Quốc gia Đông Nam Á này cũng đóng vai trò là nút thắt quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa thiết yếu cho nền kinh tế Hoa Kỳ.
Trong bối cảnh hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu cần liên tục đổi mới, tái cấu trúc để thích nghi với những thay đổi của các điều kiện, diễn biến kinh tế mới.
Xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh
Ngày 8/12, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) đã tổ chức Diễn đàn xuất khẩu 2022 với chủ đề “Vận hội mới cho xuất khẩu - tận dụng thời cơ để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên”.
Phát biểu khai mạc, ông Trần Phú Lữ - Phó Giám đốc ITPC nhận định, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục phục hồi trong những tháng cuối năm 2022, được hỗ trợ bởi các nền tảng kinh tế mạnh mẽ, chính sách tiền tệ linh hoạt và sự phục hồi nhanh hơn dự kiến trong lĩnh vực sản xuất, dịch vụ và tiêu dùng nội địa.
Riêng TP.HCM là điểm sáng trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hóa, nhất là xuất khẩu. Trong 10 tháng năm 2022, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp thành phố xuất qua cảng TP.HCM, kể cả dầu thô, vào khoảng 36 triệu USD, tăng 10,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Alex Tatsis, Trưởng phòng kinh tế - Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP.HCM cho biết, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 10 của Hoa Kỳ trên toàn thế giới. Đây cũng là nút thắt quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa thiết yếu cho nền kinh tế Hoa Kỳ.
Việt Nam cũng nhập khẩu chip máy tính, gỗ cứng, bông và thức ăn chăn nuôi từ Mỹ để làm nguyên liệu phục vụ sản xuất chất bán dẫn, đồ nội thất, may mặc và hải sản trong nước. Thương mại hai chiều giúp Việt Nam phát triển kinh tế và xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài.
Hiện Mỹ đang đầu tư hỗ trợ Việt Nam tăng cường vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu về dài hạn. Nước này đã tăng cường thuận lợi hóa thương mại và khả năng cạnh tranh của khu vực tư nhân tại Việt Nam, nhất là giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thông qua Dự án Kết nối các doanh nghiệp nhỏ và vừa của USAID, các doanh nghiệp Việt Nam có thể nâng cao năng lực sản xuất, tiếp cận nguồn tài chính và thực hiện chuyển đổi số, từ đó tham gia tốt hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu, vì lợi ích chung của hai quốc gia.
Theo ông Alex Tatsis, những năm qua, Việt Nam đac hưởng lợi lớn từ việc dịch chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc. Tuy vậy, chính quá trình dịch chuyển này cũng tạo áp lực lên hệ thống hạ tầng quan trọng của Việt Nam và hoạt động hải quan.
“Để khắc phục vấn đề này, Dự án Tạo thuận lợi Thương mại của USAID đang phối hợp với Tổng cục Hải quan điều chỉnh các thủ tục thông quan biên giới và giảm tắc nghẽn tại cửa khẩu chính, bao gồm cảng Cát Lái, trung tâm vận chuyển container lớn nhất tại Việt Nam”, - ông Alex Tatsis cho biết.
Đổi mới để thích ứng
Theo chuyên gia kinh tế - TS. Từ Minh Thiện, tái cấu trúc sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu thích ứng với những thay đổi của các điều kiện mới. Với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đây là vấn đề quan trọng trong tình hình hiện tại.
TS. Thiện cho biết, để tái cấu trúc doanh nghiệp, các nhà xuất khẩu cần lưu ý xây dựng chiến lược kinh doanh cho từng mặt hàng và thị trường cụ thể. Đồng thời, lựa chọn phân khúc thị trường và kênh phân phối phù hợp với sản phẩm và qui mô của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, chú trọng tìm hiểu thị hiếu, xu hướng và đặc trưng thị trường thông qua các hội thảo, hội chợ, triển lãm quốc tế.
Các doanh nghiệp cũng cần gia tăng sản phẩm trên các thị trường ngách, tiếp cận các thị trường mới, đẩy mạnh xây dựng và phát triển thương hiệu một cách chuyên nghiệp. Trong bối cảnh hiện nay, việc đầu tư phát triển các dòng sản phẩm hữu cơ, thân thiện với môi trường và sức khỏe con người cũng là một hướng đi triển vọng.
Về phần mình, ông Mizushima Kozo, Chủ tịch hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TPHCM (JCCH) cho biết, tốc độ phục hồi kinh tế của Việt Nam là vô cùng ấn tượng so với các nước Đông Nam Á khác.
Rất nhiều doanh nghiệp quan tâm tới xuất khẩu trong bối cảnh hiện nay.
© Ảnh : Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh
Theo khảo sát, có đến 63% doanh nghiệp Nhật Bản cho biết sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng tại Việt Nam trong 1-2 năm tới. Điều này cho thấy, các nhà đầu tư kỳ vọng rất lớn đối vào sự tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
Tương tự, ông Agustaviano Sofjan, Tổng Lãnh sự Indonesia tại TP.HCM cho biết, Việt Nam hiện là điểm đến hấp dẫn với nhiều nhà đầu tư quốc tế. Nguyên nhân đến từ vị trí địa lý chiến lược và chính sách duy trì tăng trưởng kinh tế hợp lý của Chính phủ.
Mới đây, hồi tháng 7/2022, trong cuộc họp lần thứ 4 của Ủy ban Hợp tác Song phương do Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi và Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn đồng chủ trì, hai bên đã đồng thuận mục tiêu đưa thương mại song phương lên mức 15 tỷ USD vào năm 2028.
Điều này đã cho thấy hai quốc gia lạc quan về khả năng nâng cao giá trị thương mai song phương một cách mạnh mẽ hơn.
Ông Matsumoto Nobuyuki, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản tại TP.HCM cho biết, rất nhiều công ty Nhật quan tâm đến Việt Nam về tăng trưởng kinh tế, về tương lai của đất nước, và muốn đầu tư vào Việt Nam. Nhiều công ty Nhật nói rằng họ muốn mở rộng việc kinh doanh trong tương lai gần như năm 2023.
Nhìn chung, các công ty Nhật mong muốn tập trung vào những ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động, cũng như các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao như ô tô, thiết bị điện và những ngành tương tự.
Sang đầu năm 2023, kinh tế thế giới và thương mại toàn cầu tiếp tục được dự báo sẽ còn gặp khó khăn. Tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào diễn biến xung đột Nga - Ukraina, tình hình kiềm chế lạm phát, các biện pháp phòng, chống dịch của các nước lớn, diễn biến kinh tế ở các thị trường có quy mô nhập khẩu lớn.
Tuy vậy, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam vươn lên, tiếp tục giữ vững tăng tưởng xuất khẩu hàng hóa ra thế giới.