu đảm bảo công việc của các nền tảng.
«Đối với chúng tôi, cơ sở hạ tầng là điểm yếu nhất. Bù đắp cho thiếu sót này sẽ cho phép khai thác đầy đủ tiềm năng, kể cả theo hướng châu Á», - trả lời cho câu hỏi về triển vọng của Nga trên thị trường EdTech theo hướng châu Á.
Nói về những lĩnh vực khác, Nga có kinh nghiệm vô giá trong việc phát triển những chương trình chuyên ngành từ sớm, vốn có thể được các nước khác quan tâm.

«Ở Nga đang bắt đầu thực hiện dự án định hướng chuyên ngành sớm từ lớp 7 hoặc lớp 5, nếu chúng ta nói về vectơ cơ sở. Từ ngày 1 tháng 9 năm 2022, sẽ khởi động ngành dọc sáng tạo. Nga đang hướng tới phát triển nền kinh tế ứng nghiệm sáng tạo», - người đối thoại với Sputnik Vietnam cho biết.

Sản phẩm sáng tạo độc đáo ở chỗ có thể được tạo ra bất cứ nơi đâu và tiếp nhận bất kỳ định dạng. Bộ Văn hóa dự kiến mở các trường phổ thông chuyên đào tạo về công nghiệp sáng tạo trực thuộc các Thư viện và Nhà Văn hóa. Mục tiêu chung là tạo ra những sản phẩm có thể thâm nhập và chinh phục thị trường quốc tế, hình thành và quảng bá diện mạo mới của đất nước. Ngoài ra, đó là kinh nghiệm mang tính tích hợp cao, có thể áp dụng ở những nơi khác nhau với phí tổn nguồn lực ít hơn so với trường hợp phát triển một dự án riêng biệt.
Nga từ bỏ hệ thống giáo dục theo chuẩn châu Âu: Sinh viên Việt sẽ ra sao?
«Một câu chuyện hay có thể được tạo ra ở bất cứ đâu. Vấn đề là nó sẽ tiếp nhận định dạng nào, một lộ trình du lịch, trò chơi điện tử, một bộ phim, âm nhạc – nhưng điều đó không quá quan trọng», - chuyên gia Yulia Chernenko lưu ý.
Hiện thời còn quá sớm để nói về kết quả cuối cùng, nhưng chắc chắn có tiềm năng rất lớn rất phong phú dành cho việc trao đổi kinh nghiệm với bất kỳ nước nào quan tâm, trong đó đương nhiên có Việt Nam.

«Vạn sự khởi đầu nan, đã có những bước đầu với rất nhiều thứ đang phát triển mau lẹ, nhưng tôi cho rằng hiện còn sớm để nói về thành tựu. Lấy ví dụ, các lớp học về truyền thông đa phương tiện ở 66 trường phổ thông của Matxcơva, đã tiến hành suốt cả năm và giờ đây đang tích cực tập hợp xử lý kinh nghiệm. Hẳn là kinh nghiệm về giáo dục sáng tạo và các dự án Liên bang trong lĩnh vực này có thể thu hút sự quan tâm của các đối tác châu Á», - bà Yulia Chernenko kết luận.

Thảo luận