Vì sao các ‘ông trùm’ sản xuất công nghệ điện tử hàng đầu thế giới như Apple, Samsung, Intel, LG… muốn đổ bộ vào Việt Nam và dành nhiều ưu ái cho quốc gia này?
Cushman & Wakefield, một trong những công ty bất động sản lớn nhất thế giới đã thử lý giải lý do Việt Nam ‘được ưu ái’ và hiện đang nổi lên như một trong những trung tâm sản xuất, chế biến, chế tạo mới.
Lợi thế cơ sở hạ tầng logistics của Việt Nam
Theo Cushman & Wakefield, nằm gần các nền kinh tế lớn của thế giới, cộng hưởng với cơ sở hạ tầng kết nối tốt, Việt Nam đang là điểm đến ưu tiên của các hãng công nghệ thế giới.
Đây là công bố vừa được đại diện của Cushman & Wakefield Việt Nam nêu tại buổi họp báo sáng 14/11.
Một trong những công ty bất động sản lớn nhất thế giới lưu ý, miền Bắc Việt Nam là nơi thu hút được nhiều doanh nghiệp quốc tế lớn đặc biệt là ngành điện tử, dựa trên hệ thống cơ sở hạ tầng kết nối được thiết lập bài bản.
Yếu tố đầu tiên là hệ thống đường cao tốc. Theo thống kê của Cushman & Wakefield, nhận được sự ưu tiên phát triển về cơ sở hạ tầng của chính quyền địa phương, miền Bắc hiện đang có 13 tuyến đường cao tốc kết nối các tỉnh phía Bắc với thủ đô Hà Nội, với tổng chiều dài 895,8km.
Các tuyến này bao gồm cao tốc Nội Bài - Lào Cai (264km), cao tốc Hà Nội - Bắc Giang (45,8km), cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn (64km), cao tốc Nội Bài - Bắc Ninh (31km).
Cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên (63km), cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (30km), cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (50km), cao tốc Cao bồ - Mai Sơn (15km), cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 (63km), cao tốc Hà Nội - Hải Phòng (105km), cao tốc Hải Phòng - Hạ Long (25km), cao tốc Hạ Long - Vân Đồn (60km). Đặc biệt cao tốc Vân Đồn - Móng Cái (80km) thông xe toàn tuyến nối ba cửa khẩu và đi đến ba sân bay quốc tế quan trọng nhất khu vực.
“Mạng lưới đường bộ bao phủ khắp lãnh thổ đóng vai trò kết nối chính cho mạng lưới giao thông vận tải giữa các vùng công nghiệp, các cảng hàng không, các biển, cửa khẩu và đầu mối giao thông quan trọng”, Cushman & Wakefield đánh giá lợi thế về cơ sở hạ tầng logistics của Việt Nam.
Ngoài ra, theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, dự kiến miền Bắc sẽ có 14 tuyến đường bộ cao tốc với tổng chiều dài khoảng 2,300 km, quy mô từ 4 đến 6 làn xe.
Đánh giá về hệ thống đường sắt của Việt Nam, Cushman & Wakefield lưu ý, miền Bắc sở hữu 6 tuyến đường sắt. Trong đó có Hà Nội - Hải Phòng (102km), Hà Nội - Lào Cai (296km), Hà Nội - Đồng Đăng (162km), Hà Nội - Quán Triều (75km), Kép - Lưu Xá (57km) và Kép - Uông Bí - Hạ Long (106km) và trục Bắc - Nam (1,726km).
Chỉ tính riêng các tỉnh Đồng bằng Sông Hồng và Trung du, miền núi phía Bắc có tổng chiều dài đường quốc lộ là 9,389 km với trục cao tốc Hà Nội - Hải Phòng dài 105,5 km và Hà Nội – Thái Nguyên là 61,3km.
Về hệ thống đường hàng không, ở khu vực miền Bắc của Việt Nam có 7 cảng hàng không chở khách bao gồm Nội Bài, Vân Đồn, Cát Bi, Thọ Xuân, Vinh, Điện Biên và Đồng Hới. Trong đó cảng hàng không quốc tế Nội Bài là nơi có nhà ga hàng hóa chuyên biệt với công suất 403.000 tấn hàng hóa/năm, theo dữ liệu từ Bộ Giao thông Vận tải.
Liên quan đến hệ thống cảng biển, Cushman & Wakefield cũng có những lưu ý cụ thể làm nổi bật lợi thế vận tải biển giúp Việt Nam được “ưu ái” nhiều hơn.
Theo đó, đối với hệ thống cảng biển, miền Bắc là khu vực có mức tăng mạnh nhất đạt 154% từ năm 2017 đến năm 2021 về mặt xuất khẩu vận tải so với các vùng còn lại.
Hiệp hội Cảng biển Việt Nam cho biết, các cảng biển tại khu vực miền Bắc được ghi nhận có tổng số lượng containers đi qua cảng biển hơn 2,000,000 teus với 3 cảng biển chính Quảng Ninh, Đinh Vũ và Hải Phòng.
Trong tháng 11 này, cảng biển Hải Phòng lần đầu đón thành công tàu biển có tải trọng lên tới 145,000 DWT. Tàu có chiều dài 335m, rộng 51m với sức chở 13.458 TEUs, là tàu khai thác của hãng Wanhai Lines kết nối trực tiếp Việt Nam với bờ Tây nước Mỹ.
“Nằm gần Trung Quốc” giúp Việt Nam kết nối với công xưởng của thế giới
Như Sputnik đưa tin, sở hữu vị trí địa lý thuận lợi là một ưu thế “địa lợi” nổi bật của Việt Nam.
Việc nằm gần Trung Quốc, giáp ranh với công xưởng số 1 của thế giới, giúp Việt Nam hấp dẫn hơn trong mắt các “ông trùm” sản xuất điện tử hàng đầu hành tinh cũng như giới đầu tư nước ngoài khi cân nhắc chuyển dịch sản xuất.
Theo Cushman & Wakefield, nối liền miền Bắc là hành lang kinh tế phía Nam của Trung Quốc gồm một số vùng nổi bật như Thượng Hải, Hong Kong, Thẩm Quyến, Phúc Kiến và Quảng Đông.
“Đây là vùng kinh tế được chọn làm nơi đặt trụ sở của các ông lớn công nghiệp sản xuất, hóa sinh, thương mại và công nghệ điện tử”, Cushman & Wakefield nhấn mạnh.
Theo ước tính của Cushman & Wakefield, vùng này chiếm hơn 30% tổng GDP Trung Quốc năm 2021, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư và phát triển kinh tế.
Cùng với đó, miền Bắc sở hữu tuyến đường bộ, thủy và sắt nối thẳng đến Thẩm Quyến, được mệnh danh Thung lũng Silicon Trung Quốc, tạo điều kiện thuận lợi cho những doanh nghiệp có nhu cầu mở rộng và phân bổ sản xuất trong khu vực.
“Với các đặc điểm địa lý thuận lợi, cũng như cơ sở hạ tầng được đầu tư phát triển mạnh mẽ và hàng loạt chính sách thúc đẩy đầu tư từ Chính phủ, có thể nói miền Bắc Việt Nam hội tụ đầy đủ các yếu tố cần thiết để thu hút loạt “ong chúa” đến làm tổ và đóng góp hơn nữa vào GDP Việt Nam”, Doanh nghiệp & Kinh doanh dẫn ý kiến của bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam nhận định.
“Thu hút “ong chúa” đến làm tổ”
Trong đánh giá của mình, Cushman & Wakefield nhận định rằng trải qua hơn 30 năm kể từ thời kỳ mở cửa (hậu Đổi mới 1986 – PV), nền công nghiệp và sản xuất tại miền Bắc Việt Nam tăng trưởng vượt bậc, thể hiện qua các chỉ số kinh tế và sản xuất công nghiệp.
Theo Tổng cục Thống Kê, GDP 9 tháng đầu năm 2022 tăng 8,83% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất trong thập kỷ qua.
“Điều này cho thấy Việt Nam vẫn là một trong những thị trường tiềm năng để đầu tư trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương”, lãnh đạo Cushman & Wakefield nhắc lại.
Trong khi đó, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài 9 tháng đầu năm 2022 có tổng vốn đăng ký FDI vào Việt Nam đạt gần 18,8 tỷ USD, trong đó, riêng Bắc Ninh là tỉnh xếp thứ 3 cả nước với tổng vốn đầu tư đăng ký gần trên 1,78 tỷ USD, chiếm 9,5% tổng vốn.
Tiếp đó là Thái Nguyên, Hải Phòng, Hà Nội và Bắc Giang là các tỉnh thu hút dòng vốn FDI nhiều nhất trong thời gian qua.
Các khu công nghiệp ở miền Bắc đã đón nhận làn sóng đầu tư đến từ các doanh nghiệp điện tử toàn cầu từ sớm như Panasonic (1971), LG Display (1995), Canon (2001), Foxconn (2007), Samsung (2008), Fuji Xerox (2013) và gần đây là các tập đoàn như Pegatron, Goertek, Jinko Solar.
“Việc các nhà sản xuất công nghệ điện tử đồng loạt đổ bộ vào khu vực đã tạo nên một làn sóng thu hút nhiều doanh nghiệp sản xuất phụ trợ cho các “ông trùm” này”, Cushman & Wakefield nhận xét.
Đơn vị này dẫn chứng, điển hình, tính đến năm 2022, tổng số nhà cung cấp của doanh nghiệp Việt bao gồm cả cấp một và cấp hai của Samsung là 250 doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp cấp một là 52 doanh nghiệp. Đây là sự gia tăng lớn so với chỉ 4 doanh nghiệp cấp một vào năm 2014.
Số liệu thống kê của Bộ Công Thương Việt Nam cho hay, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 9 tháng năm 2022 của Việt Nam ước tính đạt 558,52 tỷ USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó nhiều mặt hàng công nghiệp hạ nguồn như da giày, dệt may, có vị trí xếp hạng xuất khẩu cao so với khu vực và thế giới.
Theo Sputnik cập nhật từ Tổng cục Thống kê liên tục trong những tháng đầu năm, cán cân thương mại hàng hóa thâm hụt hoặc thặng dư rất thấp. Tuy nhiên, kể từ tháng 7/2022 trở lại đây, cán cân thương mại hàng hóa thặng dư ngày càng tăng.
Nếu như 6 tháng đầu năm, cả nước xuất siêu 742 triệu USD thì sau 7 tháng, mức xuất siêu là 1,1 tỷ USD, 8 tháng xuất siêu 3,9 tỷ USD, 9 tháng xuất siêu 7,1 tỷ USD vào sau 10 tháng thì xuất siêu đạt 9,4 tỷ USD. Xuất siêu tăng mạnh chủ yếu do xuất khẩu tăng cao hơn nhập khẩu.
Tính chung 10 tháng năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước đạt 616,24 tỷ USD, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 15,9%; nhập khẩu tăng 12,2%.
Cán cân thương mại hàng hóa tiếp tục duy trì xuất siêu góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, ổn định tỷ giá và ổn định các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.
Ngành dệt may, giày dép, vốn cần nhiều lao động, cũng đang có xu hướng khởi sắc. Theo Tổng cục Thống kê, trong những tháng đã qua của năm 2022, hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp may mặc, giày dép Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh. Tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu dệt, may trong 10 tháng ước đạt 31,8 tỷ USD, tăng 21,9%. Nhóm hàng giày dép ước đạt 20 tỷ USD, tăng mạnh 40,9%.
“Cánh tay đắc lực” của công xưởng thế giới?
Theo Cushman & Wakefield, những năm qua, Việt Nam đang có chủ trương thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân lớn trong lĩnh vực công nghiệp (trung nguồn) chế biến, chế tạo.
Vì đây là động lực dẫn dắt nền kinh tế tăng trưởng, giúp tránh khỏi nguy cơ tụt hậu và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thị trường đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp nội địa tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu với lĩnh vực sản xuất chế biến, chế tạo như công ty Trường Hải, VinFast, Thành Công…
“Và trong bối cảnh ngành sản xuất đang tìm cách phân bổ lại chuỗi cung ứng nhằm tránh phụ thuộc vào một quốc gia, cùng với những điều kiện thuận lợi và chính sách đầu tư hấp dẫn, miền Bắc Việt Nam hoàn toàn có khả năng trở thành ‘cánh tay đắc lực’ của công xưởng thế giới và là trung tâm sản xuất linh kiện điện tử của toàn cầu”, bà Trang Bùi của Cushman & Wakefield nhấn mạnh.
Báo cáo số liệu về sản phẩm điện tử, nhất là điện thoại di động, Tổng cục Thống kê cũng cho biết, mặt hàng này góp phần lớn nhất vào tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Trong 10 tháng năm 2022, nhóm hàng sản phẩm điện thoại các loại và linh kiện ước đạt 50,1 tỷ USD, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Nhóm hàng điện tử, máy tính và linh kiện ước đạt 46,6 tỷ USD, tăng 14%.
“Việt Nam đang mở rộng chuỗi cung ứng, tham gia mạnh mẽ hơn vào chuỗi giá trị, thay vì chỉ lắp ráp điện thoại di động như trước đây”, Tổng cục Thống kê khẳng định.