Trung Quốc sẽ tăng cường quan hệ quốc phòng với Campuchia - đối tác chính của Bắc Kinh trong ASEAN về hợp tác quốc phòng. Hôm Chủ nhật, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đã có cuộc gặp với Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Ông Ngụy Phượng Hòa đảm bảo rằng, quân đội của hai nước sẽ tiếp tục tăng cường và mở rộng hợp tác. Trong những năm gần đây, sự hợp tác song phương đã được triển khai trong các lĩnh vực như trao đổi cấp cao, các cuộc tập trận chung, và đào tạo nhân sự.
Trung Quốc và Campuchia đang tích cực phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng, quá trình này diễn ra đồng thời với những nỗ lực tích cực của Hoa Kỳ nhằm tăng cường hợp tác quân sự với Philippines. Philippines là đồng minh quân sự chính của Hoa Kỳ trong số các nước ASEAN. Rất có thể trong thời gian Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris ở thăm Philippines vào ngày 21-22/11, hai bên sẽ đạt thỏa thuận về việc mở rộng hợp tác theo Thỏa thuận Hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA) được ký kết hồi năm 2014. Theo thỏa thuận này, Washington được phép đặt trang thiết bị quốc phòng tại năm căn cứ của Philippines và luân chuyển quân sự tại những căn cứ này. Gói viện trợ cung cấp cho Manila để hiện đại hóa quân đội là điều then chốt. Gần đây, Mỹ đã công bố phân bổ 66,5 triệu USD để tiến hành nâng cấp 3 căn cứ quân sự tại Philippines.
Một “trò chơi lớn”
Hiện nay, một trò chơi lớn đang diễn ra giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ nhằm tăng cường quan hệ với các đồng minh và đối tác của họ trong khu vực, - ông Dmitry Mosyakov, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Đông Nam Á, Australia và châu Đại Dương thuộc Viện Đông Phương học - Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho biết.
“Campuchia từ lâu được coi là đồng minh thân cận nhất của Trung Quốc ở Đông Nam Á. Còn Philippines là một đồng minh truyền thống của Hoa Kỳ. Dù có mối quan hệ phức tạp với Mỹ, giới tinh hoa cầm quyền của Philippines có liên kết chặt chẽ hơn với quân đội Hoa Kỳ hơn là với Trung Quốc. Đương nhiên, Washington muốn tranh thủ sự ủng hộ của nước đồng minh truyền thống của Mỹ, và Bắc Kinh cũng đang tăng cường quan hệ với nước đồng minh truyền thống của Trung Quốc. Căng thẳng ở Đông Nam Á đang chuyển từ khu vực Biển Đông sang khu vực Đài Loan. Có lẽ Hoa Kỳ hiện đang đặc biệt tin tưởng vào sự hỗ trợ của Manila trong trường hợp xảy ra xung đột ở eo biển Đài Loan, vì trong số các đồng minh còn lại của Hoa Kỳ, Philippines là lãnh thổ gần nhất với Đài Loan", - ông Dmitry Mosyakov cho biết.
Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phụng Hòa (Wei Fenghe), ông Hun Sen cảm ơn quân đội Trung Quốc đã hỗ trợ và giúp đỡ mạnh mẽ trong việc xây dựng quân đội Campuchia. Ông bày tỏ hy vọng rằng, lực lượng vũ trang của hai nước sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực.
Trong cuộc gặp gần đây với ông Hun Sen bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN tại Phnom Penh, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đề cập đến chủ đề hợp tác quân sự giữa Campuchia và Trung Quốc. Vào ngày 12 tháng 11, Nhà Trắng đưa ra thông báo về cuộc gặp này: Tổng thống Biden đã bày tỏ lo ngại về các hành động của Trung Quốc tại căn cứ hải quân Ream và nhấn mạnh tầm quan trọng của sự minh bạch hoàn toàn trong các hoạt động của quân đội Trung Quốc.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Thủ tướng Campuchia Hun Sen tại bữa tiệc trưa Gala trong khuôn khổ hội nghị cấp cao ASEAN
© Sputnik / Russian Foreign Ministry Press Service
/ Về phần mình, thông báo của Bộ Ngoại giao Campuchia về cuộc gặp này không phản ứng dưới bất kỳ hình thức nào trước nỗ lực của Hoa Kỳ can thiệp vào công việc nội bộ của đất nước về vấn đề này. Trong khi đó, ông Kong Phok, Quốc vụ khanh bộ Ngoại giao và hợp tác quốc tế Campuchia kiêm phát ngôn viên Hội nghị ASEAN 2022 , nói với các nhà báo rằng, Campuchia không che giấu quân đội Trung Quốc tại căn cứ hải quân Ream, tờ Khmer Times đưa tin.
Vào tháng 6, Trung Quốc bắt đầu hỗ trợ Campuchia mở rộng và hiện đại hóa căn cứ hải quân nằm trên bờ biển Vịnh Thái Lan ở tỉnh Preah Sihanouk phía tây nam Campuchia. Đây là một ví dụ về sự tôn trọng lẫn nhau và giao tiếp bình đẳng giữa Trung Quốc và Campuchia. Dự án Tái thiết Căn cứ Hải quân Ream phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế và không nhằm chống lại bất kỳ bên thứ ba nào. Đại sứ Trung Quốc tại Campuchia Vương Văn Thiên (Wang Wentian) đã tuyên bố tại lễ khởi động dự án này.
Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia, Đại tướng Tea Banh cũng tham dự lễ khởi công nâng cấp cải tạo căn cứ hải quân Ream. Ông Tea Banh đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ giữa Campuchia và Trung Quốc trong lĩnh vực này, ông tuyên bố: dự án này sẽ giúp Campuchia cải thiện khả năng của hải quân trong hợp tác với các nước thân thiện và giúp duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Quân đội Campuchia tại căn cứ hải quân Ream.
© AFP 2023 / Tang Chhin Sothy
Và lần này, ông Hun Sen cũng đáp trả Tổng thống Mỹ bằng tuyên bố về việc Campuchia quan tâm đến việc phát triển hợp tác quân sự với Trung Quốc. Việc các thế lực bên ngoài đang thổi phồng luận điểm về hoạt động quân sự của Trung Quốc tại căn cứ Ream là một biểu hiện của chủ nghĩa bá quyền, - Giáo sư Hứa Lợi Bình (Xu Liping), Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nhận xét.
“Việc Trung Quốc hỗ trợ hiện đại hóa và xây dựng căn cứ quân sự ở Campuchia phục vụ lợi ích chung của hai nước. Cả Trung Quốc và Campuchia đều là những quốc gia độc lập và có chủ quyền, và họ hợp tác vì lợi ích chung. Sự hợp tác không nhằm chống lại bất kỳ bên thứ ba nào và không nên bị các thế lực bên ngoài hiểu sai. Nếu bất kỳ cường quốc lớn nào chỉ tay vào việc này, thì đó là một ví dụ về chủ nghĩa bá quyền. Chính bởi vậy, cả Thủ tướng Campuchia Hun Sen và các quan chức cấp cao của Trung Quốc đều bày tỏ quan ngại sâu sắc về điều này, họ phản đối sự can thiệp của bất kỳ thế lực bên ngoài nào vào hợp tác Trung Quốc-Campuchia”, - chuyên gia Hứa Lợi Bình lưu ý.
Trung Quốc-Campuchia cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng
Hợp tác quốc phòng giữa Trung Quốc và Campuchia đã trở thành một trong những động lực chính cho sự phát triển quan hệ song phương cùng với quan hệ kinh tế. Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Campuchia, chiếm 21,6% tổng kim ngạch thương mại của vương quốc này từ tháng 1 đến tháng 10. Trong 10 tháng năm nay, thương mại song phương đã tăng 7,1% so với cùng kỳ năm ngoái lên đến 9,62 tỷ USD. Người phát ngôn của Bộ Thương mại Campuchia Penn Sovicheat cho biết, sự tăng trưởng đáng kể trong thương mại song phương là nhờ việc thực hiện Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định thương mại tự do Trung Quốc - Campuchia có hiệu lực từ 01/01/2022.