Chúng ta hãy cố gắng tìm hiểu lý do tại sao như vậy qua các ví dụ.
Quân đội Nhật Bản đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân lực, đang thiếu hụt khoảng 16.000 người. Ngoài ra, ngay cả những học viên tốt nghiệp học viện quốc phòng cũng không tỏ ý sẵn sàng bảo vệ tổ quốc. Trong năm 2021, trong tổng số 479 học viên tốt nghiệp các học viện quốc phòng có 72 người (tương đương 15%) từ chối tiếp tục thực hiện nghĩa vụ quân sự.
“Đây là điều cực kỳ đáng thất vọng”, - Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo nhận xét vào tháng 3 năm 2021.
Có tiềm năng nguồn nhân lực
Bộ chỉ huy quân sự Nhật Bản thường phàn nàn về việc thiếu tân binh do dân số ngày càng giảm. Theo luật hiện hành được áp dụng từ năm 2018, Nhật Bản có 15 độ tuổi nhập ngũ từ 18 đến 32 tuổi, tức là quân số của Lực lượng Phòng vệ có thể đạt 18,25 triệu người với tổng dân số là 123,2 triệu người. Nhưng, hiện nay chỉ có khoảng 230.000 người đang phục vụ tại ngũ, trong đó 18.000 là phụ nữ.
Mức lương của sĩ quan gần bằng một nửa mức lương trung bình
Rõ ràng, một trong những nguyên nhân vì sao có tình trạng thiếu nhân lực vốn không quá lớn trong quân đội Nhật Bản là do mức lương thấp. Thu nhập trung bình hàng năm của một sĩ quan có trình độ học vấn cao trong năm đầu tiên phục vụ tại ngũ là 3,6 triệu yên (26.400 USD), và chỉ sau 20 năm phục vụ mức thu nhập lên đến 6 triệu yên (42.309 USD). Để hiểu đây là nhiều hay ít, nên so sánh mức thu nhập này với mức lương trong khu vực dân sự và mức sống trung bình.
Tại Nhật Bản, mức lương tối thiểu vào năm 2022 là 1,84 triệu yên (16.890 USD). Mức lương trung bình vào năm 2021 là 4,37 triệu yên (30.352 USD).
Trong các lĩnh vực kinh tế khác nhau, mức lương trung bình cũng khác nhau. Ví dụ: trong ngành xây dựng - 3,3 triệu yên, ngành sản xuất - 3,08 triệu yên.
Thu nhập trung bình hàng năm của các sĩ quan cảnh sát Nhật Bản là 7,43 triệu yên (51.330 USD).
Chi phí trung bình hàng ngày cho một người là 1,44 triệu yên / năm và thêm 0,74 triệu yên tiền thuê nhà, tổng cộng là 2,18 triệu yên (15.372 USD). Đối với một gia đình bốn người (vợ / chồng và hai con): chi phí sinh hoạt là 4,44 triệu yên và tiền thuê nhà 1,51 triệu yên, tổng cộng là 5,95 triệu yên (41,298 USD).
Những con số này cho thấy rằng, mức lương của quân nhân chỉ gấp 2 lần mức lương tối thiểu trong nước. Mức lương của sĩ quan chỉ đủ cho một người, nhưng, đối với gia đình có con thì rõ ràng là không đủ.
Để so sánh, một sĩ quan binh chủng thông tin liên lạc của quân đội Hoa Kỳ nhận được 89.115 USD với tất cả các khoản lương và phúc lợi, trong khi mức lương trung bình của một kỹ sư viễn thông dân sự là 73.557 USD.
Chỉ có những sinh viên tốt nghiệp tệ nhất nhập ngũ Quân đội Nhật
Lý do của việc miễn cưỡng đi nghĩa vụ quân sự, ngay cả ở những sinh viên tốt nghiệp Học viện Quân sự Quốc gia, trở nên rõ ràng hơn sau khi xem xét dữ liệu so sánh này. Nguyên nhân chính là mức lương quá thấp trong quân đội Nhật Bản.
Học viên tốt nghiệp học viện quân sự có thể tìm được việc làm cảnh sát và nhận ngay mức lương gấp đôi. Làm việc tại nhà máy hoặc công trường xây dựng cũng có lợi hơn, chưa kể những công việc uy tín và được trả lương cao hơn.
Điều này cũng dẫn đến thực tế là quân đội thu nhận những sinh viên tốt nghiệp tồi tệ nhất các trường đại học và các cơ sở giáo dục khác, những người không thể tìm được bất kỳ việc làm nào khác. Về mặt khách quan, điều này làm giảm mức độ huấn luyện, kết quả là khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Nhật Bản bị đặt dấu hỏi.
Trong khi đó, nếu xem xét tình hình từ quan điểm chính sách tự vệ ngày càng cứng rắn hơn của Nhật Bản, thì chính phủ nên điều hành chính sách theo chiều ngược lại. Các lĩnh vực có tầm quan trọng then chốt trong hệ thống tự vệ của Nhật Bản là phòng không và phòng thủ tên lửa, không quân, hải quân - những quân chủng có kỹ thuật tiên tiến trong thành phần lực lượng vũ trang. Các sĩ quan của các ngành quân sự này cần phải được đào tạo về khoa học kỹ thuật rất tốt. Đặc biệt là các sĩ quan của lực lượng phòng không-phòng thủ tên lửa, họ phải được đào tạo để tham gia những trận đánh đặc thù, phức tạp trong không gian vũ trụ.
Hóa ra, Bộ Quốc phòng Nhật Bản thậm chí không hy vọng vào việc quân đội có thể bảo vệ đất nước khi họ trả lương cho sĩ quan thấp đến mức phục vụ trong cảnh sát có lợi hơn nhiều?