Đây là lần thứ hai Thủ tướng nêu ra đề nghị này với Nhật Bản. Hồi giữa năm 2022, người đứng đầu Chính phủ cũng từng đưa ra đề xuất này với Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản Maeda Tadashi.
Thủ tướng tiếp Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Suzuki Shunichi
Chiều tối 13/1, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có buổi tiếp Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Suzuki Shunichi.
Tại buổi tiếp, Thủ tướng Phạm Minh Chính chào mừng Ngài Bộ trưởng Suzuki Shunichi lần đầu tiên thăm Việt Nam; bày tỏ hy vọng chuyến thăm sẽ hiệu quả tốt đẹp.
Người đứng đầu Chính phủ vui mừng nhận thấy quan hệ “Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á” đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ và toàn diện với sự tin cậy chính trị cao.
Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam luôn coi Nhật Bản là đối tác chiến lược quan trọng hàng đầu, lâu dài, ủng hộ Nhật Bản đóng góp tích cực cho hòa bình, hợp tác và phát triển của khu vực và trên thế giới.
Nhật Bản là đối tác hợp tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là nước cung cấp viện trợ ODA song phương số 1, đối tác hợp tác lao động thứ 2, nhà đầu tư thứ 3, đối tác thương mại thứ 4 của Việt Nam.
Cho đến nay, có nhiều công trình, dự án của Việt Nam có sự hỗ trợ của Nhật Bản, trong đó Bộ Tài chính Nhật Bản là đơn vị đóng vai trò đề xuất với Chính phủ Nhật Bản.
Thông tin tới Bộ trưởng Suzuki Shunichi, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, trong bối cảnh năm 2022 với nhiều thách thức khó khăn, Việt Nam vẫn đạt được những thành tựu quan trọng và khá toàn diện trên các lĩnh vực.
Theo đó, kinh tế vĩ mô được ổn định; chỉ số giá tiêu dùng CPI tăng 3,15%; GDP cả năm tăng 8,02%; các cân đối lớn được bảo đảm; quy mô nền kinh tế đạt 409 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người đạt 4.110 USD. Đặc biệt, người đứng đầu Chính phủ cho rằng, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang làm ăn rất hiệu quả tại Việt Nam.
Theo Thủ tướng, Việt Nam đã và sẽ tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Nhật Bản sản xuất, kinh doanh thuận lợi, hiệu quả tại Việt Nam. Đồng thời, thúc đẩy gỡ bỏ những khó khăn, vướng mắc còn tồn đọng ở một số dự án do Nhật Bản đầu tư tại Việt Nam.
Năm 2023, Việt Nam và Nhật Bản sẽ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị hai nước triển khai các hoạt động thiết thực để đánh dấu sự kiện đặc biệt trên.
Đề nghị Nhật hỗ trợ làm đường sắt cao tốc Bắc Nam
Tại buổi tiếp, Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Suzuki Shunichi và thông qua Bộ trưởng đề nghị Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng mong muốn Nhật Ban hỗ trợ Việt Nam cơ cấu lại vốn góp tại dự án Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn; giúp đỡ, tư vấn cho Việt Nam trong quản lý, vận hành, nhất là chuyển đổi số trong lĩnh vực liên quan tài chính như hải quan, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán...
Đây là lần thứ hai Thủ tướng đề nghị Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, phát triển đường sắt cao tốc Bắc Nam. Hồi giữa năm 2022, người đứng đầu Chính phủ cũng từng đưa ra đề xuất này với Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản Maeda Tadashi.
Về phần, Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Suzuki Shunichi cho rằng, các đề nghị của phía Việt Nam đều có ý nghĩa. Nhật Bản sẽ nghiên cứu, phối hợp để sớm đưa ra giải pháp khả thi.
Chủ trương đầu tư đường sắt cao tốc từng được trình Quốc hội vào tháng 6/2010 nhưng không được thông qua. Đầu năm 2022, Bộ Giao thông Vận tải đã trình Chính phủ báo cáo tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam.
Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam dài 1.559 km, tốc độ thiết kế đoàn tàu 350 km/giờ, tốc độ khai thác 320 km/giờ; được xây dựng để khai thác riêng tàu chở khách.
Trong khi đó, còn đường sắt Bắc Nam quốc gia hiện nay sẽ được cải tạo để chở hàng. Tổng mức đầu tư dự kiến trên 58 tỷ USD (tương đương 1,3 triệu tỷ đồng).
Đến tháng 11/2022, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thống nhất với Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu đường sắt cao tốc Bắc Nam vừa chở khách, vừa chở hàng, với tốc độ thiết kế 250 km/h, khai thác 180-225 km/h.